Op dit moment bestaat er nog geen algemeen aanvaarde maatstaf die de wereldwijde opwarming duidelijk definieert. Maar onderzoekers hebben een oplossing.
Het Klimaatakkoord van Parijs was een cruciale mijlpaal in de wereldwijde inspanningen om klimaatverandering aan te pakken. Dit historische akkoord, dat tijdens COP21 werd aangenomen, heeft als doel om wereldwijd de opwarming van de aarde te beperken tot 2 graden Celsius boven het pre-industriële niveau. Bovendien zouden landen ernaar streven om de temperatuurstijging te beperken tot 1,5 graad Celsius. Maar opvallend genoeg benadrukken wetenschappers van het Met Office dat er op dit moment geen formele overeenstemming is over hoe het actuele niveau van wereldwijde opwarming, zoals van belang voor het Parijse Klimaatakkoord, precies moet worden vastgesteld. En dat terwijl het volgens hen heel belangrijk is dat er consensus komt over wanneer de wereldwijde opwarming de grens van 1,5 graad Celsius heeft bereikt.
Wereldwijde gemiddelde temperatuur
Overigens zijn we wel goed op de hoogte van de wereldwijde gemiddelde temperatuur in een bepaald jaar. Deze is echter niet geschikt als indicator om vast te stellen of we de ‘1,5-graden-grens’ hebben overschreden of niet. Dat komt omdat het Parijse Klimaatakkoord betrekking heeft op langdurige opwarming – en niet op afzonderlijke jaren. Er bestaat alleen nog geen officieel overeengekomen alternatief. Zonder consensus over wat beschouwd wordt als het overschrijden van de 1,5-graden-grens, bestaat het risico op verwarring en vertraging bij het nemen van maatregelen.
Cruciaal
Dat zou anders moeten, zo betoogt onderzoeksleider Richard Betts. “Het is van vitaal belang om helderheid te hebben over het overschrijden van de grenswaarden van het Parijse Klimaatakkoord,” benadrukt hij. “Als er geen overeenstemming is over wat echt wordt beschouwd als het overschrijden van 1,5-graden-grens, bestaat het gevaar van afleiding en verwarring. En dit doet zich voor op een moment waarop actie om de ernstigste gevolgen van klimaatverandering te vermijden juist dringender wordt.”
Twee decennia
Dit betekent niet dat hier nog nooit over is nagedacht. Enkele van de momenteel voorgestelde meetmethoden zijn gebaseerd op langdurige gemiddelden – meestal over een periode van twee decennia – van de jaarlijkse wereldwijde gemiddelde temperatuur. Toch is Betts hierover niet erg enthousiast. “Als we het gemiddelde van de wereldwijde temperatuur over de afgelopen twintig jaar zouden gebruiken, zouden we tien jaar moeten wachten om te bevestigen of de 1,5-graden-grens is bereikt,” zegt hij. “Dit zou een decennium van vertraging veroorzaken die anders te vermijden zou zijn.”
Oplossing
Daarom stelt hij nu samen met andere wetenschappers een mogelijke oplossing voor. De bevindingen zijn gepubliceerd in het vakblad Nature. “We stellen voor om een indicator te gebruiken die de afgelopen tien jaar aan wereldwijde temperatuurobservaties combineert met een schatting van de voorspelling of projectie voor de komende tien jaar,” legt Betss uit. “Door een indicator te gebruiken die meerdere jaren van observaties en voorspellingen combineert, wordt de natuurlijke variabiliteit gladgestreken, waardoor de onderliggende door de mens veroorzaakte opwarming zichtbaar wordt. Als we dit idee aannemen, zou het kunnen leiden tot een algemeen aanvaarde maatstaf voor de wereldwijde opwarming. Dit zou meteen tot actie kunnen leiden om verdere temperatuurstijgingen te voorkomen.”
Huidige opwarming
De onderzoekers besloten deze voorgestelde methode onmiddellijk te testen. En ze kwamen tot de conclusie dat het huidige niveau van wereldwijde opwarming ongeveer 1,26 graden Celsius is, met een onzekerheidsmarge variërend tussen 1,13 en 1,43 graden Celsius. Dit betekent dat het zeer waarschijnlijk is dat we in de komende vijf jaar de 1,5-graden-grens zullen overschrijden.
Of dit daadwerkelijk het geval is, zal in de toekomst blijken. In ieder geval wijzen voorlopige schattingen van de wereldwijde gemiddelde oppervlaktetemperatuur voor 2023 erop dat dit jaar mogelijk het warmste wordt dat ooit is geregistreerd. Men verwacht dat dit jaar het record van 2016 zal overtreffen, wat op dit moment het warmste jaar ooit gemeten is. Het laat goed zien dat de opwarming van de aarde onverminderd doorzet. “Het feit dat de warmste jaren ooit geregistreerd zowel de pieken als de dalen van natuurlijke klimaatvariatie omvatten, is nog een bewijs dat klimaatverandering, aangedreven door door de mens veroorzaakte uitstoot van broeikasgassen, de recente klimaatgeschiedenis domineert,” besluit Betts.
Om de nieuw voorgestelde indicatoren op te nemen, is er een extra sectie toegevoegd aan het Met Office Climate Dashboard. Deze nieuwe sectie is bedoeld om het actuele niveau van wereldwijde opwarming te visualiseren. Deze sectie, genaamd ‘Indicatoren van wereldwijde opwarming’, presenteert acht afzonderlijke meetwaarden en toont tevens de waargenomen wereldwijde gemiddelde temperatuur met behulp van gegevens van het Met Office HadCRUT5. Op de pagina vind je ook een indicator van de huidige wereldwijde oppervlakteopwarming volgens alle acht methoden, samen met een tabel die elke indicator uitlegt, inclusief een algemene schatting en onzekerheidsmarges.