Onderzoekers stellen dat gamen je mentale welzijn zelfs kan verbeteren en kan zorgen voor meer levensvoldoening en minder stress.
Goed nieuws voor gamers! Onderzoekers hebben namelijk ontdekt dat het spelen van videogames een positief effect kan hebben op ons mentale welzijn. Het is een opvallende bevinding, omdat juist vaak het tegenovergestelde wordt gedacht. Maar dat hebben onderzoekers nu dus ontkracht.
Invloed van gamen op het welzijn
De discussie over de invloed van videogames op het welzijn is vrij complex. Tegenstanders van gamen benadrukken vaak dat het heel verslavend is. Dit kan ertoe leiden dat iemand zo veel tijd en energie aan games besteedt, dat het zijn of haar vermogen om goed te functioneren in de echte wereld ernstig beïnvloedt. Dit wordt aangeduid als ‘gaming disorder’, een aandoening die erkend is door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). “De officiële erkenning van gamen als een probleem heeft de negatieve opvattingen over games versterkt en geleid tot stigmatisering, vooral bij jongeren en hun ouders of verzorgers,” vertelt onderzoeker Hiroyuki Egami in gesprek met Scientias.nl. “Bovendien denken veel mensen dat gamen vooral zorgt voor tijdelijke geluksmomenten of een flinke dopamine-kick, wat de zorgen over verslaving en de effecten op het lange termijn welzijn versterkt.” Beleidsmakers, onderzoekers en andere betrokkenen maken zich steeds meer zorgen over gameverslaving en de mogelijke negatieve effecten op de mentale gezondheid, vooral nu gamen wereldwijd steeds populairder wordt.
Studie
Egami benadrukt echter dat deze negatieve opvattingen niet altijd terecht zijn. In een nieuwe studie laat hij zelfs zien dat gamen ook positieve effecten op het mentale welzijn kan hebben. In het onderzoek analyseerde hij, samen met zijn team, enquêtegegevens van bijna 100.000 mensen. Ze wilden zo te weten komen of mensen een console hadden, wat hun gamevoorkeuren waren, hoe het gesteld was met hun mentale gezondheid, hun levensvoldoening en hun sociodemografische kenmerken. Door verschillende methoden te gebruiken, waaronder een machine learning-algoritme dat speciaal is ontwikkeld voor causale analyses van enquêtegegevens, ontdekten ze dat zowel het bezitten van een console als het spelen van games op die console de mentale gezondheid verbeterde. Het bezit van een console bleek onder andere de levensvoldoening te verhogen en psychologische stress te verlagen.
Verrassend
“Onze resultaten zijn zowel verrassend als opwindend,” vertelt Egami. “Ze tonen duidelijk aan dat de spelcomputer Nintendo Switch aanzienlijke voordelen voor de mentale gezondheid biedt, wat onze verwachtingen ver overtreft. Vóór onze studie liet de bestaande literatuur over de relatie tussen gamen en mentale gezondheid gemengde resultaten zien. Onze gedegen aanpak weerlegt echter hardnekkige vooroordelen en benadrukt de behoefte aan een meer verfijnde benadering bij het onderzoeken van de effecten van gamen op de gezondheid.”
Verbeterde geestelijke gezondheid
Wat de onderzoekers precies onder een ‘verbeterde geestelijke gezondheid’ scharen? “In onze studie hebben we twee aspecten van mentaal welzijn gemeten,” legt Egami desgevraagd uit. “We hebben gekeken maar de psychologische stress met de Kessler Psychological Distress Scale (K6), en naar de levensvoldoening met de Satisfaction With Life Scale (SWLS). Samen geven deze factoren een completer beeld van iemands mentale toestand en levenskwaliteit. We zagen enkele opmerkelijke verbeteringen. Zo blijkt dat het bezitten van een Nintendo Switch de mentale gezondheid verbetert door psychologische stress met 0,6 standaarddeviaties te verminderen. Het bezitten van een Playstation 5 verbetert de mentale gezondheid met 0,1 standaarddeviaties en verhoogt de levensvoldoening met 0,2 standaarddeviaties.”
Waarom?
