Hoe springt een vlo? Het mysterie is opgelost!

Hoe springt een vlo? In 1967 deed onderzoeker Henry Bennet-Clark er uitgebreid onderzoek naar. Hij ontdekte hoe vlooien de energie die ze nodig hebben om te springen, opslaan, maar kon maar niet achterhalen hoe de dieren die explosieve energie gebruiken. Dankzij vele ontwikkelingen kunnen wetenschappers dat anno 2011 wel. En wat blijkt: het zit ‘m in de tenen.

Om het mysterie op te kunnen lossen, maakten de wetenschappers gebruik van snelle camera’s. “We waren bang dat het heel moeilijk zou zijn om de filmpjes te maken, want we zijn gewend om sprinkhanen te filmpen en die zijn een stuk groter dan vlooien,” vertelt onderzoeker Gregory Sutton. Eén geluk hadden ze: een vlo springt alleen als het licht is. Dus werden de lichten gedimd zodat de dieren stilzaten en kon daarna de camera worden afgesteld. Zodra de wetenschappers het licht aandeden, begonnen de vlooien voor de lens te springen.

Knie en teen
De wetenschappers slaagden erin om 51 sprongen van tien vlooien vast te leggen. Ze ontdekten dat de knie en de teen van de dieren in het grootste deel van de sprongen de grond raakten alvorens de vlooien zichzelf lanceerden. In tien procent van de sprongen raakten alleen de tenen de grond. Eerdere studies hadden gesuggereerd dat de vlooien met hun knieën sprongen, maar als tien procent in staat was om die knieën niet te gebruiken, dan kon dat haast niet kloppen.

De bouw van de vlo. Foto: Gregory Sutton
Versnelling
De onderzoekers analyseerden de filmbeelden om het mysterie op te lossen. Ze ontdekten dat de vlooien zichzelf bleven versnellen, ook als de knie niet meer naar beneden bewoog. En de insecten die zonder hulp van de knie sprongen, versnelden op dezelfde manier als de vlooien die de knie en tenen gebruikten.

Glad knietje
De wetenschappers bekeken het pootje van de vlo nog eens goed en ontdekten dat de knie van een vlo heel glad is. Het dier moet moeite hebben om met deze knie grip op de grond te krijgen. Laat staan dat het dier zich op die knie kan afzetten. De wetenschappers vermoedden dat het insect de kracht om te springen door hun pootjes zenden. Die kracht zorgt ervoor dat de tenen naar beneden worden gedrukt en het dier gelanceerd wordt. Wiskundige modellen bevestigen die conclusie.

En daarmee is het mysterie van de vlo na meer dan veertig jaar eindelijk opgelost. De tenen worden naar beneden geduwd en het dier wordt gelanceerd met een snelheid van zo’n 1,9 meter per seconde.

Bovenstaande foto is gemaakt door Powerhauer (via Wikipedia.org).

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd