Gedrag van vogels kan gebruikt worden als weersvoorspelling

vale-gier

Eén zwaluw maakt nog geen zomer, de kwartel slaat als het regenen gaat en meeuw aan land is storm voor de hand. Deze oude gezegdes laten zien dat mensen vogels al lang inzetten om het weer te voorspellen. Uit nieuw onderzoek blijkt dat het gedrag van vogels zo nauwkeurig is, dat het weer er uit afgeleid kan worden.

Wetenschappers van het Instituut voor Biodiversiteit en Ecosysteem Dynamica (IBED) van de Universiteit van Amsterdam rustten vale gieren in het Franse nationaal park Les Grand Causses uit met kleine GPS-rugzakjes. De verzamelde gegevens zijn geanalyseerd en daaruit blijkt dat het gedrag van de vale gieren uitstekend gebruikt kan worden om bepaalde weerpatronen in kaart te brengen. De resultaten van het onderzoek zijn te lezen in het wetenschappelijke vakblad Bulletin of the American Meteorological Society.


Visualisatie van de vlucht van een vale gier. De vogel maakt slim gebruik van thermiek, te herkennen aan de spiraalbeweging omhoog.

Thermiek
Vogels vliegen niet graag tijdens storm en regen. Daarnaast is de vlieghoogte afhankelijk van wind. Dit betekent dat bepaalde patronen in het vlieggedrag van vogels nauw samenhangen met het weer. Zo maken grote vogels – zoals vale gieren – slim gebruik van thermiek om hoogte te winnen zonder hun vleugels te hoeven klapwieken. Klapwieken kost vale gieren te veel energie. Als de zon schijnt maken ze veelvuldig gebruik van thermiek om op die manier hoogte te winnen en verder te zweven, bijvoorbeeld om op zoek te gaan naar voedsel of om een nieuwe thermiekbel te bereiken.

GPS-data
Omdat vale gieren zeer efficiënt zweven, kunnen GPS-gegevens gebruikt worden om de stijging van lucht in een thermiekbel te meten. Volgens de onderzoekers is het lastig om dit op andere manieren te meten. Ook kunnen vale gieren de windsnelheid en windrichting in zo’n thermiekbel vaststellen.

Betere weersvoorspellingen
De Amsterdamse wetenschappers hopen dat dit systeem ingezet gaat worden op plaatsen waar reguliere weersensoren niet of nauwelijks beschikbaar zijn. Denk bijvoorbeeld aan de Sahara of Sahel. Ook kunnen de resultaten gebruikt worden om modellen voor weersvoorspellingen te verbeteren.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd