Evolutie: een traag proces? Niet in Florida! Daar zijn hagedissen in reactie op de komst van een indringer in krap vijftien jaar tijd (oftewel twintig generaties) geëvolueerd. Hun tenen zijn nu groter, waardoor ze hoger kunnen klimmen.
De roodkeelanolis komt van oorsprong in het zuidoosten van de VS voor. Maar in de jaren vijftig kreeg de hagedis concurrentie. De Sagra’s anolis – die van oorsprong op Cuba en de Bahama’s voorkomt – dook op in Florida. Waarschijnlijk was de hagedis samen met landbouwproducten vanuit Cuba naar de VS komen zetten. En daar beviel het de Sagra’s anolis wel: in rap tempo verspreidden de hagedissen zich over het zuidoostelijke deel van de VS.
Verandering
Wetenschappers hebben nu ontdekt dat de roodkeelanolis in korte tijd – waarschijnlijk in reactie op de komst van Sagra’s anolis – sterk veranderd is. Binnen enkele maanden na de komst van de Cubaanse hagedissen verhuisden de hagedissen die van oorsprong in het zuidoosten van de VS voorkwamen naar een hoger leefgebied: ze klommen hoger in bomen. En in een periode van vijftien jaar (twintig generaties) werden hun tenen groter. Grotere tenen betekent dat de hagedissen meer grip hebben en dus beter in staat zijn om te klimmen.
Heel snel
“We hadden wel voorspeld dat we een verandering zouden zien,” vertelt onderzoeker Yoel Stuart. “Maar de mate en snelheid waarmee ze evolueren is verrassend. Om het in het juiste perspectief te plaatsen: als de lengte van mensen zo snel veranderde als de tenen van deze hagedissen, dan zou de lengte van de gemiddelde Amerikaan van 1.75 meter in twintig generaties tijd toenemen tot 1.93 meter. Hoewel mensen langer leven dan hagedissen, zou dit in evolutionaire termen een heel snelle verandering zijn.”
De onderzoekers gaan ervan uit dat de verandering die ze bij de roodkeelanolis zien, het gevolg is van de competitie met Sagra’s anolis die in hetzelfde gebied leeft en op hetzelfde voedsel jaagt. De onderzoekers wijzen er bovendien op dat de volwassen roodkeelanolissen en Sagra’s anolissen de jongen van de andere soort eten. “Dus misschien is het wel zo dat je wanneer je een jonge hagedis bent snel hoger in de bomen moet klimmen om te voorkomen dat je wordt opgegeten. Misschien gaat dat beter als je grotere tenen hebt.