Dat blijkt uit onderzoek met thermische camera’s, waarmee wetenschappers de fysiologische toestand van fazanten tijdens heetgebakerde ontmoetingen maten.
Fazanten kunnen behoorlijke vechtersbaasjes zijn. Bijvoorbeeld als ze het tegen elkaar opnemen om en vrouwtje, of wanneer ze de rangorde bepalen. In een nieuwe studie, gepubliceerd in het vakblad PNAS, hebben onderzoekers dergelijke heetgebakerde ontmoetingen met behulp van thermische camera’s bestudeerd. En dat leidt tot een verrassende ontdekking.
Studie
De fazanten in de studie waren zo’n zes á zeven weken oud. En dus moest de zogenoemde pikorde – ofwel de rangorde – in de groep nog bepaald worden. Om daar duidelijkheid in te scheppen, gaan fazanten geregeld met elkaar op de vuist. De onderzoekers hielden vervolgens thermische camera’s op hen gericht om te zien hoe hun lichaamstemperatuur tijdens hoogopgelopen conflicten veranderde. Op die manier kregen de onderzoekers een goed beeld van de fysiologische toestand van fazanten tijdens gevechten.
Het leidt tot een interessante ontdekking. Want hoewel je zou verwachten dat fazanten aan het begin van gevechten behoorlijke heethoofden zijn, blijken ze op dat moment juist verrassend koelbloedig. Zowel de aanstichter als de verdediger blijken opvallend koele hoofden te hebben wanneer ze zich op het gevecht voorbereiden. Hun hoofden werden vervolgens pas heter ná de confrontatie.
Stressreactie
Volgens de onderzoekers is deze waarneming goed te verklaren. Zo worden de fazanten waarschijnlijk ‘koelhoofdig’ als gevolg van een stressreactie, waarbij het bloed naar de kern van het lichaam loopt. Na het gevecht herstelt de normale bloedstroom. En daarom worden de hoofden weer warmer.
Aanstichter en verdediger
Opvallend genoeg blijkt zowel de aanstichter van het gevecht als de verdediger er een soortgelijk temperatuurpatroon op na te houden. “We waren verrast dat de temperatuur van beide fazanten tijdens agressieve ontmoetingen op dezelfde momenten opliep en afnam,” vertelt onderzoeker Tim Fawcett. “We hadden verwacht dat een gevecht stressvoller zou zijn voor de verdedigende fazant en we daarom bij deze vogel een sterkere reactie zouden zien.” Toch blijkt dat niet het geval. Waarom? De onderzoekers moeten ons het antwoord schuldig blijven. “We kunnen niet met zekerheid zeggen wat dit patroon veroorzaakt,” zegt Fawcett. “maar het kan zijn dat het behouden van een plaats aan de top van de pikorde net zo stressvol is als onderaan.”
Mannetjes vs vrouwtjes
Uit de resultaten blijkt daarnaast dat mannetjes nét wat grotere heethoofden zijn dan vrouwtjes. Hoewel ook de temperatuur bij vrouwtjes tijdens en na gevechten schommelt, bleven de vrouwtjes er over het algemeen – letterlijk – wat koeler onder.
De onderzoekers laten zien dat we de waarde van thermische camera’s niet moeten onderschatten. “Thermische camera’s bieden een unieke mogelijkheid om op een niet-invasieve manier dynamische veranderingen in de fysiologische toestand te meten,” stelt onderzoeker Mark Whiteside. “Met behulp van deze techniek waren we in staat om de lichamelijke reactie tijdens agressieve interacties te meten; ‘live’ en in semi-natuurlijke omgevingen.”
