De e-tong blijkt superieur aan onze menselijke zintuigen als het gaat om het detecteren van besmette wijn. En dat kan de kwaliteit van wijnen in de toekomst verbeteren, hopen de onderzoekers.
Het is iets waar menig wijnkenner van zal dromen: een smaakpallet zó gevoelig dat het razendsnel de kleinste veranderingen in het aroma van wijn opmerkt. De elektronische tong van de Washington State University heeft dat. Het apparaat (dat overigens weinig fysieke gelijkenis vertoont met de menselijke tong) kan namelijk binnen een week nadat een witte wijn is besmet, de micro-organismen in de wijn herkennen. Ter vergelijking: dat is vier weken eerder dan dat een menselijk panel deze veranderingen in het aroma opmerkt.
De e-tong werd door het team van Carolyn Ross ontwikkeld en geprogrammeerd om een soort ‘vingerafdruk’ van wijnmonsters te nemen. Daarvoor heeft het zeven verschillende sensoren die omhuld zijn met een membraan om zo potentiaalverschillen te meten tussen ionen en moleculen in een wijnmonster. Nadat de tong ondergedompeld wordt in de vloeistof, ‘proeft’ de tong daar deze verbindingen, waaruit deze kan concluderen of en waarmee de wijn besmet is.
Wijnproeverij
Om de efficiëntie van de tong te testen, voegden de onderzoekers vier verschillende microben toe aan verschillende flessen Riesling. Op het moment dat wijn besmet is met deze microben, ontstaan verschillende onaangename geuren, zoals die van nagellakremover, geraniums en ‘muizige’ geurtjes.
Een groep van 13 vrijwilligers werd vervolgens getraind om een reeks aan smaakelementen te herkennen in de Rieslingwijn aan de hand van hun aroma’s. Zowel de positieve en bij goede wijn horende geuren, als de negatieve geuren wanneer de wijn besmet is. Het getrainde panel moest daarna het aroma van verschillende wijnen beoordelen. Zowel de onbesmette goede wijnen als controle, als monsters van besmette wijnen die 7 tot 42 dagen geleden waren besmet. De e-tong kreeg dezelfde taak. Waar het menselijke panel de besmetting in de monsters pas na 35 dagen begon te herkennen, deed de e-tong dat een volle 28 dagen eerder al; na 7 dagen.
Andere technieken
De innovatie is goed nieuws voor wijnliefhebbers. Omdat de elektronische tong een stuk sneller is dan traditionele testen als smaaktesten, geurtesten en petrischaaltesten, kunnen wijnmakers problemen in wijnen een stuk eerder opsporen en aanpakken, vertelt Ross. Desondanks meent de onderzoeker dat deze analyse het beste gebruikt kan worden ter aanvulling, en niet ter vervanging van andere methoden om wijnkwaliteit te beoordelen. “Alleen samen levert het goede informatie op over de holistische kwaliteit van de wijnen.”
Eerder testten de onderzoekers de tong al bij rode wijnen. De elektronische tong deed er toen een stuk langer over om de aanwezigheid van verschillende micro-organismen te ontdekken. Pas vanaf dag 21 kon deze een goed onderscheid maken tussen de besmette en schone monsters.
