Van geiten verwacht je niet al te veel fijnzinnigheid. Ze eten alles wat los en vastzit en staren verder wat voor zich uit in de wei. Maar ondertussen gaat er in die koppies meer om dan je denkt. Geiten hebben namelijk door of je boos of blij bent.
Doordat ze al zo lang met mensen omgaan, hebben geiten geleerd om goed naar onze stem te luisteren om te bepalen hoe bij ons de bui hangt. Zo horen ze dus het verschil tussen een vrolijke en een bozige stem.
Eerste bewijs
Hoe wij weten dat ze dat verschil horen? Daar hebben wetenschappers een handig experiment voor bedacht, waaruit bleek dat de geiten langer naar de bron van het stemgeluid bleven staren na een verandering van toon, dus als de stem veranderde van blij naar boos of andersom.
“Deze studie levert het eerste bewijs dat geiten onderscheid kunnen maken tussen verschillende emoties in een menselijke stem”, zegt professor in dierengedrag Alan McElligott van de City University of Hong Kong. “Het maakt duidelijk dat ook vee, dat niet zo dicht in de buurt van mensen is, gevoelig is voor menselijke emoties.”
Niet alleen honden
Lang werd gedacht dat alleen gezelschapsdieren, zoals honden en paarden, in staat waren om emoties van mensen te begrijpen, maar een eerder experiment van de dierwetenschapper wees al uit dat ook geiten in enige mate snappen hoe mensen zich voelen. Ook is al eerder aangetoond dat het geblaat van geiten aanwijzingen bevat over hun individuele identiteit en hun emotionele ervaringen. De logische vervolgvraag was dus: kunnen de dieren ook horen aan iemands stem hoe hij zich voelt?
Om daar achter te komen kregen geiten een aantal audio-opnames voorgeschoteld waarop een positieve, blije stem of een negatieve, boze stem te horen was tijdens de gewenningsfase, dus als de geit vertrouwd raakt met de menselijke stem en toon. Daarna werd de opname omgedraaid en kregen ze eerst een negatieve toon en daarna een positieve te horen.
Slimme geiten
“De voorspelling was dat als geiten onderscheid kunnen maken tussen emoties bij mensen, gebaseerd op hun stemgeluid, ze sneller en langer richting de bron van het geluid zouden kijken na de eerste verandering van toon”, legt onderzoeker Marianne Mason van de University of Roehampton uit.
En de voorspellingen kwamen uit: driekwart van de geiten keek langer naar de spreker nadat zijn stem van blij naar boos was veranderd of andersom. Het betekent dat de geiten de verandering van emotie in de stem dus inderdaad opmerkten.
Iets minder slimme geiten
Niet alle geiten reageerden even sterk op de menselijke stemmen, sommigen reageerden zelfs helemaal niet. Maar niets menselijks is de geiten vreemd. Ook bij hen geldt: de een is nu eenmaal wat snuggerder dan de ander of voelt emoties beter aan. Gek genoeg, ging de hartslag van de dieren niet omhoog als het stemgeluid veranderde. Zeker bij het horen van een boze stem zou je dat toch verwachten.
Handig in de praktijk
Toch is het wel belangrijk om rekening te houden met het feit dat geiten en wellicht ook ander vee, de emotionele lading in onze stem opmerken. Een boze stem kan de dieren bijvoorbeeld bang maken, terwijl een positieve toon juist kan kalmeren. Als je dit weet, kun je het gebruiken in de omgang met de dieren: wil je ze naar een andere wei hebben, maar luisteren ze niet, dan werkt een blije stem mogelijk beter dan een boze, waarmee je ze alleen maar bang en schrikachtig maakt.
“De waargenomen verschillen in de reacties van de geiten op de menselijke stemmen benadrukken het belang van individuele ervaringen, vooral als het gaat om de emotionele communicatie tussen soorten”, concludeert professor McElligott. “Maar we moeten nog meer onderzoek doen om te achterhalen hoe belangrijk de menselijke stem is voor het emotionele leven en welzijn van geiten en andere gedomesticeerde soorten.”
