Honderden jaren voor Christus werden er in de Zwitserse Alpen al kazen gemaakt, zo suggereren potscherven die in de bergen zijn teruggevonden.
Archeologen trekken die conclusie nadat ze potscherven afkomstig van zes plekken in de Zwitserse Alpen bestudeerden. Op de scherven troffen ze resten aan die suggereren dat in de potten de melk van dieren – zoals koeien, schapen en geiten – als onderdeel van het kaas maken, werd opgewarmd.
In de bergen
Eerder werd al – veel ouder – bewijs gevonden voor kaasmakerij op normale hoogte. Maar nu blijkt dat ook in de Alpen al heel vroeg – in het eerste millennium voor Christus – kaas werd gemaakt. “Het onderzoek voorziet ons van direct bewijs dat er op flinke hoogte in de Alpen aan zuivelbereiding werd gedaan,” vertelt onderzoeker Kevin Walsh. Tot op heden was het bewijs voor zuivelbereiding in de bergen indirect: veranderingen in vegetatie en bepaalde archeologische structuren wezen erop dat hier melk werd verhit, maar direct bewijs bleef uit. Tot nu dus.
Indrukwekkend
Dat mensen in de prehistorie al op grote hoogte met het verwerken van zuivel bezig waren, is indrukwekkend, benadrukt onderzoeker Francesco Carrer. “Zelfs vandaag de dag vraagt het produceren van kaas in een bergachtig gebied om een extra inspanning. Prehistorische herders moeten gedetailleerde kennis hebben gehad van de alpenweiden, moeten in staat zijn geweest om met het onvoorspelbare weer om te gaan en de technologische kennis hebben gehad om melk om te zetten in een voedzaam product dat tevens kon worden opgeslagen.”
Vragen
Met het onderzoek zijn echter lang niet alle vragen rond de kaasmakerij beantwoord. Onduidelijk blijft of de kaas van één soort melk werd gemaakt of er meerdere melksoorten werden gemengd. Ook is niet bekend hoelang de kaas mocht rijpen. De archeologen hopen daar in een later stadium meer over te weten te komen.
Tegenwoordig zijn de Zwitserse kazen – zoals Emmental en Gruyere – wereldberoemd en verantwoordelijk voor een miljoenenindustrie. Het is verbazingwekkend te bedenken dat de grondslag daarvoor al zo lang geleden werd gelegd.