Het leven van de Neanderthaler was minder gevaarlijk dan gedacht

Nieuw onderzoek onthult dat de Neanderthaler ongeveer net zo vaak hoofdletsel opliep als onze voorouders.

Duitse onderzoekers trekken die conclusie nadat ze de schedels van Neanderthalers en moderne mensen die ten tijde van het laatpaleolithicum (tussen 50.000 en 10.000 jaar geleden) in het westelijke deel van Eurazië leefden, bestudeerden. In totaal bogen de onderzoekers zich over enkele honderden fossiele resten. Met behulp van statistische modellen werd ervoor gezorgd dat men geen appels met peren vergeleek. Zo werd er onder meer rekening gehouden met het geslacht, de leeftijd waarop de Neanderthaler of moderne mens was overleden, in welk gebied zij leefden en de staat waarin de botten verkeerden.

Verrassend
De onderzoekers konden geen enkel bewijs vinden dat Neanderthalers vaker hoofdletsel opliepen dan de moderne mens. En dat is best verrassend. Want de afgelopen jaren is wel het beeld ontstaan dat Neanderthalers opvallend vaak verwondingen aan het hoofd opliepen.

Jacht
Volgens de onderzoekers is dat beeld ontstaan doordat studies zich doorgaans op de resten van individuen focussen en er eigenlijk nooit populatiebreed statistisch onderzoek naar is gedaan. Bovendien past het beeld van een Neanderthaler met hoofdletsel uitstekend in het plaatje dat we van de mensachtige hebben. Zo zijn er sterke aanwijzingen dat de Neanderthalers van dichtbij – met behulp van speren – op hun prooien joegen en daardoor een verhoogde kans hadden om in conflict te komen met grote zoogdieren. Het nieuwe onderzoek ontkracht het idee dat Neanderthalers van dichtbij op hun prooien joegen niet, maar suggereert wel dat Neanderthalers betere jagers waren dan doorgaans wordt aangenomen.

Vechtpartijen
Eerder werd op basis van het hoofdletsel dat bij individuele Neanderthalers werd aangetroffen wel geconcludeerd dat het brokkenpiloten waren en dat grote prooien de Neanderthaler regelmatig te slim af waren en ernstig verwondden. Ook werd er gesuggereerd dat Neanderthalers regelmatig met elkaar op de vuist gingen. Maar dergelijke aannames lijken dus niet langer gerechtvaardigd te zijn. “Onze resultaten ontkrachten de hypothese dat Neanderthalers vaker dan moderne mensen met hoofdletsel te maken hadden,” aldus onderzoeker Katerina Harvati. “We geloven daarom ook dat het veel aangehaalde Neanderthalergedrag dat tot dergelijke verwondingen leidde, zoals gewelddadig gedrag en inferieure jachtvaardigheden herzien moet worden.”

Het onderzoek ontkracht niet alleen aannames omtrent het gedrag van Neanderthalers. Het resulteert ook in nieuwe aannames. Zo kunnen onderzoekers op basis van hun studie concluderen dat mannelijke Neanderthalers vaker verwondingen opliepen dan de vrouwen. Hetzelfde zien we bij de vroege moderne mensen. Het vertelt iets over de rolverdeling, zo stellen de onderzoekers.

Bronmateriaal

"Not so dangerous: Neanderthals and early modern humans show similar levels of cranial injuries" - Universität Tübingen

Afbeelding bovenaan dit artikel: Gleiver Prieto & Katerina Harvati

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd