De hype is real: matcha, de gifgroene thee uit Japan, is niet aan te slepen. Onder meer door de vermeende gezondheidseffecten, al is daarvan maar weinig bewezen. Tot nu toe dan. Volgens een nieuwe studie helpt het bittere theetje tegen parodontitis.
Minstens een op de tien Nederlanders lijdt aan de vervelende tandvleeskwaal, waarbij bacteriën voor ontstekingen zorgen aan het tandvlees en het kaakbot. Uiteindelijk gaat hierdoor het tandvlees loszitten. Onbehandeld kan het leiden tot verlies van tanden en kiezen. Maar de ziekte heeft grotere gevolgen. Hij wordt ook in verband gebracht met diabetes, vroeggeboorte, hart- en vaatziekten, reumatoïde artritis en bepaalde vormen van kanker.
Matcha als medicijn
Er lijkt echter een oplossing uit onverwachte hoek te zijn. Het spoelen met matchathee vernietigt de bacteriën die parodontitis veroorzaken, maar laat andere mondbacteriën met rust, blijkt uit nieuw Japans onderzoek.
Matcha wordt in Japan gebruikt bij traditionele ceremonies en dient er om dranken en snoepjes op smaak te brengen. Het wordt gemaakt van rauwe bladeren van de C. sinensis. Het fijngemalen groene theepoeder is de laatste jaren aan een stevige opmars bezig in Nederland en andere westerse landen.
De liefhebbers profiteren van een voordeeltje: uit laboratoriumexperimenten blijkt dat matcha de groei van de parodontitisbacterie afremt. Wie al kampte met de aandoening en matchamondwater ging gebruiken, had aan het eind van de studie aanzienlijk minder van de bacteriën in zijn speeksel. “Matcha heeft grote potentie als toepassing voor de preventie en behandeling van parodontitis”, schrijven de wetenschappers in hun studie.
Goed voor de gezondheid
Het draait allemaal om de Camellia sinensis, een groene theeplant die al lang wordt bestudeerd om zijn mogelijke werking tegen bacteriën, schimmels en virussen. Uit een eerder onderzoek bij muizen bleek dat het groene thee-extract de groei van ziekteverwekkers, waaronder E. coli, remt. Ander onderzoek toonde aan dat het extract in staat is om de groei van P. gingivalis – de parodontitisbacterie – te verminderen. Bovendien hebben observationele onderzoeken de consumptie van groene thee in verband gebracht met een betere gezondheid in het algemeen.
Bacteriedodende eigenschappen
De Japanners testten de werking van matcha in Petri-schaaltjes met zestien verschillende mondbacteriën, waaronder drie stammen van P. gingivalis. Goedaardige bacteriën bleken weinig te duchten te hebben van het matchamondwater, maar bijna alle gekweekte P. gingivalis-cellen waren binnen twee uur dood, en na vier uur waren alle slechte cellen vernietigd.
PCR-test
De onderzoekers rekruteerden vervolgens 45 mensen met chronische parodontitis en verdeelden hen in drie groepen: de eerste groep kreeg mondwater van gerstthee, de tweede groep spoelde met mondwater op basis van matcha-extract en de derde groep kreeg mondwater met natriumazuleensulfonaathydraat, dat wordt gebruikt om ontstekingen te behandelen. De deelnemers kregen de opdracht om tweemaal daags te spoelen. Voor en na de interventie werden speekselmonsters verzameld en geanalyseerd via een PCR-test.
Onderdeel van behandelplan
Uit de analyse bleek dat patiënten in de matchagroep veel minder P. gingivalis-bacteriën in hun speeksel hadden. In de andere twee groepen was nauwelijks een vermindering van de parodontitisbacterie te zien. De Japanse onderzoekers leggen uit dat zij niet de eersten zijn die de antimicrobiële effecten van bepaalde theesoorten voor P. Gingivalis hebben onderzocht, maar dat de nieuwe studie extra bewijs levert voor de potentiële geneeskrachtige aspecten van matcha. Ze zien regelmatig spoelen met matchamondwater als mogelijk onderdeel van een behandelplan voor mensen met parodontitis.
Alles wat je moet weten over parodontitis
Parodontitis is een vergevorderde tandvleesontsteking waarbij niet alleen het tandvlees ontstoken raakt, maar ook het kaakbot. Tandplak op de tanden en kiezen veroorzaakt een ontsteking in de rand van het tandvlees. Zo’n tandvleesontsteking heet gingivitis. Deze ontsteking kan zich uitbreiden van de tandvleesrand naar het daaronder gelegen kaakbot. Dan wordt het parodontitis.
Onder de radar
Parodontitis kan lang onopgemerkt blijven, omdat het pas in een heel laat stadium klachten geeft. Kenmerken zijn onder andere rood, slap en gezwollen tandvlees, bloedend tandvlees bij het poetsen of eten, terugtrekkend tandvlees, gevoelige tanden bij het poetsen of bij warm of koud eten en drinken, een vieze smaak in de mond of een slechte adem.
Hoe ontstaat het?
Een ontsteking in de tandvleesrand (gingivitis) wordt veroorzaakt door bacteriën in tandplak. Wanneer die niet verwijderd worden, bijvoorbeeld door te poetsen en tussen de tanden en kiezen te stoken, verkalkt de tandplak tot tandsteen. Vervolgens wordt weer een nieuw laagje plak gevormd enzovoort.
Pockets vol bacteriën
Een tandvleesontsteking kan zich in de diepte uitbreiden naar het kaakbot rondom de tanden en kiezen. Het tandvlees laat daardoor los. In de ruimte (pocket) die zo ontstaat, vormt zich weer tandplak. Zo verplaatst de ontsteking zich richting het kaakbot, dat langzaam wordt afgebroken. Deze vergevorderde ontsteking met afbraak van vezels en bot heet parodontitis.
Voorkomen van tandvleesontsteking en erger
Bloedt je tandvlees dan is het ontstoken. Negeer dit signaal niet, maar onderneem actie om het tandvlees weer gezond te krijgen. Belangrijkste is om goed te poetsen en te flossen.
