Grote ogen verbruiken opvallend veel energie

Twee keer dezelfde Mexicaanse tetra, alleen de één is blind en de ander niet.
Twee keer dezelfde Mexicaanse tetra, alleen de één is blind en de ander niet.

Grote hersenen verbruiken veel energie, maar ook grote, goed ontwikkelde ogen vergen veel brandstof. Dit blijkt uit een onderzoek van Zweedse wetenschappers.

Een goed ontwikkeld brein met een geavanceerd zenuwstelsel is een flinke aanslag op het lichaam. Je kunt dit vergelijken met een supercomputer. Een supercomputer heeft state-of-the-art hardware, maar slurpt energie. Een simpele smartphone kan daarentegen vele dagen mee op één acculading. Het brein van de mens heeft zich de afgelopen honderdduizenden jaren flink kunnen ontwikkelen, omdat onze verre voorouders goede jagers waren en er genoeg toegang was tot voedsel: brandstof voor het lichaam.

Wetenschappers van de Zweedse Lund universiteit hebben de Mexicaanse tetra onderzocht. Deze vis leeft in brongebieden, beken en kleine rivieren en kan – door regressie – niet meer zien. De vis is anders dan zijn soortgenoot die nabij het oppervlak leeft. De ‘morph’ – die tot dezelfde soort behoort – kan namelijk wel zien.

Hoog energieverbruik
“Onze metingen laten zien dat het visuele systeem van de vis tussen de vijf en vijftien procent van het totale energiebudget verbruikt”, zegt onderzoeker Damian Moran. “Dat is nogal wat! De vis heeft zijn ogen en visuele cortex verloren, omdat deze zintuig niet noodzakelijk was voor het dier.”

Dieren met grote, goede ogen betalen er een prijs voor. “Zij hebben de ogen nodig om te overleven”, zegt wetenschapper Eric Warrant. “Alle dieren hebben een bepaald energiebudget. Een flinke investering in het visuele systeem betekent dat er minder te besteden is voor andere organen.”

Selectiedruk
Het onderzoek werpt nieuw licht op het begrijpen van evolutionaire selectiedruk. Selectiedruk veroorzaakt dat dezelfde dieren in verschillende omgevingen anders ontwikkelen.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd