Het wordt weer zweten en puffen morgen, ook voor jouw hond of kat. Maar hoe weet je nou of je huisdier het te warm heeft? En kun je als baasje helpen?
Je kijkt ernaar uit, of je ziet er tegenop. Maar vaststaat dat we weer een warm weekend voor de boeg hebben. Morgen zal het kwik zelfs boven de dertig graden Celsius stijgen. In deze tropische temperaturen zoeken mensen de schaduw op, drinken wat meer water en doen het vooral wat rustiger aan. Maar ook je huisdier krijgt het dit weekend warm. Het is daarom heel belangrijk dat je hittestress bij je viervoeter voorkomt. Maar hoe herken je dat? En wat kun je precies doen? Chiara Valtolina, gespecialiseerd in diergeneeskunde en werkzaam op de Universiteit Utrecht, haakt in op wat baasjes voor hun huisdieren kunnen betekenen om de impact van de hitte de komende dagen zo klein mogelijk te maken.
Hittestress bij je huisdier
Hittestress (een aandoening veroorzaakt door extreme hitte die zich uit in diverse lichamelijke klachten) komt helaas regelmatig bij (huis)dieren voor. Ook in Nederland, al is het probleem hier niet zo groot als in sommige Zuid-Europese landen. “Toch is het een probleem dat we ook hier wel zien, vooral op dagen dat het niet alleen warm, maar ook heel vochtig is,” vertelt Valtolina in gesprek met Scientias.nl. “Elk dier kan erdoor worden getroffen, vooral als ze geen koele plekken kunnen vinden waar ze zich voor de zon kunnen verbergen, als ze opgesloten zitten in een warme omgeving zoals een auto of als ze tijdens de heetste uren overmatig bewegen. Daarnaast zijn sommige dieren vatbaarder voor hittestress, zoals oudere of hele jonge dieren. Ook zwaarlijvige dieren, dieren met ademhalings- of hartproblemen of honden en katten met een platte snuit hebben er vaker last van.”
Niet alleen honden en katten, maar ook andere huisdieren, zoals hamsters, fretten en reptielen kunnen last krijgen van hittestress. Veel van wat in dit artikel gezegd wordt over honden en katten, geldt ook voor hen. De basisprincipes zijn dus hetzelfde. Tips en trucs om bepaalde dieren koel te houden of af te koelen kunnen voor elke soort echter wel iets anders zijn. Raadpleeg daarom altijd je dierenarts over specifiek advies over wat je het beste voor jouw huisdier kunt betekenen.
Als een dier aan hittestress lijdt, is zijn of haar temperatuur abnormaal hoog. Doordat dieren niet zo goed kunnen zweten als mensen, kunnen ze de overmatige warmte niet goed kwijt. “In feite kunnen dieren niet zweten zoals mensen (behalve op de voetzooltjes), dus proberen ze de overmatige hitte kwijt te raken door te hijgen,” legt Valtolina uit. “Als er echter niet tijdig wordt ingegrepen, kunnen dieren in shock komen en kan er schade aan de organen ontstaan, met alle gevolgen van dien.
Hittestress leren herkennen
Daarom is het belangrijk dat je de signalen van je huisdier goed herkent. Kijk met name uit wanneer het kwik boven de 25 graden Celsius uitkomt. “Bij dergelijke temperaturen zou ik adviseren op je huisdier te letten,” zegt Valtolina. Het lastige is dat hittestress-symptomen heel subtiel kunnen zijn en daarom gemakkelijk, zeker bij katten, over het hoofd worden gezien. “Let in ieder geval op rusteloosheid en het zoeken naar schaduw of water,” somt Valtolina op. “Kijk ook naar de ademhaling, zoals hijgen, luidruchtig ademhalen, overmatige speekselvorming, braken of diarree. Ook kunnen rode slijmvliezen en een snelle hartslag belangrijke aanwijzingen zijn.” Als de hittestress vordert, worden de symptomen steeds erger. “Het dier kan suf worden, bloedige, waterige diarree krijgen, gaan piepen of zelfs, in het ergste geval, een hartinfarct krijgen,” aldus Valtolina.
Wat kun je doen?
Voorkomen is altijd beter dan genezen. Zorg daarom in eerste instantie voor goede ventilatie, schaduw en veel water. Laat je dier bovendien nooit achter in de auto op een warme dag. Zelfs niet voor even of in de schaduw met een raampje open. Doe op het heetst van de dag rustig aan, dus ga op dat moment niet je hond uitlaten of met het dier stoeien. “Maak het liefst langere wandelingen tijdens de vroege uren in de ochtend of laat in de middag of avond,” adviseert Valtolina.
Ook paarden kunnen flink last hebben van de hitte, al kunnen ze beter zweten dan bijvoorbeeld honden. Bij een omgevingstemperatuur tussen de -5 graden Celsius en de +24 graden Celsius kan een paard met minimale inspanning zijn lichaamstemperatuur op peil houden. Bij temperaturen daarboven is het dus zaak er extra goed op te letten dat een paard genoeg schaduw en verkoeling vindt. Om te voorkomen dat je paard het te warm krijgt, kun je zelf een aantal dingen doen. Bijvoorbeeld 30 seconden koelen met koud water en dan 30 seconden laten rondstappen en dit herhalen tot het paard aangeeft dat hij genoeg gehad heeft. Voldoende schaduw in de wei (bomen of een afdak) en een goede ventilatie in de stal zijn ook belangrijk. Als je je paard meeneemt in de trailer, voorkom dan dat de trailer te lang stil staat (probeer niet in files terecht te komen). In een stilstaande trailer is de ventilatie namelijk minimaal waardoor het snel te warm wordt voor je paard.
Heeft je huisdier toch te lang in de zon gestaan, dan is het belangrijk om te koelen. “Haal het dier uit de zon en leg het in een koele, schaduwrijke plek,” vertelt Valtolina. “Maak het dier nat met kraanwater en zorg voor koele lucht, bijvoorbeeld afkomstig van een ventilator. Je kunt ook je huisdier in een klein zwembad leggen. Door deze dingen zal de lichaamstemperatuur weer dalen. Je kunt ook kleine beetjes water aanbieden, zodat hij of zij genoeg vocht binnenkrijgt.”
Wat je NIET moet doen
Hoe graag je als baasje ook wilt helpen om je huisdier beter te maken, sommige goedbedoelde ingrepen kun je beter laten. “Het is belangrijk dat je je viervoeter niet dwingt om te drinken,” waarschuwt Valtolina. “Gebruik ook nooit ijs of ijskoud water om je huisdier te koelen. IJs kan de bloedtoevoer naar de huid verminderen, waardoor het dier minder goed koelt. Bovendien kan je huisdier hierdoor gaan rillen, wat op zijn beurt de warmteproductie weer verhoogt. Wikkel je viervoeter ook niet in een natte handdoek en bedek ‘m ook niet met een natte deken, want dan kan hij zijn warmte niet kwijt. Ook is het belangrijk dat de lichaamstemperatuur niet onder de 39 graden Celsius komt. Dit kan ervoor zorgen dat je huisdier teveel afkoelt en gaat bibberen.”
Met deze tips hopen we dat jij en je huisdier goed het weekend doorkomen. En maak je je toch zorgen, waarschuw dan altijd de dierenarts. “Je kunt de dierenarts altijd bellen voor advies,” benadrukt Valtolina. “En ben je ongerust, laat hem je huisdier dan goed nakijken – zeker omdat tekenen van hittestress zo subtiel kunnen zijn.”
