Gat in de ozonlaag dit jaar ietsje groter dan in 2014

ozonlaag

Het gat in de ozonlaag boven Antarctica is dit jaar groter dan vorig jaar, zo blijkt uit onderzoek.

Het gat in de ozonlaag is geen echt gat. Het is een plek waar de concentratie ozon veel lager is dan gewoonlijk. Het ‘gat’ in de ozonlaag vormt zich en breidt zich uit wanneer het lente is op het zuidelijk halfrond (augustus en september).

Groot en laat
Op 2 oktober van dit jaar bereikte het gat in de ozonlaag zijn piek. Het mat toen 28,2 miljoen vierkante kilometer. En daarmee is het ietsje groter dan op voorgaande jaren. Tevens blijkt het gat in de ozonlaag dit jaar ietsje later te pieken. Ter vergelijking: vorig jaar piekte het gat in de ozonlaag op 11 september. Het was toen 24,1 miljoen vierkante kilometer groot. Wanneer we de omvang van het gat in de ozonlaag dat we dit jaar zien vergelijken met de gaten die in de periode tussen 1991 en 2014 ontstonden, dan kunnen we concluderen dat er slechts enkele jaren zijn waarin het gat in de ozonlaag groter was dan in 2015.

WIST JE DAT…

…recent nog vier nieuwe gassen zijn ontdekt die aan de ozonlaag knabbelen?

Koud
Het grotere gat in de ozonlaag is onder meer te verklaren door ongebruikelijk koude temperaturen in de stratosfeer. “Hoewel het huidige gat in de ozonlaag groter is dan in voorgaande jaren, is het gebied dat het gat dit jaar beslaat in lijn met ons beeld van de aantasting van de ozonlaag,” benadrukt onderzoeker Paul A. Newman. “Ook is het in lijn met de kouder dan gemiddelde weersomstandigheden in de stratosfeer van de aarde, iets wat de aantasting van de ozonlaag bevordert.”

Dikte
De onderzoekers maten op 4 oktober van dit jaar ook de minimale dikte van de ozonlaag. Ze kwamen uit op 101 DU (Dobson Eenheden). Ter vergelijking: gedurende de jaren zestig – toen het gat in de ozonlaag er nog niet was – was dat 250 tot 350 DU.

Chloor en broom
Het gat in de ozonlaag ontstaat zoals gezegd in de lente op het zuidelijk halfrond. Dat heeft te maken met grote hoeveelheden chemisch actieve vormen van chloor en broom in de stratosfeer. Deze chloor en broom bevattende moleculen zijn grotendeels afkomstig van door mensen gemaakte chemische stoffen. Denk bijvoorbeeld aan cfk’s die lang gebruikt werden in koel- en vriesinstallaties of als drijfgas in spuitbussen. In 1987 werden er maatregelen getroffen om het gebruik van deze stoffen terug te dringen. Daardoor zijn er steeds minder van deze stoffen in de atmosfeer te vinden. Toch zal het gat in de ozonlaag pas tegen 2070 zodanig hersteld zijn dat het vergelijkbaar is met de situatie in 1980.

De ozonlaag is heel belangrijk voor het leven op aarde. De ozonlaag beschermt de aarde namelijk tegen mogelijk schadelijke ultraviolette straling die onder meer huidkanker kan veroorzaken en planten kan beschadigen. Dat het gat in de ozonlaag dit jaar ietsje groter uitvalt dan op voorgaande jaren, betekent heel concreet dat er de komende maanden iets meer schadelijke ultraviolette straling het oppervlak van de aarde bereikt, met name op Antarctica en het verdere zuidelijk halfrond.

Bronmateriaal

"Annual Antarctic Ozone Hole Larger and Formed Later in 2015" - NASA.gov
De afbeelding bovenaan dit artikel is gemaakt door NASA / Goddard Space Flight Center.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd