We dit it! De NASA is er vannacht in geslaagd een ruimtesteen van koers te laten veranderen. Een belangrijke stap, waardoor de mensheid zich kan verdedigen als de aarde écht bedreigd wordt door een asteroïde.
Vannacht om 01.14 uur Nederlandse tijd ramde NASA’s Double Asteroid Redirection Test (DART) met een snelheid van 6 kilometer per seconde de ruimtesteen Dimorphos. Het gesteente met een diameter van 160 meter, dat samen met het veel grotere Didymos deel uitmaakt van een om elkaar heen cirkelend duo, is zo van koers veranderd. Een unieke gebeurtenis met veel potentieel. “Het succes van DART levert ons een belangrijk gereedschap om de aarde te beschermen tegen de vernietigende impact van een asteroïde”, zegt Lindley Johnson, planetaire defensie-adviseur bij NASA. “Het laat zien dat we niet langer machteloos zijn tegen dit soort natuurrampen.”
Uit koers
Dat het is gelukt, is geweldig. Maar de volgende stap is minstens even interessant: de komende weken zal een onderzoeksteam met tientallen telescopen over de hele wereld én in de ruimte de asteroïde observeren. Hoeveel gesteente is er losgekomen bij de impact? En vooral: in welke mate is Dimorphos exact van koers veranderd? Met andere woorden: hoe effectief was DART precies? De antwoorden op die vragen leiden weer tot een betere versie van DART, die we kunnen inzetten als er écht een asteroïde de aarde dreigt te rammen. “Het is werkelijk geweldig dat de demonstratie van de technologie succesvol was, maar DART kan op een dag echt worden gebruikt om de koers van een asteroïde te wijzigen en zo onze planeet en het leven op aarde te beschermen”, aldus directeur van het NASA-lab, Ralph Semmel.
Hij is niet de enige die onder de indruk is van wat er vannacht gebeurde. NASA-topman Glen Nagle noemt het ‘spectaculair, geweldig, wonderbaarlijk!’ “Dat zijn de woorden die door mijn hoofd gingen tijdens de laatste tien seconden voor de DART-ruimtesonde op Dimorphos botste. En wat is het een mooie kleine asteroïde.” Nagle is uiteraard trots op het NASA-team in de controlroom. “Samen met de DART-wetenschappers hebben ze geschiedenis geschreven!”
Beter dan de dinosaurussen
Met de DRACO-camera die op de DART-ruimtesonde was gemonteerd, kon iedereen vannacht live de impact volgen. Astrofysicaprofessor aan de Australische University of Southern Queensland Jonti Horner noemt de beelden ‘surreëel’. “Het was ongelooflijk om de livefeed van de DRACO-camera te volgen en het laatste beeld te zien vlak voor de impact, voordat het scherm rood werd en de verbinding werd verbroken.” De wetenschapper benadrukt dat de komende weken cruciaal zijn. “We zullen veel leren over asteroïden en over de mogelijkheden om ze af te buigen. We leven in een unieke tijd. Voor de eerste keer in de geschiedenis van onze planeet is er een soort die de dreiging van asteroïden en kometen herkent. En dat niet alleen, we kunnen ook het moment van impact voorspellen. En vanaf vandaag hebben we aangetoond dat we óók nog de capaciteit hebben om iets te doen aan deze bedreiging. We kunnen wat de dinosaurussen niet konden: onszelf beschermen tegen het gevaar van rotsen uit de ruimte.”
Midden in de roos
Hoe bijzonder het is wat NASA heeft gepresteerd, legt professor Alan Duffy uit. Hij is directeur van het Ruimtetechnologie-instituut aan de Swinburne University of Technology in Melbourne. “Het technologische vermogen om een doel te raken dat slechts 160 meter breed is over een afstand van 11 miljoen kilometer staat gelijk aan het raken van een dartbord aan de andere kant van de aarde. En dat met 25.000 kilometer per uur is simpelweg meer dan geweldig, zeker als je weet dat het doel in beeld komt als het net zo groot is als je duim op armlengte en dat de inslag twee seconden later is.”
Duizenden atoombommen
Ook benadrukt de deskundige dat de kans dat een object ter grootte van Dimorphos de aarde raakt zeker niet zeldzaam is. “Het gebeurt ongeveer elke 20.000 jaar. Door de hoge snelheid kan bij de impact van zelfs zo’n klein object een energie vrijkomen die gelijk staat aan duizenden atoombommen. Er ontstaat een krater van drie kilometer doorsnee en de inslag zal alles wegvagen tot honderden kilometers in de omgeving.”
DART is dus bepaald niet zomaar een interessant experiment. Het veranderen van de koers van een asteroïde kan in de toekomst mogelijk grote rampen voorkomen. Over ongeveer vier jaar gaat de Hera-missie van Europees Ruimteagentschap ESA gedetailleerd onderzoek doen bij Dimorphos en Didymos met specifieke focus op de krater die de botsing van DART heeft veroorzaakt. Dan zullen we weten hoe groot de impact precies was.
Bekijk hier de laatste seconden voor de impact van DART waarna het beeld rood wordt.
