Prikkels, een derde van de Nederlanders slaapt hierdoor niet goed. Slaap je dan eindelijk? Er hoeft maar iets te gebeuren, een knal buiten, sirenes, borrelende buren, en je bent weer wakker.
Lucia Talamini van de Universiteit van Amsterdam werkt aan manieren om je beter te laten slapen. Het gaat vooral om dieper slapen en, gek genoeg, zit haar oplossing juist in méér geluid. Dat geluid moet dan wel goed getimed worden.
In onderstaande video van de Universiteit van Nederland legt Talamini uit hoe dit werkt. Onder de video staat de laatste informatie over het apparaatje.
Scientias: Een interessante video, nu vraagt iedereen zich natuurlijk af: wanneer komt het apparaatje op de markt?
Lucia Talamini: “Het doel is 2027, want wat er nu is is een onderzoeksproduct. Dat is heel kostbaar en ook niet heel gebruiksvriendelijk. In ons apparaatje zit ook veel meer functionaliteit, het is nog een hele stap naar een consumentenproduct. De eerste producten hopen we in 2027 op de markt te kunnen zetten. Die producten zijn dan een toevoeging aan al bestaande ecosystemen van wearables.”
S: Een van de vragen onder de video is of u zelf een slechte slaper bent?
LT: “Ik ben een matige slaper, niet heel slecht, maar ook niet heel goed. Als er veel stress is, dan slaap ik niet zo goed. Ik weet dat het heel veel erger kan, sommige mensen slapen bijna elke nacht heel slecht. Dan wordt je gewoon ziek en heb je een lage kwaliteit van leven, gelukkig val ik niet in die categorie.”
S: Het gebruik van monitoring met smartwatches en dergelijke, hoe goed werkt dat tegenwoordig?
LT: “De eerste smart watches maakten alleen gebruik van bewegingssenors en dat heeft heel weinig met slaap te maken. Zeker mensen die slecht slapen liggen behoorlijk stil in bed, maar slapen dan niet. Bij goede slapers is die relatie tussen bewegen en slaap veel beter. Die eerste instrumenten waren dus behoorlijk slecht. Tegenwoordig wordt ook een simpele manier gebruikt om de hartslag te meten en dan kan een maat worden berekend, dat heet de variabiliteit in het hartritme. Hoeveel tijd er tussen de slagen zit, is een veel betere meting voor de relatie met slaap. Vooral in de diepe slaap krijg je een traag en regelmatig ritme en in je remslaap is het vooral heel variabel. De monitoring is nu dus beter, er zitten wel twee maren aan: voor een betrouwbaar verschil tussen de slaap- en waakstadia moet je echt een hersenmonitoring doen, dus de oogactiviteit, spieractiviteit, hersenactiviteit en dergelijke. Dan kun je heel duidelijk onderscheiden in welke slaap-waak-stadium: bijvoorbeeld, in lichte slaap, diepe slaap, remslaap of de waakstaat. Dat kun je niet meten met al die horloges en smart-ringen die er zijn. Daarvoor heb je echt hersenactiviteitsmetingen nodig.”
“De monitoring van consumentenproducten is dus wel beter geworden, maar nog niet zo goed als je ook een eeg op je hoofd meet. Dan krijg je een heel precieze weergave van je slaap. De allernieuwste generatie van wearables die er nu aankomt, net als dat kastje van ons dat je hersenactiviteit meet, gaat ook een eeg afnemen. Het moet écht op je hoofd zitten, zoals een hoofdband of apparaten in je oor. Dat is de meest recente ontwikkeling. Van die laatste, het in-oor-eeg, moeten we echt nog meten hoe goed het je hersenactiviteit meet.”
“Het is belangrijk te weten dat ons apparaatje echt actief bij kan sturen als je slaapt en niet alleen maar meet hoe je slaapt. Kort gezegd: we meten hersengolven en stimuleren actief op het juiste moment. Het doel van ons apparaatje is dus het verdiepen van slaap, niet alleen het registreren ervan.”
S: Hoe werkt het apparaatje ook al weer, voor de mensen die de video nog niet gezien hebben.
LT: “Het doel is dat de geluidjes optreden als je in slaap bent en als het kastje een trage oscillatie detecteert. Trageslaaposcillaties zijn kenmerkend voor de diepe slaap, en die willen we dus aanwakkeren of stimuleren. Dan krijg je heel zachte geluidjes te horen, als het te hard wordt, dan word je er juist weer wakker van. We willen geen opwinding zien, dus de volume-afstemming en timing van de geluidjes is ervoor dat we juist in het ritme van de slaap zitten. Hoor je de geluiden, dan is het niet goed. Het moet onbewust.”
S: Jelleblom3276 vraagt zich af of het voordelig kan zijn voor mensen met narcolepsie.
LT: “Dat weten we nog niet. Dat is moeilijk te voorspellen. We zijn op dit moment met flink wat onderzoeken bezig om na te gaan in welke patiëntgroepen de technologie helpt en bij welke niet of minder goed. Er is nu veel klinisch onderzoek bezig, maar voordat we daar de uitkomsten van hebben, zijn we wel weer een tijdje verder. Voor die tijd uit willen we dus al wel een apparaat op de markt brengen. Als je een medisch gecertificeerd apparaat op de markt wil brengen, dat is heel ingewikkeld en lang traject. Als we die weg willen gaan dan duurt het nog minstens vijf à tien jaar voor je iets op de markt gaat brengen. De huidige insteek is om de medische weg en certificatie langs te gaan om sneller impact te hebben, dus dat een brede groep mensen dit kan gebruiken. Het is zo non-invasief en heel veel beter en veiliger dan een slaappil, daarom willen we dit toch zo snel mogelijk op de markt brengen. Er is immers voldoende onderzoek gedaan om te weten dat het werkt bij mensen met posttraumatische stresstoornis en mensen met insomnie-achtige klachten. Er zijn heel veel aandoeningen waar slaap een probleem is, dan komen we nooit op de markt. Daarom toch een consumentenproduct als voorkeursroute.”
Ook elke dag vers het laatste wetenschapsnieuws in je inbox? Of elke week?
Schrijf je hier in voor de nieuwsbrief!
