Hayabusa2 levert stukjes van planetoïde Ryugu af op aarde

De capsule met de kostbare monsters landde in Australië.

“We hebben de capsule gevonden! Wauw!” Twittert de Japanse ruimtevaartorganisatie JAXA. Dit weekend was het dan zo ver en landde de capsule met kostbare monsters van planetoïde Ryugu op aarde. Het is met name te danken aan ruimtevaartuig Hayabusa2, die succesvol de stukjes van de verre planetoïde terugbracht naar de Zuid-Australische woestijn, na een reis van een slordige 280 miljoen kilometer.

De capsule
In de vroege uurtjes op zondagochtend liet de capsule gevuld met de kostbare monsters van Ryugu een kortstondig lichtspoor achter aan de nachtelijke hemel. De capsule raasde door de aardse atmosfeer en was vanaf de aarde te zien als een helder wit lichtpuntje (bekijk de video’s hier). “De astronomische wereld hield de laatste paar honderd kilometer de adem in, toen de kostbare lading in een vuurbal naar de aarde stortte,” herinnert Professor Alan Duffy, verbonden aan The Royal Institution of Australia zich. Tien kilometer boven de grond opende de capsule succesvol de meegebrachte parachute en plofte zachtjes op de grond. Meteen werden er mensen op afgestuurd om de capsule te gaan zoeken. En al gauw kwam het verlossende antwoord: de capsule was goed en wel op aarde terechtgekomen. En daarmee zijn astronomen dit jaar op het ultieme Sinterklaascadeau getrakteerd!

Mijlpaal
Astronomen over de hele wereld keken reikhalzend uit naar de afgifte van het pakketje. Hayabusa2 wist namelijk als eerste ruimtesonde tamelijk ongerept materiaal afkomstig van onder het oppervlak van planetoïde Ryugu te verzamelen. Bovendien betreft het sowieso één van de weinige buitenaardse brokstukken die ooit naar de aarde zijn gebracht. En dus kan de missie met recht een mijlpaal worden genoemd. “JAXA en partners moeten worden gefeliciteerd met het leveren van een belangrijke en technisch uitdagende missie om monsters van een ongerepte ruimtesteen terug te brengen naar de aarde,” zegt astronoom Lisa Harvey-Smith. Maar ook andere astronomen uiten hun blijk van waardering. “Dit weekend vond één van de meest opwindende belevenissen van het jaar plaats,” aldus astronoom Fred Watson. “De capsule vertegenwoordigt mogelijk een doorbraak in ons begrip over de geschiedenis van ons zonnestelsel en misschien zelfs in ons begrip over de oorsprong van het leven op aarde.”

Monsters
Dat laatste is heel interessant. Want men denkt dat Ryugu tot een bepaald type planetoïde behoort waar koolstofhoudende meteorieten vandaan komen. Als de meegenomen monsters van Hayabusa2 overeenkomen met deze koolstofhoudende meteorieten, dan zouden ze aminozuren kunnen bevatten: de bouwstenen van leven. Onderzoekers kunnen dus niet wachten tot ze zich over de stukjes Ryugu mogen buigen. Daarnaast verwachten wetenschappers dat de ongerepte stukjes zullen helpen om de fijne details over de vorming van ons zonnestelsel – die zo’n 4,5 miljard jaar geleden plaatsvond – te onthullen. “Tegelijkertijd heeft de missie de basis gelegd voor de winning van hulpbronnen op andere hemellichamen dan de aarde,” zegt professor Jonti Horner, verbonden aan de University of Southern Queensland. “Ten slotte hebben we meer kennis opgedaan over ons eigen vermogen om bedreigende ruimtestenen af te weren die anders met de aarde in botsing zouden kunnen komen.”

Potentieel gevaarlijke planetoïden
Je vraagt je misschien af waarom wetenschappers zo geïnteresseerd waren in planetoïde Ryugu. Dat komt omdat Ryugu geclassificeerd staat als een zogenoemde ‘potentieel gevaarlijke planetoïde’. Astronomen spreken daarvan als een ruimterots (in de toekomst) dicht bij de aarde in de buurt komt en groot genoeg is om op regionale schaal significante schade aan te richten als deze op aarde inslaat. Ondertussen heeft het Minor Planet Center een enorme waslijst met daarop gevaarlijke planetoïden verzameld. Een andere redelijk bekende planetoïde op deze lijst naast Ryugu is bijvoorbeeld Bennu (waar momenteel ruimtesonde OSIRIS-REx omheen cirkelt). Ook Bennu is ondertussen al bemonsterd en ook deze brokstukjes worden over enkele jaren in een capsule op aarde afgeleverd.

De Japanse ruimtesonde Hayabusa2 werd op 4 december 2014 gelanceerd en arriveerde in juni 2018 bij Ryugu. Na anderhalf jaar enerverend onderzoek – denk aan rond hoppende rovertjes, een lander die belangrijke metingen uitvoerde en de bemonstering van Ryugu door Hayabusa2 zelf – nam de sonde vorig jaar november afscheid van de ruimtesteen en begon aan zijn lange terugreis naar de aarde. Uiteindelijk heeft Hayabusa2 in totaal, over de afgelopen zes jaar, zo’n 5,2 miljard kilometers afgelegd.

“De Japanse ruimtevaartorganisatie kan met recht een geweldig succes vieren,” zegt astronoom Glen Nagle. “Het landen en ophalen van de capsule markeert het einde van de ene missie en het begin van een andere.” Dat klopt. Want Hayabusa2 houdt het nog niet voor gezien. De sonde wordt namelijk nog een tweede keer ingezet en zal ditmaal koers zetten naar de nagenoeg bolvormige planetoïde 1998 KY26. “De toekomst ziet er rooskleurig uit nu Australië en Japan blijven samenwerkingen om nieuwe werelden te verkennen,” besluit Nagle.

Bronmateriaal

"Twitter" - JAXA

"EXPERT REACTION: Hayabusa2 capsule full of space-rocks successfully lands in the outback" - Scimex

Afbeelding bovenaan dit artikel: JAXA Twitter pagina

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd