Uit onderzoek naar de ervaringen van werkende stellen blijkt dat wanneer tweeverdieners thuiswerken, mannen minder huishoudelijke taken verrichten dan vrouwen. Flexibelere werkuren zouden dit rechter kunnen trekken.
De coronapandemie dwong miljoenen stellen wereldwijd om samen vanuit huis te werken. En dat was voor de één makkelijker dan voor de ander. In een nieuwe studie hebben onderzoekers zich op de thuiswerk-ervaringen van tweeverdieners gestort. “We ontdekten dat mannen en vrouwen niet dezelfde ervaring met thuiswerken hebben,” zegt onderzoeker Jasmine Hu. “Er bestaan nog steeds enkele genderverschillen in de manier waarop ze omgaan met hun werk en gezinsverantwoordelijkheden.”
Studie
De onderzoekers voerden twee studies uit, allebei gedurende de COVID-19-pandemie. Bij het eerste onderzoek waren 172 Chinese, gehuwde tweeverdieners betrokken die samen tenminste één kind hadden. Het onderzoek werd verricht aan het begin van de pandemie in april en mei 2020. De tweede studie werd later in de pandemie, van juni tot augustus 2021, in Zuid-Korea uitgevoerd. Het betrof 60 tweeverdieners, sommige met en sommige zonder kinderen. Alle deelnemers vulden gedurende veertien opeenvolgende werkdagen elke dag twee enquêtes in. Elke man en vrouw rapporteerde over zijn of haar persoonlijke thuiswerk-ervaring en noteerde hoeveel werk en gezinstaken ze beide gedaan kregen. Hoewel de studies in China en Zuid-Korea zijn uitgevoerd, stelt Hu dat de bevindingen tevens de thuiswerk-ervaringen van tweeverdieners in andere delen van de wereld vertegenwoordigen.
Genderverschillen
Na analyse van de gegevens, ontdekt het team een opvallend genderverschil. Allereerst blijkt dat zowel mannen als vrouwen meer huishoudelijke taken uitvoeren wanneer ze vanuit huis werken. Maar wanneer ze samen aan de keukentafel werken, vervulden mannen doorgaans minder huishoudelijke taken dan vrouwen. Voor vrouwen verlichtte het hebben van hun man naast zich tijdens de werkuren de huishoudelijke last helemaal niet. Volgens Hu een vrij zorgelijke bevinding. “Dit weerspiegelt de traditionele genderverwachting,” legt ze in een interview met Scientias.nl uit. “Vrouwen houden wanneer ze thuiswerken meer rekening met de behoefte van hun echtgenoot en gezin.”
Flexibele werkuren
Flexibele werkuren kunnen deze tendens doorbreken. Zo blijkt dat wanneer echtgenoten hun werktijd flexibeler konden inrichten, echtgenotes aanzienlijk meer werk gedaan kregen. Wanneer vrouwen belangrijke werkafspraken hadden, vervulden thuiswerkende echtgenoten bovendien significant meer huishoudelijke taken. “Dit betekent dat echtgenoten thuiswerkende vrouwen zouden kunnen helpen als ze flexibelere werkschema’s hebben,” licht Hu toe. “Mannen zouden in dat geval meer huishoudelijke taken op zich kunnen nemen als hun vrouw een strakker werkschema heeft.”
Flexibiliteit en begrip
Volgens Hu is met name flexibiliteit en begrip belangrijk, ook van bedrijven en organisaties. “Managers zouden realistische verwachtingen moeten scheppen over hoeveel werk hun thuiswerkende werknemers aan kunnen,” zegt Hu. “Ze zouden meer begrip moeten tonen voor de thuiswerksituaties van tweeverdieners.” Volgens Hu zou het al helpen als bedrijven en organisaties hun werknemers waar mogelijk meer flexibiliteit geven. “Zoals gezegd blijkt dat de werkflexibiliteit van mannen een belangrijke, bepalende factor is voor hoe werknemers het thuiswerken ervaren,” zegt Hu. “Door werknemers meer werkflexibiliteit te geven, kan mogelijk het evenwicht binnen gezinnen worden hersteld.”
Schuldgevoelens
Daarnaast ontdekten de onderzoekers dat met name vrouwen zich schuldig voelen als ze vaak op kantoor zijn en daardoor minder tijd met het gezin kunnen doorbrengen. Dit schuldgevoel werd alleen gerapporteerd door mannen in de Zuid-Koreaanse studie. Zowel mannen als vrouwen voelden zich schuldig jegens hun werkgever als ze gedurende het thuiswerken ook huishoudelijke taken uitvoerden.
De nieuwe norm
De studie werpt niet alleen licht op de verschillende ervaringen tussen mannen en vrouwen ten tijde van de coronapandemie. Ook voor de toekomst zijn de bevindingen relevant. “COVID-19 heeft de manier waarop we werken voor altijd veranderd,” zegt Hu. “Werken op afstand zal veel meer de norm worden. Mensen zijn gewend geraakt aan thuiswerken en velen zullen niet meer fulltime naar kantoor willen.” Volgens de onderzoeker overigens een positieve verandering, mits het in goede banen wordt geleid. “Thuiswerkende tweeverdieners kunnen elkaar helpen om werk en gezin goed te combineren,” stelt Hu. “Ze kunnen meer rekening met elkaar houden, zodat ze beide meer werk en huishoudelijke taken gedaan krijgen.” En dat kan mogelijk ook het gerapporteerde schuldgevoel tenietdoen.
Kortom, partners zouden de huishoudelijke taken beter moeten verdelen, zo suggereren de auteurs van het onderzoek, terwijl bedrijven de moeilijkheden moeten erkennen die ontstaan als de grenzen tussen werk en privé vervagen. “Die vervagende grens kan echt een uitdaging zijn,” zegt Hu. “Maar onze bevindingen tonen aan dat als tweeverdieners een team vormen, dit hun werk en gezin ten goede komt. Ze kunnen dan op beide vlakken veel meer bereiken.” Hu ziet hybride werk dan ook als de best mogelijke toekomst voor werkende stellen. “Hierdoor krijgen werknemers de flexibiliteit om op sommige dagen vanuit huis te werken, terwijl ze op andere dagen op kantoor juist met collega’s kunnen omgaan,” zegt ze. “Dit kan de samenwerking verbeteren en leiden tot meer creativiteit en werkplezier.”
