Astronomen vermoedden het al langer, maar kunnen het nu eindelijk bevestigen: ’s nachts kleurt de lucht nabij de polen van de rode planeet groen. De groene gloed is goed nieuws voor astronauten, zeker voor degenen die bang zijn in het donker.
De groene gloed is volgens onderzoekers namelijk zó helder dat astronauten – maar bijvoorbeeld ook rovers – nabij de polen zelfs ’s nachts moeiteloos hun weg weten te vinden op de verder donkere planeet. Dat is te lezen in Nature Astronomy.
Licht in het donker
Eerst maar eens een stap terug, want waar komt deze mysterieuze groene gloed vandaan? Het verhaal begint aan de dagkant van Mars, waar er koolstofdioxide (CO2) moleculen rondwarrelen in de atmosfeer. Op het moment dat het licht van de zon deze moleculen beschijnt, krijgen ze zoveel energie dat ze uit elkaar vallen. Bij dit proces worden lichtgevende zuurstofatomen gevormd. “Deze zuurstofatomen worden vervolgens opgevangen door de wind en getransporteerd naar de donkere kant van de planeet, waar ze met elkaar reageren en de groene gloed veroorzaken,” zo vertelt Lauriane Soret, één van de wetenschappers die aan de studie heeft meegewerkt.
Het is voor het eerst dat deze ‘nachtgloed’ is waargenomen binnen het spectrum van zichtbaar licht. Voorheen was deze gloed namelijk al wel waargenomen, maar dan in infrarood licht; in 2020 werden de groengloeiende zuurstofatomen voor het eerst waargenomen in de atmosfeer met behulp van de Trace Gas Orbiter (TGO), maar dan aan de dagkant van Mars. Inmiddels is dus bekend hoe deze zuurstofatomen hun reis vervolgen.
Alhoewel nachtgloed en poollicht allebei natuurverschijnselen zijn waarbij (veel) licht vrijkomt, zijn er onderling nog best wat verschillen. Zo is er op aarde ook sprake van een nachtgloed, net zoals op Mars. Zoals beschreven in dit artikel is nachtgloed vooral een (chemisch) proces dat zich afspeelt binnenin de atmosfeer van een planeet. Zo vormen de lichtgevende zuurstofatomen zich in de atmosfeer en dalen ze verder weg ook weer neer. Bij poollicht is dat echt anders. Zo wordt poollicht vooral veroorzaakt door zonnevlammen en coronale massa-ejecties. Hierbij wordt er een grote gasbel doordrenkt met magnetische veldlijnen door de zon weggeblazen. Wanneer vervolgens een schokgolf van zonnewind de ionosfeer van de aarde bereikt, kan een geomagnetische storm opdoemen. Wil je meer weten over geomagnetische stormen? Kijk dan eens hier.
Marslanding weer een stapje dichterbij
De ontdekking van nachtgloed op Mars is van grote wetenschappelijke waarde, omdat het iets zegt over de atmosferische processen die plaatsvinden op de rode planeet. Zo wordt het mogelijk om beter onderzoek te doen naar plekken in de atmosfeer van Mars die lastig te onderzoeken zijn en om te kijken hoeveel zuurstof er in de atmosfeer aanwezig is. Ook kan het iets zeggen over de manier hoe het licht van de zon en zonnewinden precies werken.
Belang
Daarnaast is het onderzoek van groot belang om uiteindelijk te kunnen landen op de rode planeet. De hoofdonderzoeker, Jean-Claude Gérard, is dan ook erg blij met de resultaten: “Deze observaties zijn onverwachts en interessant voor toekomstige tripjes naar Mars.” Zo heeft de dichtheid van de atmosfeer een direct effect op hoe goed een parachute werkt en hoeveel luchtweerstand satellieten ervaren die zich in de atmosfeer van Mars begeven.
En ten slotte kunnen mensen – wanneer zij eindelijk klaar zijn om de rode planeet te bezoeken – er ter plekke ook hun voordeel mee doen. Want, toekomstige astronauten opgelet: als je een unieke lichtshow wilt ervaren, ga dan naar de noord- of zuidpool van Mars – en vergeet vooral je klapstoel niet mee te nemen.
