De Duivelskerk in Koli, Finland, is een mysterieuze grot die al eeuwenlang verhalen en legendes oproept. Wat is er zo bijzonder aan deze specifieke grot? Het zou wel eens te maken kunnen hebben met de bijzondere akoestische eigenschappen van de ruimte, zo denken onderzoekers nu.
Volgens de folklore werd de grot gebruikt voor hekserij en magische rituelen. Wijzen en genezers zouden daar met de duivel praten om oorzaken en genezingen van ziektes te vinden. Dat blijkt ook uit historische archieven die de onderzoekers raadpleegden en waarin ze onder meer de sage van een genezer die Kinolainen wordt genoemd, tegenkwamen. “Volgens de folklore nam Kinolainen zijn patiënten mee naar de ‘kerk’ om met de duivel te praten over de oorzaken en genezingen van hun kwalen. Dit soort genezingsrituelen ging vaak gepaard met luid geschreeuw, gestamp, geschiet en gebonk,” aldus onderzoeker Riitta Rainio.
Maar ook vandaag de dag wordt de grot nog gebruikt voor rituelen, zo ontdekten de onderzoekers. Volgens een hedendaagse sjamaan is er een speciale energie in de grot, die een sterke verbinding creëert met de omringende natuur en met de eigen wortels. “De beoefenaar vertelde dat trommelsessies vooral aan de achterkant van de grot ‘nieuwe horizonnen’ hebben geopend”, aldus onderzoeker Elina Hytönen-Ng, een cultuurwetenschapper aan de Universiteit van Oost-Finland. Samen met Rainio, een archeoloog aan de Universiteit van Helsinki besloot ze de akoestiek van de Duivelskerk te onderzoeken.
Resonantie
Daaruit bleek dat de grot geluid opvallend resoneert en geluid van de specifieke frequentie van 231 Hertz versterkt en verlengt. Deze toon blijft ongeveer een seconde hoorbaar na korte harde impulsen, zoals klappen, trommelen of harde knallen. Dit gebeurt vooral in de gladde achterkant van de grot die een soort gang vormt, en waar de muren dus dicht tegenover elkaar staan.
Tussen die gladde parallelle wanden weerkaatsen de geluidsgolven, wat vervolgens voor resonantie zorgt. In de bebouwde omgeving, vooral in kleine ruimtes, is resonantie een veelvoorkomend fenomeen. In de natuurlijke omgeving – waar gladde en solide, parallelle oppervlakken nauwelijks voorkomen – is het echter zeldzaam. Volgens de onderzoekers kan daarom worden aangenomen dat de resonantie die in het binnenste deel van de Duivelskerk optreedt, een uitzonderlijk geluidsfenomeen moet zijn geweest voor de mensen die eeuwen geleden in de regio leefden.
…er meer vergelijkbare opvallende resonanties in de natuurlijke omgeving zijn gemeten? Bijvoorbeeld in de paleolithische grotten van Frankrijk en Spanje. De resonanties komen daar vooral voor in de buurt van schilderingen op de wanden van de grotten.
Aanwezigheid van een geest
De onderzoekers vermoeden daarom dat die akoestiek een belangrijke rol moet hebben gespeeld in de overtuigingen en ervaringen die gepaard gingen met de grot. Dat vermoeden werd bevestigd toen ze de handelingen van de moderne sjamaan in de grot bestudeerden. Daaruit bleek dat de de sjamanistische beoefenaar herhaaldelijk tonen uitte op 231 Hertz, die vervolgens door de grot werden versterkt. “Waar een akoestisch onderzoeker resonantie hoort, kunnen mensen uit het verleden de aanwezigheid van een geest hebben gevoeld, en kan een sjamanistische beoefenaar de aanwezigheid van een uitzonderlijke energie voelen, elk volgens hun achtergrond”, aldus Rainio.
Rainio en Hytönen-Ng vermoeden dat deze door resonantie versterkte, aanhoudende specifieke toon waarschijnlijk goed hoorbaar is geweest tijdens de rituelen die in de Duivelskerk werden uitgevoerd. Het effect van deze resonantie kan subtiel en onbewust zijn geweest, maar kan volgens de onderzoekers de overtuigingen en ervaringen die met de grot verbonden zijn, aanzienlijk hebben beïnvloed.
De specifieke frequentie 231 Hertz wordt ook buiten de grotten gezien als helend. Sites als Youtube staan vol met helende afspeellijsten rondom deze toonhoogte. Ook andere frequenties zijn populair. 432 Hertz zou bijvoorbeeld de focus vergroten en angst verminderen. Hoewel wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat muziek inderdaad invloed kan hebben op je gemoedstoestand – je krijgt er immers dopamine van en het kan pijnstillend werken – lijkt er echter niet één bepaalde frequentie te zijn die daar verantwoordelijk voor is.
