Er zijn tegenwoordig maar weinig mensen die zonder stress door het leven gaan. Heb jij er ook weleens last van? Dan is misschien een dieet hoog in vezels en gefermenteerd voedsel de oplossing.
Stress is niet alleen vervelend, het kan ook allerlei ernstige gezondheidsklachten veroorzaken. Dat komt onder meer doordat er te veel stresshormonen, zoals cortisol, adrenaline en noradrenaline vrijkomen. Mogelijk kun je die onder controle houden met de juiste voeding.
Zuurkool en granen
Het advies om stress te verminderen bestaat meestal uit zaken als sporten, tijd vrijmaken voor hobby’s en sociale contacten of mediteren en yoga. Maar ook je dieet zou dus invloed hebben, concluderen wetenschappers van de University College Cork in Ierland Zij hebben een dieet rijk aan vezels en gefermenteerd voedsel onderzocht, en stellen dat dit al na vier weken een duidelijk stressverlagend effect heeft.
De onderzoekers borduren voort op een groeiend aantal onderzoeken dat aantoont dat voeding impact kan hebben op onze geestelijke gezondheid. Een gezond dieet verlaagt het risico op veel voorkomende psychische en neurologische aandoeningen – zoals depressie en dementie – al zijn de mechanismen die hieraan ten grondslag liggen nog niet helemaal uitgeplozen. Hoogstwaarschijnlijk heeft de relatie tussen onze hersenen en ons microbioom – de biljoenen bacteriën die in onze darmen leven – iets met dit proces te maken. Het brein en de darmen communiceren continu met elkaar, zodat belangrijke lichaamsfuncties zoals de spijsvertering en het reguleren van de eetlust allemaal probleemloos verlopen. Deze ‘hersen-darm-as’ maakt ook dat de emotionele en cognitieve centra in onze hersenen nauw verbonden zijn met onze darmen.
Psychobiotisch dieet
Uit eerder onderzoek bleek al dat stress en gedrag verband houden met ons microbioom in het spijsverteringskanaal. In Zuidwest-Ierland gingen ze een stap verder en keken ze of het veranderen van het dieet, en dus het microbioom, een effect heeft op het stressniveau van een mens. Daartoe onderzochten ze 45 gezonde volwassenen onder de 60 jaar, die in hun dagelijks leven relatief weinig vezels aten. De groep werd in tweeën gesplitst, waarbij de ene groep een zorgvuldig uitgekiend eetpatroon vol prebiotische vezels en gefermenteerd voedsel kreeg voorgeschreven. Dit wordt een zogenaamd ‘psychobiotisch dieet’ genoemd, omdat het voedingsmiddelen bevat die gelinkt zijn aan een betere geestelijke gezondheid. De andere groep kreeg een normaal dieet, gebaseerd op de voedingsadviezen van het Voedingscentrum. De groepen werden vier weken lang gevolgd.
Het psychobiotische dieet bestond uit zes tot acht porties fruit en groente met een hoog gehalte aan prebiotische vezels, zoals uien, prei, kool, appels, bananen en haver, per dag. Ze moesten ook twee tot drie porties gefermenteerd voedsel, zoals zuurkool, kefir en kombucha, per dag eten. Daarnaast stonden er vijf tot acht porties granen per dag op het programma, en om de dag een portie peulvruchten.
Minder stress
Degenen die het psychobiotische dieet volgden, zeiden dat ze zich minder gestrest voelden in vergelijking met degenen die het controledieet kregen. Hoe strikter de deelnemers het dieet volgden, des te lager waren hun waargenomen stressniveaus. De kwaliteit van de slaap verbeterde in beide groepen, dus ook in de controlegroep, al rapporteerde de psychobiotische dieetgroep grotere slaapverbeteringen. Dit levert extra bewijs dat darmmicroben betrokken zijn bij slaapprocessen. Het psychobiotische dieet veroorzaakte nauwelijks veranderingen in de samenstelling en functie van microben in de darmen. Wel werden significante veranderingen waargenomen in de productie van bepaalde belangrijke chemicaliën door deze darmmicroben.
Ontspanning gaat door de maag
Het is een vrij klein onderzoek en de onderzoeksdata omvatten slechts vier weken. Ook moesten de deelnemers hun dieet zelf prepareren en konden ze, hoewel ze niet wisten in welke groep ze waren ingedeeld, mogelijk wel raden in welke groep ze zaten vanwege de dieetinstructies. Dit kan zorgen voor onderzoeksbias bij het rapporteren van stressniveaus, maar toch zijn de resultaten volgens de onderzoekers bemoedigend. Met vervolgonderzoek is het mogelijk om meer te weten te komen over psychobiotisch voedsel en zijn heilzame werking.
Vooralsnog lijkt het regelmatig eten van zuurkool, sperziebonen, veel volkorengranen en groente en fruit een effectieve manier om stress te verminderen. Het is interessant om te kijken of deze resultaten ook worden gevonden bij mensen die lijden aan chronische stress of stressgerelateerde stoornissen, zoals angst en depressie.
Hoe dan ook, kan het geen kwaad om in stressvolle tijden eens een paar weken extra veel groente, fruit, vezels en gefermenteerd voedsel te eten. Wie weet verdwijnen je zorgen en stressgevoelens als sneeuw voor de zon.