Wetenschappers hebben ontdekt dat religieuze mensen mentaal beter door de pandemie heen zijn gekomen. Zo blijkt uit recent onderzoek dat gelovigen tijdens de pandemie minder vatbaar waren voor depressies en zich over het algemeen minder miserabel hebben gevoeld.
“Er zijn tal van verschillende redenen waarom mensen religieus zijn,” laat onderzoeker Shaun Larcom weten. “Dit maakt het dan ook lastig om echt goed onderzoek te doen naar de effecten van religie. Omdat iedereen tijdens de Covid-19 pandemie te maken had met dezelfde omstandigheden omstreeks dezelfde tijd, was dit dan ook een hele unieke kans om te onderzoeken hoe mensen met crises omgaan.” Het onderzoek is gepubliceerd op de website van de University of Cambridge.
Religiositeit
Voor het onderzoek hebben de wetenschappers data verzameld door 3884 inwoners uit het Verenigd Koninkrijk een vragenlijst in te laten vullen op verschillende momenten. Vervolgens heeft het team van Larcom de verkregen data geanalyseerd, waarbij ze gebruik hebben gemaakt van de resultaten van drie vragenlijsten van voor de pandemie en de resultaten van twee vragenlijsten tijdens het begin van de pandemie. Uit deze analyse blijkt dat er een groot verschil was tussen gelovigen en seculieren; alhoewel iedereen ongelukkiger werd door de lockdowns, blijkt ook uit het onderzoek dat gelovigen zich gemiddeld 29% minder ellendig voelden dan deelnemers zonder religie.
Verder is er nog een onderscheid te maken tussen mensen die een beetje geloven of juist heel gelovig zijn: deelnemers die aangaven dat hun geloof een belangrijke rol in hun leven speelde, ervoeren over het algemeen 50% minder depressiviteit en angst tijdens de pandemie dan deelnemers die minder religieus waren. “Het onderzoek laat zien dat het niet alleen draait om het religieus zijn,” licht Larcom toe. “Het gaat vooral om de mate en intensiteit waarmee iemand gelooft.”
Verschillende religies
Overigens laat dit onderzoek ook zien dat er geen grote verschillen waren tussen de drie grootste religieuze groepen in het Verenigd Koninkrijk; christenen, moslims en hindoes. Uit het onderzoek bleek echter wel dat sommige religieuze groepen zwaarder te lijden hadden op momenten dat samenkomsten verboden waren. “Het verbieden van wekelijkse samenkomsten was vooral zwaar voor katholieken en moslims,” laat Larcom weten.
Unieke omstandigheden
De resultaten van het onderzoek zijn vooral interessant vanwege twee redenen. Ten eerste, omdat ze de resultaten van een eerder onderzoek onderschrijven. Zo was er in november 2023 een soortgelijk onderzoek gepubliceerd in het blad European Economic Review, waarbij de wetenschappers destijds specifiek naar de Verenigde Staten hadden gekeken. Bij dit onderzoek werd er echter specifiek gekeken naar het welzijn van mensen die zelf een corona-infectie opliepen, of iemand in hun nabije omgeving hadden met corona. Hieruit bleek dat ongeveer de helft van die groep mensen hun mentale gezondheid zag verslechteren. Echter was deze afname voor seculieren ongeveer 60% sterker dan voor gelovigen. Uit hetzelfde onderzoek bleek destijds ook al dat het verplicht sluiten van plekken van aanbidding hard aan kan komen bij geloven. Zo verdwenen de (statistische) voordelen van geloof volledig voor Amerikaanse gelovigen toen zij niet meer mochten samenkomen.
Tenslotte zijn de resultaten ook belangrijk, omdat ze dus vrij uniek zijn in hun soort. Onderzoek doen naar de effecten van religie is, zoals Larcom aan het begin van dit artikel al uitlegde, niet makkelijk. Maar de wereldwijde pandemie gaf wetenschappers dan ook een hele unieke kans om onderzoek te doen naar de gevolgen van religie, omdat ze zeker wisten dat iedereen tegelijkertijd last had van dezelfde pandemie. Larcom sluit dan ook af: “deze onderzoeken laten een verband zien tussen religie en het ervaren van minder angst tijdens een globale crisis. Het zou dus goed kunnen zijn dat religie mensen meer kracht kan geven door ze hoop, troost en betekenis te bieden in tijden van nood.”
