De op één na grootste gletsjer van Groenland moet het voortaan zonder een enorm blok ijs doen. Dat is namelijk zojuist afgebroken. Het ijsblok is zeker 120 vierkante kilometer groot.
Het ijsblok is afkomstig van de Petermann-gletsjer. Het is één van de grootste gletsjers van Groenland. En die grote gletsjer is dus zojuist een flink stukje kleiner geworden.
Ontdekt
Gisteren maakte onderzoeker Andreas Muenchow melding van het losgeraakte ijsblok. Inmiddels is het ook door satellietbeelden bevestigd. De breuk die er uiteindelijk tot leidde dat het ijsblok loskwam, werd al in 2008 ontdekt. Op basis van die breuk voorspelden onderzoekers al dat een ijsblok met een oppervlak van zo’n 150 vierkante kilometer vrij zou komen. Uiteindelijk werd het een brok van 120 vierkante kilometer.
Dobberen
Het grote ijsblok dobbert heel langzaam verder. Men verwacht dat het zich richting de Straat Nares beweegt. Deze zeeweg tussen Canada en Groenland zal er waarschijnlijk voor zorgen dat het ijsblok in stukjes breekt. Sommige stukken zullen hun weg vervolgen en kunnen na verloop van tijd zomaar voor de kust van Newfoundland uitkomen. Andere stukjes blijven een stuk noordelijker hangen. Het ijsblok zal voorlopig niet snel smelten: het bevindt zich in water met een temperatuur rondom het vriespunt.
In 2010
De onderzoekers weten zo goed wat het ijsblok zal gaan doen, omdat in 2010 precies hetzelfde gebeurde. Toen liet de Petermann-gletsjer een ijsblok los dat twee keer zo groot was. “Dit is zeker een déjà vu,” merkt Muenchow op.
Veranderingen
Dat er zo kort na het gebeuren in 2010 weer zo’n groot ijsblok loslaat, is vrij zorgwekkend. “Hoewel de grootte (van het laatste ijsblok, red.) niet zo spectaculair is als het in 2010 was, het feit dat het zo kort na 2010 gebeurt, brengt het uiteinde van de gletsjer op een locatie waar deze de laatste 150 jaar zeker niet is geweest. De Groenlandse ijskap krimpt, smelt en neemt in zijn geheel in omvang af door wereldwijd veranderende lucht- en watertemperaturen en veranderingen in stromingen in zowel de oceaan als de atmosfeer.”
De lucht rond het noorden van Groenland is sinds 1987 bijvoorbeeld elk jaar ongeveer 0,11 graden Celsius gestegen. “Het noordwesten van Groenland en noordoosten van Canada warmen meer dan vijf keer sneller op dan de rest van de wereld.” Toch is het nog te vroeg om te stellen dat de opwarming de oorzaak is van het afbreken van de ijsklomp. “Luchttemperatuur heeft weinig effect op deze gletsjer, temperaturen van de oceaan wel.” Maar die temperaturen worden in dit gebied nog maar kort bijgehouden (zo’n vijf tot acht jaar). “Te kort om een robuust bewijs van opwarming te hebben.”