Diederik legt uit hoe een blackout of stroomstoring kan ontstaan.
Het lijkt simpel, maar elektriciteit uit het stopcontact krijgen is echt gruwelijk ingewikkeld. Elektriciteit kun je namelijk nauwelijks opslaan, dus je moet precies evenveel opwekken als er gevraagd wordt en dat elke seconde op elkaar aanpassen. Vroeger gebeurde dat vooral met grote dynamo’s – net als op je fiets. Sluit je meer apparaten aan, dan moet de dynamo harder werken om rond te draaien. Je hebt meer energie nodig om ze rond te draaien en als je niet oplet gaan ze langzamer draaien.
Alle dynamo’s in Europa, van Spanje tot Oekraïne, zijn met elkaar verbonden en als ze in Engeland allemaal om 20 uur thee gaan zetten wordt er daadwerkelijk een waterkrachtcentrale in Schotland aangezet en gaan kerncentrales in Frankrijk harder werken voor de thee.
Die dynamo’s maken wisselstroom, en dat betekent dat die stroom 50 keer per seconde heen en weer gaat in die draad. Dat noem je de frequentie. Als ze te zwaar belast worden draaien dynamo’s fysiek minder makkelijk rond, je hebt letterlijk meer weerstand en daalt die frequentie. Dat is slecht voor apparaten, dus om schade te voorkomen, worden delen van het net in een land automatisch uitgeschakeld om te voorkomen dat de rest kapot gaat en dat is gebeurd in Spanje. Spanje en Portugal gingen uit, kwamen los van Europa te liggen en dat gebeurde mogelijk doordat de verbinding met Frankrijk uitviel terwijl Spanje nog stroom importeerde. Plots was er te weinig elektriciteit, daalde de frequentie, en viel het systeem deels uit om schade te voorkomen. Waarom precies moet onderzocht worden.
Zulke black-outs kunnen iets vaker voorkomen met zon en wind, maar daarover meer in de volgende video.