Een schilderij maken, een sjaal breien of een hondenhok timmeren, het is meer dan aangenaam verpozen. Van dit soort creatieve activiteiten word je gelukkiger en ze geven zelfs een groter gevoel van voldoening dan betaald werk.
Volgens een nieuwe Britse studie bevorderen arts en crafts – dus creatieve bezigheden als schrijven en schilderen, maar ook handwerk als breien of houtbewerking – het welzijn en de geestelijke gezondheid van mensen.
Net zo fijn als een baan
Dat blijkt uit een enquête onder bijna 7200 Britten. Er is gecorrigeerd voor sociaal-demografische factoren, zoals geslacht, leeftijd, gezondheid, werk en armoede, omdat bijvoorbeeld een slechtere gezondheid of armoede is gekoppeld aan een lager welzijn. De deelnemers moesten aangeven hoe gelukkig of angstig ze waren en in hoeverre ze genoeg voldoening ervoeren en ze het leven de moeite waard vonden. Ruim 37 procent had in het afgelopen jaar minstens één handwerkactiviteit ondernomen. Die personen rapporteerden meer geluk en voldoening, evenals een sterker gevoel dat het leven de moeite waard is. Het was wat dat betreft net zo nuttig als het hebben van een baan.
De moeite waard
“Knutselen en andere creatieve activiteiten hebben een aanzienlijk effect op het gevoel van mensen dat hun leven de moeite waard is”, vertelt onderzoeker dr. Helen Keyes van de Anglia Ruskin University. “Sterker nog, de impact van handwerken was groter dan de impact van een baan. Het geeft ons niet alleen een gevoel van voldoening, maar het is ook een vorm van zelfexpressie. Dat is niet altijd het geval bij werk.” Ook hadden mensen, die creatief bezig waren meer levensvoldoening en waren ze gelukkiger. “De welzijnseffecten waren aanwezig, zelfs nadat we rekening hadden gehouden met zaken als werkstatus en de mate van armoede.”
Pottenbakken of fotograferen
De effecten zijn misschien klein, maar wel vergelijkbaar met die van sociaal-demografische variabelen, die veel moeilijker te veranderen zijn. Een betere gezondheid of hoger inkomen dragen bijvoorbeeld ook bij aan meer welzijn, maar het is lastig om dat voor grote groepen mensen te realiseren. Het bevorderen van creatieve activiteiten biedt daarom een enorme kans om het welzijn van de bevolking te verbeteren.
Aan Scientias.nl verklaart Keyes zich nader: “We tonen aan dat handwerken of andere creatieve activiteiten zoals breien, tekenen, fotografie, pottenbakken of houtbewerking verband houden met een hoger welzijnsniveau van de Britse bevolking. Deze activiteiten worden gekoppeld aan een groter gevoel dat het leven de moeite waard is, maar ook aan meer voldoening en geluk. Sterker nog, deze activiteiten hadden een groter effect op het gevoel dat het leven zinvol is dan het hebben van een baan. We ontdekten dat mensen met een baan een kleine maar betekenisvolle toename ervaarden in hun gevoel dat het leven de moeite waard is, maar dat wie het afgelopen jaar creatief bezig was er meer op vooruitging op dit gebied. Wederom was de algehele toename klein, maar significant, en bijzonder betekenisvol als we het hebben over het welzijn op bevolkingsniveau, waar zelfs kleine toenames kunnen leiden tot grote voordelen voor de volksgezondheid.”
Zelfexpressie
Je zou denken dat betaald werk toch bij uitstek het gevoel geeft dat je iets goed kan en dat je iets doet waar je goed in bent, maar daar zitten kanttekeningen aan, legt de onderzoeker uit. “Betekenisvol werk zou inderdaad moeten leiden tot het prettige gevoel dat je een prestatie hebt geleverd. Met creatieve activiteiten kunnen we echter niet alleen datzelfde gevoel bereiken, maar ook een betekenisvolle manier van zelfexpressie ervaren, doordat we iets creëren. Dit is niet altijd het geval bij werk, dan moet je geluk hebben.”
Bovendien, vertelt Keyes verder: “Een gevoel van beheersing oftewel iets goed kunnen, is ook belangrijk voor welzijn, en dat is inherent aan handwerken en het creëren van kunst: mensen kunnen hun vooruitgang zien en trots zijn op wat ze produceren. Wederom hebben velen van ons dat ook bij werk, maar dit is zeker niet altijd het geval. Veel mensen kunnen juist een gebrek daaraan ervaren in een onbevredigende baan.”
Goedkope behandelmethode
De onderzoeker was dan ook blij verrast door haar resultaten. “Het was interessant dat handwerken en creatieve activiteiten het welzijn verhogen, zelfs na correctie voor factoren als geslacht en leeftijd, maar ook werk en inkomen. Het lijkt erop dat knutselen positief kan bijdragen aan je welzijn, los van deze andere aspecten van je leven.”
Beleidsmakers zouden daar hun voordeel mee moeten doen. “Overheden en nationale gezondheidsdiensten moeten overwegen om handwerken te financieren en te promoten, of om deze activiteiten voor te schrijven als behandelmethode aan risicogroepen”, aldus Keyes.
Immens bevredigend
De onderzoeker heeft zelf ook ervaren hoe fijn creatieve activiteiten kunnen zijn. “Er is zeker iets immens bevredigends als je de resultaten van je werk voor je ogen ziet verschijnen”, aldus Keyes, die zelf graag schildert en decoreert. “Het voelt geweldig om je op één taak te concentreren en creatief bezig te zijn.”
Ze waarschuwt nog wel dat er enkel een correlatie is gevonden en dat meer onderzoek nodig is om ook een oorzakelijk verband aan te tonen. “We kunnen niet met zekerheid zeggen of creatief bezig zijn direct de toename in welzijn veroorzaakt. De volgende stap is om een experimentele studie uit te voeren waarin we het welzijn van mensen meten voor en na een periode waarin ze creatieve activiteiten hebben uitgevoerd.”
