Is een genetische mutatie die ons beschermt tegen de schadelijke stoffen in rook één van de redenen dat wij er nog zijn en de Neanderthalers niet meer?
Het zou zomaar kunnen, zo stellen onderzoekers van Penn State University. Hun onderzoek is terug te vinden in het blad Molecular Biology and Evolution.
Vuur
Wanneer mensen een vuur maken – of het nu is om zich aan te verwarmen of om op te koken – komt er rook vrij. En in die rook zitten giftige stoffen die – wanneer je ze in grote hoeveelheden binnenkrijgt – een bedreiging kunnen vormen voor de gezondheid. Maar wij moderne mensen dragen een genetische mutatie bij ons die er mogelijk voor zorgt dat we minder gevoelig zijn voor de giftige stoffen in rook, zo stellen onderzoekers.
Receptor
De mutatie helpt mensen om bepaalde giftige stoffen – zoals dioxines en polycyclische aromatische koolwaterstoffen – in rook beter te verwerken. De mutatie is te vinden in een receptor die de reactie van ons lichaam op polycylcische aromatische koolwaterstoffen regelt. Deze receptor is bij moderne mensen anders dan bij Neanderthalers en alle niet-menselijke primaten.
Neanderthalers
Mogelijk beschermde de mutatie onze voorouders tegen de schadelijke effecten van rook en hadden ze daarmee een streepje voor op andere mensachtigen, zoals de Neanderthaler. “Wanneer Neanderthalers rook inademden en op houtskool geroosterd vlees aten, werden ze blootgesteld aan meerdere bronnen van polycyclische aromatische koolwaterstoffen waarvan we weten dat ze kankerverwekkend zijn en in hoge concentraties leiden tot celdood,” vertelt onderzoeker Gary Perdew. “Als Neanderthalers blootgesteld werden aan grote hoeveelheden van deze giftige stoffen kan dat geleid hebben tot ademhalingsproblemen, voortplantingsproblemen bij vrouwen en een grotere vatbaarheid voor luchtweginfecties onder jongeren, terwijl mensen daar minder vatbaar voor waren, omdat zij deze stoffen trager metaboliseren (…) Als je rook inademt, wil je deze hydrofobe stoffen omzetten en zo snel mogelijk kwijtraken, maar je kunt ze niet te snel metaboliseren, omdat je systeem dan overbelast raakt en je cellen vergiftigd raken.”
De receptor heeft mensen mogelijk ook beter bestand gemaakt tegen sigarettenrook, zo stelt Perdew. “Onze tolerantie heeft ons in staat gesteld om slechte gewoontes op te pakken.”