Het snelle stadse leven is geen fabeltje. Sterker nog, het wordt steeds sneller. Uit nieuw onderzoek blijkt dat stadsbewoners 15 procent harder zijn gaan lopen in dertig jaar tijd. En rondhangen doen we ook niet meer zoveel.
De onderzoekers keken naar de gemiddelde loopsnelheid van voetgangers in Boston, New York en Philadelphia. Ze vergeleken oude videobeelden uit de jaren 80 met nieuwere filmpjes van dezelfde locaties.
Polarisatie tegengaan
“Er is iets veranderd in de afgelopen decennia”, zegt onderzoeker Carlo Ratti van MIT. “Hoe snel we lopen, hoe mensen elkaar ontmoeten in de openbare ruimte, mensen zijn meer op doorreis, het is minder een ontmoetingsplaats.”
En dat is jammer, vindt collega Arianna Salazar-Miranda van Yale. “De openbare ruimte is zo’n belangrijk onderdeel van het maatschappelijk leven, mede omdat het de polarisatie van de digitale ruimte tegengaat. Hoe meer we de openbare ruimte kunnen blijven verbeteren, hoe meer we onze steden geschikt kunnen maken voor ontmoetingen.”
Oude en nieuwe beelden
De oude beelden, afkomstig van de bekende stadsdeskundige William Whyte, zijn gemaakt op vier locaties in de drie steden: het Downtown Crossing-gebied in Boston; Bryant Park in New York City; de trappen van het Metropolitan Museum of Art in New York, een beroemde ontmoetingsplaats en plek om mensen te kijken; en Chestnut Street in Philadelphia.
In 2010 maakte een groep onder leiding van professor Keith Hampton van Michigan State University nieuwe beelden op die locaties, op dezelfde tijdstippen van de dag als Whyte, om de huidige dynamiek te vergelijken met die uit de jaren 80. Sommige dingen waren nauwelijks veranderd. Zo liep nog steeds ongeveer twee derde van de mensen alleen. Wel ontmoetten in 2010 veel minder mensen een groep op deze plekken: nog maar 2 procent versus 5,5 procent in 1980. En interessanter: mensen zijn 15 procent sneller gaan lopen en ze hangen 14 procent minder in de openbare ruimte rond. Het is dus duidelijk minder een ontmoetingsplaats geworden.
Mobiele telefoons
Sommige zichtbare veranderingen lijken zeker samen te hangen met het wijdverbreide gebruik van mobiele telefoons. Mensen organiseren hun sociale leven nu via de telefoon en bewegen zich daardoor misschien sneller van de ene plaats naar de andere.
“Als je naar de beelden van William Whyte kijkt, zie je dat de mensen in de openbare ruimte elkaar meer aankeken”, zegt Ratti. “Het was een plek waar je een gesprek kon beginnen of een vriend kon tegenkomen. Online kon je dat toen nog niet.”
Starbucks
Maar wat ook meespeelt: mensen ontmoeten elkaar nu veel vaker in koffietenten, zoals Starbucks. Samenkomen in groepsverband komt buiten minder vaak voor door “de toename van het aantal koffiedrinkplekken en andere cafés. In plaats van op straat te blijven hangen, zijn mensen misschien met hun sociale interacties verhuisd naar comfortabelere privéruimtes”.
In 1980 waren koffiezaken veel minder gebruikelijk in grote steden en bestonden de grote koffieketens nog niet. Aan de andere kant zou het gedrag in de openbare ruimte zich al die tijd ook zonder Starbucks wel hebben ontwikkeld tot wat het nu is, denken de onderzoekers. Zij willen nu graag verder onderzoek doen in Europese steden. “We verzamelen beeldmateriaal van veertig pleinen in Europa”, zegt onderzoeker Fabio Duarte. “De vraag is: hoe kunnen we op grotere schaal leren het stedelijk leven vorm te geven? Dat is deels wat we aan het doen zijn.”
