We weten allemaal wel dat dik zijn niet gezond is en het is ook al wel vaker in verband gebracht met kanker, maar een nieuwe studie komt nu met duidelijke cijfers, waarbij vooral metabool syndroom als geheel de kans op de ziekte lijkt te vergroten.
Metabool syndroom is een verzamelnaam voor allerlei aandoeningen die met de stofwisseling te maken hebben, zoals hoge bloeddruk, te veel buikvet, te hoog cholesterol en een verhoogde bloedsuikerspiegel.
Verdubbelde kans op borstkanker
“Mensen die een hoog scoren op metabool syndroom hebben gemiddeld 27 procent meer kans op kanker dan de mensen met een stabiel lage score”, zegt onderzoeker Han-Ping Shi van de Capital Medical University in Beijing tegen Scientias.nl. “Meer specifiek is het risico op borstkanker ruimschoots verdubbeld. De kans op baarmoederkanker wordt drie keer zo groot, het risico op nierkanker verviervoudigt en de kans op darmkanker neemt ruim 2,5 keer toe.”
Dat blijkt uit een studie onder ruim 44.000 Chinese volwassenen met een gemiddelde leeftijd van 49 jaar. Zij werden ingedeeld in vier groepen gebaseerd op meetgegevens van 2006 tot 2010. Ruim 10 procent had lage scores voor metabool syndroom, bijna 41 procent had lage tot gematigde scores, een ongeveer even grote groep kwam tot gematigd tot hoge metabool syndroomscores en ruim 7 procent vertoonde een oplopend patroon waarbij mensen al hoge scores hadden die in de loop der jaren nog verder stegen.
Chronische ontstekingen
In de follow-up, gemiddeld een kleine tien jaar later, waren er bijna 2300 mensen bij wie kanker werd vastgesteld. En de ziekte kwam dus veel vaker voor bij deelnemers in de laatste groep, die met een oplopende score voor metabool syndroom. Dat gold vooral in vergelijking met de slechtst scorende groep, maar zelfs vergeleken met alle drie de groepen bij elkaar, was de kans op kanker groter voor de mensen met de zwaarste vorm van metabool syndroom. De mensen die daarbij ook nog chronische ontstekingen hadden, liepen de grootste kans op borst- en darmkanker. Welk biologisch mechanisme er ten grondslag ligt aan de link tussen metabool syndroom en kanker is nog niet helemaal duidelijk.
Schokkende resultaten
Wel is de onderzoeker geschokt door de resultaten. “Het meest opvallend was wel de verviervoudigde kans op nierkanker bij mensen met een verhoogde metabool syndroomscore. Dit benadrukt de grote impact die een gebrekkige metabole functie kan hebben op de ontwikkeling van kanker”, aldus Han-Ping Shi.
Daarbij is het metabool syndroom als geheel erger dan de afzonderlijke aandoeningen. “De studie benadrukt dat de componenten van metabool syndroom gezamenlijk een groter gezondheidsgevaar vormen in relatie tot kanker dan hun individuele risico’s. Door dit synergie-effect neemt de kans op kanker extreem hard toe. Daarom is het zo belangrijk om het metabool syndroom als geheel aan te pakken.”
Gezonde leefstijl
Dat kan door de leefstijl aan te passen, legt de Chinese onderzoeker uit. “Denk aan regelmatig bewegen en een gezond dieet. Dit kan de risico’s die gepaard gaan met metabool syndroom beperken en zo de kans op kanker verkleinen.”
Maar ook vanuit overheidswege zou er aandacht moeten komen voor de behandeling van metabool syndroom. “Dit onderzoek wijst uit dat een proactieve en continue aanpak van metabool syndroom een essentiële strategie is om kanker tegen te gaan”, besluit Han-Ping Shi.
Onder het metabool syndroom vallen een aantal problemen met de stofwisseling, die als ze samen voorkomen de kans op diabetes, hart- en vaatziekten, slaapapneu en nier- en leverziekten sterk vergroten, maar ook het risico op psychische aandoeningen neemt toe. Het gaat om zoals gezegd een te hoge bloedsuiker, te veel buikvet (een buikomtrek van meer dan 80 cm bij vrouwen en meer dan 94 cm bij mannen), een hoge bloeddruk en een verhoogd vetgehalte in het bloed. De aandoening hangt samen met overgewicht, maar ook met leeftijd. In de leeftijdscategorie 40 tot 49 jaar heeft 20 tot 25 procent metabool syndroom, bij mensen boven de 60 jaar is dat al 40 procent. Het komt meer voor bij mannen dan bij vrouwen, al neemt de kans bij vrouwen na de menopauze sterk toe. Een gezonde leefstijl kan veel problemen voorkomen.
