Het dier was 2,5 meter lang en woog een slordige 274 kilo.
Zo’n 50.000 jaar geleden waren bijna alle continenten op aarde bevolkt met een verscheidenheid aan grote zoogdieren. Denk bijvoorbeeld aan wollige mammoeten en sabeltandtijgers in Noord-Amerika en Eurazië en lemuren ter grootte van gorilla’s die over de bosbodems van Madagaskar kuierden. Dat er ook in de Australische outback dieren van formaat te vinden waren, onderschrijft een nieuwe studie. Want onderzoekers presenteren de fossiele resten van een 2,5 meter grote kangoeroe, waarmee dit immense beest in één klap tot ’s werelds grootste kangoeroe is gebombardeerd.
Kangoeroe
Onderzoekers troffen de overblijfselen al in 2008 aan in de buurt van de Australische stad Mackay, in een gebied dat South Walker Creek heet. De kangoeroe was zoals gezegd 2,5 meter lang en woog een slordige 274 kilo. Hiermee is dit dier de grootste kangoeroe die ooit is ontdekt. De kangoeroe leefde zo’n 40.000 jaar geleden in het tropische noorden van Australië naast een breed scala aan andere grote dieren – minstens zestien soorten – die in hetzelfde gebied rond stampten. “Terwijl de rest van de wereld gigantische carnivoren zoals sabeltandtijgers, beren, hyena’s kenden, waren de Australische roofdieren meestal gigantische reptielen waaronder een uitgestorven zoetwaterkrokodil van zo’n zeven meter lang,” vertelt onderzoeker Scott Hocknull. “Ook leefden er twee gigantische hagedissen, waaronder één van zes meter lang en eentje vergelijkbaar met de omvang van een komodovaraan.”
South Walker Creek is een van de meest unieke en rijkelijk diverse paleontologische vindplaatsen van megafauna in Australië. In het gebied zijn niet alleen botten aangetroffen, maar bijvoorbeeld ook zaden en bladeren van planten, zoetwater weekdieren, insecten en stuifmeel. Hierdoor kunnen paleontologen een gedetailleerd beeld schetsen van hoe de omgeving er 40.000 jaar geleden uitzag.
In de loop van de tijd zijn deze enorme dieren echter stuk voor stuk van de aardbodem verdwenen. Lang dacht men dat dit de schuld was van onze soort – de Homo sapiens – die met geavanceerde stenen werktuigen genadeloos met ze afrekenden. Zo zouden aboriginals op de dieren hebben gejaagd en hun leefgebieden hebben verkleind. “De megafauna in South Walker Creek stierven zo’n 40.000 jaar geleden uit, lang nadat mensen het vaste land van Australië hadden bereikt,” zegt Hocknull. Toch moeten we volgens de onderzoeker uitkijken met het trekken van conclusies. Want het lijkt erop dat onze voorouders weinig met de teloorgang van de megafauna te maken hebben gehad. “We kunnen de mens niet zomaar op dit 40.000 jaar oude plaats delict neerzetten, we hebben geen onomstotelijk bewijs,” stelt Hocknull. “Daarom denken we niet dat de mens te maken heeft gehad met het uitsterven van vele soorten megafauna.”
Milieu
De vraag is natuurlijk: als onze voorouders niet verantwoordelijk waren voor het uitsterven van gigantische dieren zoals de mega kangoeroe, wat werkte dit dan in de hand? De onderzoekers denken dat extreme veranderingen in het milieu, waaronder enorme droogte, de meest waarschijnlijke oorzaak is van de teloorgang van grote dieren. “We ontdekten dat de ondergang samenvalt met grote veranderingen in het klimaat, zowel lokaal als regionaal,” vertelt Hocknull. “Denk aan branden, het verdwijnen van grasland en zoet water. Grote Australische dieren waren simpelweg niet tegen deze aanhoudende veranderingen bestand.”
Klimaatverandering
Hoewel de menselijke impact op de biodiversiteit op aarde aanzienlijk is en soms zelfs catastrofaal is geweest, suggereert de huidige studie dat de mens niet voor alles als schuldige aangewezen kan worden. Toch valt er een belangrijke les te leren. Want momenteel is onze planeet wederom onderhevig aan klimaatverandering. En dit keer staat de mensheid wel aan het roer. “Dit onderzoek heeft grote invloed op hoe we ons huidige landschap zien en de effecten van klimaatverandering, branden, vegetatieverandering en de beschikbaarheid van water op het voortbestaan van onze bestaande moderne megafauna,” benadrukt Hocknull. “De prachtige reuzen waren binnen een mum van tijd verdwenen. Daar zit voor iedereen een boodschap in.”
De huidige studie en de vondst van de grootste kangoeroe ooit, benadrukt de bijzondere en unieke dieren die het oude Australië rijk was. In de afgelopen miljoenen jaren hebben trouwens talloze prachtige dieren over het continent geslenterd. Zo waren er ook enorme palorchestes te vinden; een uitgestorven geslacht van buideldieren die nog een tikkeltje vreemder blijken te zijn dan gedacht.