Op het platteland van India is de traditionele sari met daaronder een petticoat de meest gedragen kleding voor vrouwen. Helaas zorgt het strak aangesnoerde taillekoord van de onderrok voor allerlei gezondheidsproblemen. Artsen waarschuwen dat voortdurende druk en wrijving op de huid chronische ontstekingen kunnen veroorzaken, die op hun beurt tot zweren en uiteindelijk zelfs tot huidkanker kunnen leiden.
Dit probleem, ook wel ‘petticoat- of sarikanker’ genoemd, komt vooral voor op het platteland van India. Maar onderzoekers wijzen erop dat de boosdoener eigenlijk de strakheid van het taillekoord is.
Schrijnende gevallen
Er staan verschillende casussen beschreven in de studie. De eerste gaat over een 70-jarige vrouw die medische hulp zocht vanwege een pijnlijke huidzweer in haar rechterzij. Deze zweer, die al achttien maanden niet genas, ging gepaard met pigmentverlies in de omliggende huid. De vrouw droeg haar petticoat al sinds jaar en dag strak aangesnoerd onder haar sari. Een biopt toonde aan dat ze leed aan een Marjolin-ulcus, een vorm van huidkanker die bekendstaat als plaveiselcelcarcinoom. Het is een kwaadaardige aandoening die kan ontstaan in littekens, niet-genezende wonden, beenzweren, tuberculeuze huidknobbels en littekens van vaccinaties of slangenbeten, leggen de onderzoekers uit. De tumoren duiken in de regel vele jaren na de oorspronkelijke verwonding pas op in de huid. Marjolin-ulcera zijn relatief zeldzaam, maar agressief. In 0,8 tot 2 procent van alle brandwonden ontwikkelt zich ooit een kwaadaardige afwijking.
Het gevaar van chronische irritatie
In de tweede casus beschrijven artsen een vrouw van eind 60 met een zweer in haar rechterzij die al twee jaar niet geneest. Zij droeg al veertig jaar dagelijks een traditionele sari, de zogeheten lugda, die ze strak om haar middel bond zonder een onderrok. Ook bij haar werd een Marjolin-ulcus vastgesteld, en bij diagnose was de kanker al uitgezaaid naar een lymfeklier in haar lies. “Er is nog relatief weinig bekend over het proces waarbij het weefsel van een chronische wond kwaadaardig wordt, al zijn er veel theorieën bedacht over het hoe en waarom”, schrijven de onderzoekers. “Elke huidlaesie die constant geïrriteerd is, loopt een groter risico om te veranderen in een kwaadaardige afwijking.”
Huidatrofie
De artsen voegen hieraan toe: “Constante druk op de taille leidt vaak tot huidatrofie, waarbij huidcellen versneld afsterven en de dikte van de huid afneemt. Er verschijnen paarse en blauwe plekken, die uiteindelijk kunnen uitmonden in een zweer. Zo’n zweer geneest niet volledig door de voortdurende druk van strakke kleding. Het resultaat is een chronische, niet-genezende wond die kwaadaardig kan worden.”
De artsen raden aan om een losse petticoat onder de sari te dragen om de druk op de huid te verminderen, en bij huidproblemen loszittende kleding te dragen om het gebied de kans te geven te herstellen.
Het verhaal van een patiënte
De 70-jarige vrouw die de diagnose petticoatkanker kreeg, vertelt over haar ervaring: “Ik draag al bijna mijn hele volwassen leven een Nauvari-sari, die strak om mijn middel is gewikkeld. Zes jaar geleden merkte ik kleine witte huidvlekken in mijn rechterzij op (depigmentatie). Ik maakte me eerst niet zo druk. Ik deed het af als een onbeduidend huidprobleem. Maar in de loop van de tijd veranderde dit plekje in een niet-genezende zweer. Het deed zeer en ik begon me zorgen te maken. Het ongemak werd een vast onderdeel van mijn leven en het zat me in de weg in mijn dagelijkse doen en laten. Toen ik uiteindelijk bij de dermatoloog belandde, kreeg ik de diagnose huidkanker. De huidproblemen waren ontstaan en verergerd door de langdurige wrijving en druk van de strak om mijn middel gebonden sari.”
“Wat ik heb meegemaakt met mijn ziekte is fysiek en psychisch erg zwaar geweest. Het heeft me laten inzien hoe belangrijk het is om aandacht te besteden aan veranderingen die zich in je huid voordoen, en dat je in zo’n geval tijdig naar de huisarts moet gaan voor controle. Ik hoop dat mijn verhaal vrouwen bewust maakt van de gezondheidsrisico’s van traditionele kledinggewoonten en hen aanmoedigt om bij ongewone huidklachten snel medische hulp te zoeken.”