Volgens Egami draagt gamen op meerdere manieren bij aan een betere geestelijke gezondheid. “Videogames kunnen bijdragen aan het vervullen van onze fundamentele behoeften,” legt hij uit. “Het kan ons een gevoel van controle geven, een gevoel van bekwaamheid bevorderen en een gevoel van verbondenheid met anderen creëren. Wanneer deze behoeften worden vervuld, dragen ze bij aan een positief mentaal welzijn. Daarnaast hebben moderne games vaak sociale functies, die kunnen helpen om gevoelens van eenzaamheid te verminderen, verbindingen met diverse groepen te bevorderen en hechte persoonlijke relaties te versterken. Dit uitgebreide netwerk van sociale steun speelt een belangrijke rol in het verbeteren van mentaal welzijn. En dan bestaan er ook nog zogenoemde ‘exergames’, die fysieke beweging combineren met gamen. Deze spellen kunnen de algehele fysieke activiteit verhogen, symptomen van depressie en angst verminderen en positieve emoties bevorderen. Tenslotte kunnen games naast puur entertainment ook diepgaande en betekenisvolle ervaringen bieden. Ze kunnen een gevoel van doelgerichtheid bevorderen, emotionele verbindingen met personages creëren, perspectiefwisselingen mogelijk maken en nostalgische gevoelens oproepen. En ook deze ervaringen dragen bij aan een beter welzijn en meer levensvoldoening.”
Stellige overtuigingen
Egami benadrukt dat het belangrijk is om de heersende zorgen over de negatieve impact van gamen wat genuanceerder te bekijken. “Tijdens gesprekken met andere wetenschappers hebben we mensen ontmoet die heel overtuigd waren van de negatieve effecten van gamen op het mentale welzijn en de levenskwaliteit,” vertelt hij. “Sommigen stonden heel stellig achter deze overtuigingen, zelfs zonder wetenschappelijk bewijs om ze te ondersteunen. Onze bevindingen zijn daarom niet alleen verrassend, maar ook interessant omdat ze deze diepgewortelde overtuigingen uitdagen.”
Beperkingen
De resultaten trekken de gangbare opvattingen over de schadelijkheid van gamen, vooral voor jongeren, in twijfel. Al plaatsen de onderzoekers nog wel een belangrijke kanttekening bij de bevindingen. Deelnemers die namelijk meer dan drie uur per dag videogames speelden, hadden daar toch minder baat bij. Daarnaast benoemt Josh McGiff, docent Immersive Software Engineering aan de Universiteit van Limerick en niet betrokken bij de studie, nog belangrijke beperkingen van het onderzoek. “De studie behandelt niet de verschillende genres van games die de enquête-deelnemers spelen,” zegt hij. “Verschillende soorten games, zoals competitieve spellen (bijvoorbeeld League of Legends, Valorant), sandboxgames (zoals Minecraft) en puzzelspellen (zoals Candy Crush), kunnen verschillende effecten hebben op de mentale gezondheid. Het zou daarom nuttig zijn om te onderzoeken hoe elk genre invloed heeft op veranderingen in psychologisch welzijn.” Dat is Egami overigens wel van plan, zo vertelt hij aan Scientias.nl. “In toekomstige studies willen we de impact van verschillende spelgenres op welzijn onderzoeken,” zegt hij. “De keuze van de gameconsole kan hier echter al wel wat over onthullen. Zo wordt de Nintendo Switch vaak samen met vrienden of familie gebruikt en biedt het veel exergames (spellen die fysieke activiteit bevorderen). Beide factoren kunnen bijdragen aan een positief welzijn.” Een andere beperking is volgens McGiff dat de studie alleen kijkt naar de Nintendo Switch en de Playstation 5. “En dat terwijl er ook nog veel andere spelcomputers zijn, zoals de Xbox, PC, mobiel en VR,” stelt McGiff. “De resultaten laten zien dat de Playstation 5 minder invloed heeft op de mentale gezondheid en dat er meer hardcore gamers op zitten dan op de Switch. Omdat veel competitieve games alleen op PC te spelen zijn, zou het interessant zijn om te kijken hoe de voorkeuren van PC-gamers hun mentale gezondheid beïnvloeden.”
Ondanks dat, hoopt Egami dat het onderzoek ouders ook geruststelt die zich zorgen maken over het gamegedrag van hun kinderen. “De brede overtuiging dat gamen negatieve effecten heeft, beïnvloedt sterk hoe mensen erover denken,” merkt hij op. “Veel ouders voelen zich schuldig of maken zich veel zorgen over het gamegedrag van hun kinderen, uit angst voor mogelijke nadelige gevolgen. Deze zorgen kunnen onnodige spanning thuis veroorzaken. Onze studie levert nu robuust wetenschappelijk bewijs om deze zorgen te verlichten en enkele van die angsten te verminderen.”
