Onderzoekers hebben rondom de ster twee interessante superaardes gevonden, waarvan één zomaar eens bewoonbaar zou kunnen zijn.
Op ‘slechts’ 100 lichtjaar afstand vinden we de kleine, koele dwergster LP 890-9. En deze ster blijkt na onderzoek twee veelbelovende superaardes te herbergen. Het betekent dat deze ster, na de beroemde TRAPPIST-1, de koelste ster met planeten is, waarvan één wel heel erg de aandacht trekt.
De planeten
De binnenste planeet heeft de naam LP 890-9b gekregen en is ongeveer 30 procent groter dan de aarde. LP 890-9b voltooit elke 2,7 dagen een rondje rond zijn moederster. Maar met name de tweede ontdekte planeet is interessant. Zo blijkt dat er rond de kleine, koele dwergster nóg een planeet cirkelt: LP 890-9c. LP 890-9c is qua grootte vergelijkbaar met zijn broertje en is ongeveer 40 procent groter dan de aarde. Deze planeet doet er alleen iets langer over om een baantje rond zijn moederster te trekken, namelijk ongeveer 8,5 dagen. En dat is veelbelovend. Het betekent namelijk dat deze planeet zich in de zogenoemde leefbare zone bevindt.
Onderzoekers kwamen in eerste instantie LP 890-9b op het spoor dankzij planetenjager TESS. “TESS zoekt naar exoplaneten met behulp van de transitmethode,” legt onderzoeker Laetitia Delrez uit. “Dit betekent dat de planetenjager de helderheid van duizenden sterren in de gaten houdt, op zoek naar kleine dipjes die kunnen worden veroorzaakt door een planeet die voor de ster langs beweegt.”
Vervolgonderzoek
De observaties van TESS werden vervolgens gecontroleerd met behulp van het SPECULOOS Southern Observatory. “Vervolgonderzoek met telescopen vanaf de grond is vaak nodig om te bevestigen of de kandidaten die TESS vindt daadwerkelijk planeten zijn,” aldus Delrez. “Bovendien stelt dit ons ook vaak in staat de afmetingen en orbitale eigenschappen te verfijnen.” Deze verificatie is met name belangrijk in het geval van zeer koude sterren, zoals LP 890-9. Dat komt omdat dergelijke sterren het grootste deel van hun licht in het nabij-infrarood uitstralen, waar TESS maar beperkt gevoelig voor is.
SPECULOOS
De telescopen van het SPECULOOS-project zijn echter geoptimaliseerd om koele dwergsterren met hoge precisie waar te nemen, met name dankzij camera’s die zeer gevoelig zijn in het nabij-infrarood. “Het doel van SPECULOOS is om te zoeken naar potentieel bewoonbare terrestrische planeten die in onze ‘ kosmische achtertuin’ rondom de kleinste en koelste sterren cirkelen,” vertelt onderzoeker Michaël Gillon. En zoals blijkt, hebben de waarnemingen met SPECULOOS zichtbaar hun vruchten afgeworpen. Niet alleen bevestigden astronomen dat er rondom LP 890-9 inderdaad een planeet cirkelt, de observaties leidden zelfs tot de ontdekking van de tweede, mogelijk zelfs bewoonbare planeet.
Atmosfeer
De onderzoekers zijn voornemens LP 890-9c aan een nadere inspectie te onderwerpen. Onderzoekers vermoeden namelijk dat planeten die zich in de leefbare zone bevinden zomaar eens vergelijkbare geologische en atmosferische omstandigheden als de aarde kennen. De volgende stap is dan ook om te bestuderen of de planeet een atmosfeer heeft en, zo ja, de samenstelling ervan te achterhalen. “Dan kunnen we ook de bewoonbaarheid beter beoordelen,” concludeert onderzoeker Amaury Triaud.
James Webb
Mogelijk is hierbij ook een belangrijke rol voor de krachtige James Webb-telescoop weggelegd. De telescoop is onder meer ontworpen om de atmosfeer van planeten buiten ons zonnestelsel uit te pluizen en daarin op zoek te gaan naar sporen van leven. Het doel is dat de telescoop de ogen zal richten op de planeten in het TRAPPIST-1-systeem. En nu kan daar ook de veelbelovende planeet LP 890-9c aan toegevoegd worden – zeker aangezien de planeet veel gemeen lijkt te hebben met de mogelijk bewoonbare planeten rondom TRAPPIST-1.
De studie laat zien hoe veelbelovend het zoeken naar planeten rond kleine, koele dwergsterren is. En dus gaat deze zoektocht door. “Het is belangrijk zoveel mogelijk gematigde, terrestrische werelden aan het licht te brengen,” zegt Triaud. “Dit stelt ons in staat de diversiteit van exoplaneet-klimaten te bestuderen. En dit zal uiteindelijk onthullen of leven ook op andere plekken in de kosmos bestaat.”
