Hoe het Parijse klimaatakkoord elk jaar miljoenen levens kan redden

De opgestelde doelen uit het akkoord hebben niet alleen positieve gevolgen voor het klimaat, maar ook voor onze eigen gezondheid.

Op dit moment liggen we nog niet op schema om de opgestelde doelen uit het Parijse klimaatakkoord te halen. Hoewel het bij menigeen steeds meer gaat dagen dat we echt in actie moeten komen, zijn we er nog niet in geslaagd om daadwerkelijk die ommezwaai te bewerkstelligen. Dat wordt ondertussen echter steeds urgenter. Want als landen iets meer hun best gaan doen om hun beloftes na te komen, blijven er jaarlijks miljoenen levens bespaard, zo concluderen onderzoekers.

Klimaatakkoord van Parijs
Tijdens het klimaatakkoord van Parijs kwamen landen bijeen om te sparren over het wereldwijde klimaat. Aan de klimaattop namen 186 landen deel, die samen goed zijn voor 96,5 procent van de wereldwijde uitstoot. De Parijse klimaattop werd na afloop als een redelijk succes bestempeld. Er rolde namelijk een veelbelovend akkoord uit. De afspraken? De opwarming van de aarde mag in 2100 niet boven de 2 graden Celsius uitkomen. Sterker nog: landen gaan streven naar een opwarming van niet meer dan 1,5 graad Celsius (ten opzichte van pre-industriële temperaturen). Maar in de jaren na het akkoord kwam er niet veel van de toezeggingen terecht. Uit analyse blijkt dat er slechts een klein kansje van 5 procent bestaat dat we erin zullen slagen om de opwarming van de aarde onder die prangende 2 graden Celsius te houden. Sterker nog, op dit moment stevenen we af op een wereldwijde temperatuurstijging van meer dan 3 graden Celsius.

Gezondheid
En dat moet nu toch echt anders, zo betogen onderzoekers. Want volgens hen hebben de opgestelde doelen uit het akkoord niet alleen positieve gevolgen voor het klimaat, maar ook voor onze eigen gezondheid. “Ons rapport concentreert zich op een cruciale, maar vaak over het hoofd geziene stimulans om klimaatverandering aan te pakken,” zegt onderzoeksleider Ian Hamilton. “In tegenstelling tot de voordelen van het terugdringen van onze uitstoot waar we de gevolgen pas over een langere termijn zullen zien, heeft een ambitieus klimaatbeleid een onmiddellijke positieve impact op onze gezondheid.”

Studie
De onderzoekers analyseerden in hun studie de landen die 50 procent van de wereldbevolking vertegenwoordigen en verantwoordelijk zijn voor 70 procent van de wereldwijde uitstoot: Brazilië, China, Duitsland, India, Indonesië, Nigeria, Zuid-Afrika, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. Het team stortte zich op de emissies uit de energie- landbouw- en transportsectoren in deze landen. Vervolgens berekenden ze de jaarlijkse sterfgevallen tot 2040 als gevolg van luchtverontreiniging, voedingsgerelateerde risicofactoren en te weinig lichaamsbeweging. De onderzoekers hielden rekening met drie verschillende scenario’s: een scenario waarin we doorgaan op de huidige voet, een scenario waarin we een beleid omarmen dat in overeenstemming is het met Parijse Klimaatakkoord en een scenario waarin we nog duurzamer gaan leven.

Levensreddend
De resultaten liegen er niet om. Want als we een beleid gaan volgen dat overeenkomt met het bereiken van de doelen uit het Parijse Klimaatakkoord, kan dit jaarlijks miljoenen levens redden. Hoeveel? Volgens de onderzoekers kunnen in alle negen landen 1,2 miljoen levens gered worden door een schonere lucht, 5,8 miljoen door betere voeding en 1,2 miljoen door meer lichaamsbeweging. Volgen we een nog ambitieuzer pad met expliciete gezondheidsdoelstellingen – waarbij er tevens maatregelen worden genomen om de blootstelling aan schadelijke, verontreinigende stoffen te verminderen, diëten te verbeteren en lichaamsbeweging te bevorderen – dan zou dit kunnen resulteren in een verdere vermindering van respectievelijk 462.000, 572.000 en 943.000 jaarlijkse sterfgevallen.

