Britse archeologen hebben een bijzonder kanaal ontdekt. Het gaat om het grootste kanaal dat ooit door de Romeinen werd gebouwd en deel uitmaakte van een havenstad die net zo belangrijk was als Carthago of Alexandrië. Het kanaal is 90 meter breed en ligt nabij het oude Portus.
De ontdekking van het kanaal is van grote waarde. “We weten van andere, tijdelijke kanalen die twintig tot veertig meter breed waren en zelfs die waren al groot,” vertelt projectleider Simon Keay. “Maar deze is zo groot dat het er zelfs op lijkt dat er in het midden een eilandje was. Bovendien was er een brug over het kanaal.”
Tiber
Vanuit Portus werden honderden jaren lang allerlei goederen uit het gehele Romeinse rijk naar Rome verscheept. Het ontdekte kanaal zou Portus – gelegen aan de monding van de Tiber – verbonden hebben met het nabijgelegen Ostia, een stad die verderop aan de rivier lag. Dankzij het kanaal konden goederen van grote oceaanvaarders worden overgeslagen op kleinere binnenvaartschepen die via de rivier de Tiber naar Rome voeren. Voordat dit kanaal werd ontdekt, dachten de wetenschappers dat goederen over land werden vervoerd.
Vazen
Met behulp van geofysieke instrumenten ontdekten de onderzoekers dat er toch echt een kanaal in dit gebied lag. De vondst van het kunstmatig aangelegde water heeft ook nog andere ontdekkingen met zich meegebracht. Zo vonden de archeologen honderden vazen waarin olie, wijn en vissauzen werden vervoerd. Volgens experts gaat het niet alleen om binnenlandse handel, maar werd er ook volop gehandeld met Noord-Afrika. In Portus en Ostia zouden veel Noord-Afrikanen hebben gewoond, waardoor de handel vergemakkelijkt werd.
Claudius
Het kanaal zou in opdracht van keizer Claudius zijn aangelegd en door Nero zijn geopend. Onder Trajanus werd het kanaal nog eens verbreed. Nabij het kanaal hebben de archeologen de restanten van een groot warenhuis, een keizerlijk paleis en een klein amfitheater gevonden. Ook ontdekten ze menselijke skeletten uit de tweede of derde eeuw na Christus. Tevens werd er een beeld van Odysseus gevonden.
Belangrijk
Over Portus is veel minder bekend dan over Ostia. De archeologen hopen dan ook nog veel meer te ontdekken. “Portus moet één van de meest belangrijke archeologische gebieden van de wereld zijn. Het geweldige aan Portus is dat er veel bewaard is gebleven en dat we kunnen achterhalen hoe de stad een grote rol speelde in het succes van Rome.”
Verlaten
Portus was meer dan vijfhonderd jaar lang de belangrijkste haven van het Romeinse rijk. Er werd glas, keramiek en marmer verscheept. Ook slaven en wilde dieren werden via deze haven naar hun nieuwe eigenaren of het Colosseum vervoerd. In de zesde eeuw werd Portus massaal verlaten; de haven slibde dicht en de handel kwam stil te liggen.
De universiteit van Southampton heeft verschillende filmpjes gemaakt met daarin een reconstructie van de oude haven. Benieuwd hoe het leven er daar honderden jaren geleden uitzag? Bekijk de filmpjes dan hieronder.