Een nieuw onderzoek gooit ons hele beeld over hoe de beroemde Maya-steden tot stand kwamen, overhoop. De steden ontstonden blijkbaar nog voordat alle Maya’s zich gesetteld hadden en rituelen speelden daarbij een belangrijke rol.
Wetenschappers trekken die conclusie nadat ze een publiek plein, aangelegd door de Maya’s, blootlegden. Het plein stamt uit 950 voor Christus en wordt omringd door ceremoniële gebouwen die zo rond 800 voor Christus indrukwekkende groottes hadden bereikt. Opvallend genoeg zijn in de omgeving van het plein maar weinig (resten van) woningen te vinden. De onderzoekers sluiten dan ook uit dat de Maya’s die zich in de directe omgeving van het plein gesetteld hadden het plein en de ceremoniële gebouwen op hun eigen houtje bouwden. “Er moeten meer mensen aan de bouw hebben gewerkt,” stelt onderzoeker Takeshi Inomata.
Maar van wie kregen de gesettelde Maya’s dan hulp? Van Maya’s die in die tijd nog rondzwierven en overleefden door te jagen en verzamelen, zo stellen Inomata en collega’s. Zij vermoeden dat groepen Maya’s die nog rondtrokken en Maya’s die zich al gesetteld hadden de handen ineensloegen en samen aan de ceremoniële gebouwen werkten en samen deelnamen aan de publieke ceremonieën die in de Maya-nederzettingen plaatsvonden. “Dit vertelt ons iets over het belang van rituelen en bouw. Mensen zijn geneigd om te denken dat je een ontwikkelde samenleving moet hebben alvorens er gebouwd gaat worden. Ik denk dat het in veel gevallen andersom is. Voor mensen die nog op traditionele wijze leven, zijn rituelen en constructie de drijvende kracht achter het omarmen van een nieuwe manier van leven en het bouwen van een nieuwe samenleving. Het proces van samenkomen voor een ritueel en samenkomen voor het bouwen van iets brengt verschillende mensen die verschillende dingen doen samen en droeg bij aan de latere ontwikkeling van de samenleving van de Maya’s.”
Geleidelijk aan gingen de zwervende Maya’s zich ook settelen en ontstond zo rond 400 tot 300 voor Christus een op landbouw gebaseerde samenleving. “Het meest fascinerende is nog wel dat verschillende mensen met verschillende levenswijzen generaties lang op harmonieuze wijze samenleefden alvorens ze een uniformere samenleving vormden,” stelt onderzoeker Melissa Burham. “Het ontdekken van zo’n oude ‘smeltkroes’ is zeker één van de onverwachte hoogtepunten van dit onderzoek.”