Voeding
Met name op het gebied van voeding valt veel winst te behalen. De onderzoekers bestudeerden de voordelen van een wijd geïmplementeerd flexitarisch dieet, waarbij we meer groente en fruit eten en juist minder rood vlees en bewerkt voedsel. De landen die hier proportioneel het meest van profiteren, zijn Duitsland – met 188 vermeden sterfgevallen per 100.000 inwoners per jaar – gevolgd door de VS – met 171 vermeden sterfgevallen per 100.000 inwoners per jaar – en China met 167 vermeden sterfgevallen per 100.000 inwoners per jaar.

De onderzoekers benadrukken dat de levens die gered kunnen worden door een schonere lucht, betere voeding en meer lichaamsbeweging een andere belangrijke reden voor landen kan zijn om ambitieuzere doelen op te stellen waarmee we toch de afspraken uit het Parijse Klimaatakkoord kunnen nakomen. “Niet alleen voorkomt het behalen van doelstellingen uit het Klimaatakkoord van Parijs jaarlijks miljoenen sterfgevallen, de kwaliteit van leven voor miljoenen anderen gaat er, door een verbeterde gezondheid, ook op vooruit,” betoogt Hamilton. “We hebben nu de kans om de gezondheid op de voorgrond te plaatsen om nog meer levens te redden.”

COP26
Hoe landen er daadwerkelijk voorstaan en hoe ambitieus de doelstellingen precies zijn, zal tijdens de aankomende Klimaatconferentie van Glasgow die tussen 1 en 12 november plaatsvindt, besproken worden. “In aanloop naar deze klimaattop is aan landen gevraagd om hun ambitieniveau op te schalen,” zegt onderzoeker Alastair Brown. “De aankomende maanden vormen dan ook een sleutelmoment in de strijd tegen klimaatverandering en vertegenwoordigen een belangrijke kans om de mondiale gezondheid te verbeteren. Als er een deadline nodig is om actie te stimuleren, laat dat dan november 2021 zijn.”

Ondertussen zijn verschillende landen ook al hard bezig om hun toezeggingen kracht bij te zetten. Zo heeft het Verenigd Koninkrijk, samen met de EU, daadkrachtigere doelstellingen ingediend, heeft China aangekondigd vóór het jaar 2060 CO2-neutraal te zijn en heeft de regering van de Verenigde Staten beloofd om tegen het jaar 2050 een netto nuluitstoot te realiseren. Toch ligt de wereld, zelfs met deze nieuwe aankondigingen, nog niet op schema om de doelstellingen uit het Parijse Klimaatakkoord te behalen. We stevenen – ook als de genoemde landen daad bij het woord voegen – nog steeds af op op een opwarming van 2,5 graden Celsius tegen het einde van de eeuw. “De bevindingen uit het rapport zijn daarom een belangrijke stimulans,” zegt Margaret Chan, voormalig secretaris-generaal van de WMO. “Niet alleen voor wereldleiders om hun beloftes na te komen, maar ook om de milieu- en gezondheidsdoelstellingen op één lijn te brengen met de herstelplannen van COVID-19. Gezondere bevolkingsgroepen zullen immers ook beter bestand zijn tegen toekomstige gezondheidscrisissen.”

Wist je dat…

we tot wel 80 procent ambitieuzere klimaatdoelen nodig hebben om de opwarming van de aarde onder de 2 graden Celsius te houden? Dat klinkt misschien ontmoedigend, maar dat is het niet, zo stelden onderzoekers eerder deze week. Die 80 procent vertaalt zich namelijk in een gemiddelde daling van onze emissies van 1,8 procent per jaar – in plaats van 1 procent per jaar. Als we daar volhardend mee doorgaan – ook nadat het Parijse klimaatakkoord in 2030 afloopt – bestaat er een kans van 50 procent dat het ons toch lukt om binnen die 2 graden Celsius opwarming te blijven.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd