Great Barrier Reef zat afgelopen 30.000 jaar zeker vijf keer in het nauw

Het rif lijkt toch veerkrachtiger te zijn dan gedacht.

Maar of het rif de enorme uitdaging waar het nu mee geconfronteerd wordt – een rappe opwarming van het omringende zeewater – het hoofd kan bieden? Die vraag blijft onbeantwoord.

Boorkernen
Wetenschappers bestudeerden onder meer boorkernen die op zestien verschillende plekken op het Great Barrier Reef waren verzameld. Deze kernen geven een kijkje in de geschiedenis van het rif en onthullen dat het Great Barrier Reef in de afgelopen 30.000 jaar zeker vijf keer in grote problemen heeft gezeten.

Vijf keer sterfte
Zo was er rond 30.000 en 22.000 jaar geleden sprake van een snelle daling van de zeespiegel (doordat de temperatuur op aarde daalde en water opgesloten zat in grote ijskappen). Hierdoor kwamen grote delen van het rif boven water te liggen, wat leidde tot sterfte. In die perioden bewoog het rif dan ook richting zee, in een poging de dalende zeespiegel voor te blijven. Precies het tegenovergestelde gebeurde 17.000 en 13.000 jaar geleden toen de aarde opwarmde en de zeespiegel rap steeg. Het leidde opnieuw tot grote sterfte, dit keer omdat de hoeveelheid sediment in het rif rap toenam. In een poging het vege lijf te redden, bewoog het rif dit keer richting het land. Zo’n 10.000 jaar geleden was het opnieuw raak: opnieuw stierf het rif grotendeels af. Dit keer door een combinatie van factoren: een enorme toename van sediment, een afname in de waterkwaliteit en een zeespiegelstijging.

Verandering
Het onderzoek geeft meer inzicht in hoe het rif in het verleden op veranderingen heeft gereageerd. “Onze studie laat zien dat het rif reageert op veranderingen in de zeespiegel, maar in het verleden ook met name heel gevoelig is geweest voor een toename van sedimentafzettingen,” aldus onderzoeker Jody Webster.

Hoewel het rif vijf flinke klappen te verwerken kreeg, wist het zich toch staande te houden, zo stellen de onderzoekers. Het is met name te danken aan het feit dat het rif zich kan verplaatsen met een snelheid van zo’n 0,2 tot 1,5 meter per jaar. De onderzoekers benadrukken echter dat het niet waarschijnlijk is dat die beweging het rif in deze tijd van de ondergang kan redden. Daarvoor zou de temperatuur van het zeewater te snel stijgen. Ook zou de waterkwaliteit te snel afnemen, terwijl de hoeveelheid sediment die zich – door activiteiten van mensen in kustgebieden – in het rif ophoopt, te snel toeneemt. “Ik heb ernstige zorgen over of het rif in de huidige vorm in staat is om de veranderingen die veroorzaakt worden door tal van factoren en die voor de nabije toekomst voorspeld worden, bij te benen.” Zo blijkt uit eerdere studies dat temperaturen in het recente verleden op een tijdschaal van 10.000 jaar een paar graden stegen. De huidige opwarming gaat aanzienlijk sneller. Zo wordt voorspeld dat de watertemperatuur nabij het oppervlak in 100 jaar tijd zo’n 0,7 graden zal stijgen.

Bronmateriaal

"The University of Sydney"

Afbeelding bovenaan dit artikel: csharker / Pixabay

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd