Die vraag houdt wetenschappers al lang bezig, maar lijkt nu eindelijk beantwoord. Nieuw onderzoek onthult namelijk dat zowel de zon als de aarde daar zelf de hand in hebben.
Koolstofhoudende planetoïden komen overvloedig in ons zonnestelsel voor. En je zou dan ook denken dat ze eveneens goed vertegenwoordigd zijn onder de meteorieten die op aarde zijn teruggevonden. Maar niets is minder waar. Slechts vijf procent van de ruimtestenen die tot op heden op de aarde zijn ontdekt, kan tot de koolstofhoudende planetoïden worden gerekend. Hoe is dat mogelijk? Lang konden onderzoekers enkel naar het antwoord gissen. Maar in een nieuwe studie – verschenen in het blad Nature Astronomy – maken onderzoekers nu eindelijk een einde aan alle onzekerheid. Hun onderzoek onthult dat de koolstofhoudende ruimtestenen onze planeet zeker niet ontzien, maar het oppervlak ervan zelden weten te bereiken, doordat ze veelal óf door de zon óf door de aardatmosfeer aan stukken worden gescheurd.
Het onderzoek
De onderzoekers baseren hun conclusies op een analyse van bijna 8500 meteoroïden en meteorietinslagen. Door te kijken hoe het ruimtestenen die zich in de nabijheid van de zon en aarde wagen verging, ontdekten ze al snel dat een dergelijk tripje voor de tamelijk fragiele, koolstofhoudende ruimtestenen niet zo vaak goed afloopt.
De zon
“We vermoedden al langer dat fragiel, koolstofhoudend materiaal de reis door de aardatmosfeer niet overleeft,” vertelt onderzoeker Hadrien Devillepoix. “Maar wat dit onderzoek aantoont, is dat veel van deze meteoroïden het niet eens zo ver schoppen: ze vallen uit elkaar doordat ze, wanneer ze dicht langs de zon vliegen, herhaaldelijk worden opgewarmd.”
Filter
Het onderzoek verklaart zo waarom we koolstofhoudende ruimtestenen – ondanks dat deze in zo’n grote getale in het zonnestelsel te vinden zijn – zelden op aarde tegenkomen. Zowel de zon als de aardatmosfeer doen eigenlijk dienst als een soort filters die deze fragiele, koolstofhoudende ruimtestenen beletten om het aardoppervlak te bereiken.
Het onderzoek kan ons helpen om onze meteorietcollecties – en dan met name de opvallende schaarste aan koolstofhoudende ruimtestenen daarin – beter te interpreteren. En dat is belangrijk. Want koolstofhoudende ruimtestenen zijn belangrijk. Ze bevatten namelijk water en organische moleculen – ingrediënten voor leven die in verband worden gebracht met het ontstaan van leven op aarde. “Koolstofhoudende meteorieten kunnen gerekend worden tot het chemisch gezien meest primitieve materiaal dat we kunnen bestuderen,” legt onderzoeker Patrick Shober uit. “Ze bevatten water, organische moleculen en zelfs aminozuren. Maar onze meteorietcollecties bevatten zo weinig koolstsofrijke ruimtestenen dat we het risico lopen een incompleet beeld te krijgen van wat er in de ruimte te vinden is en hoe de bouwblokken voor leven op aarde arriveerden. Een beter begrip van wat er uitgefilterd wordt en waarom, is belangrijk als we de geschiedenis van ons zonnestelsel en de omstandigheden die het leven mogelijk maakten, willen reconstrueren.”
