Je hoort het nogal eens van geslaagde ondernemers: de eerste tien businessplannen zijn mislukt, maar daar hebben ze zoveel van geleerd dat ze nu heel succesvol zijn. Het voelt misschien troostend om zo te denken na een mislukking. Maar het is niet waar, blijkt uit Amerikaans onderzoek.
En dat niet alleen, het is ook schadelijk voor de samenleving, tonen elf experimenten aan met meer dan 1800 deelnemers. Daarbij gebruikten de onderzoekers ook nog nationale statistieken om de antwoorden van de deelnemers te vergelijken. Het idee dat falen vaak voorafgaat aan succes is wijdverspreid, blijkt uit bijvoorbeeld één experiment. Daarbij werd schromelijk overschat hoeveel toekomstige verpleegkundigen, advocaten en leraren eerst zakten voor een tentamen om daarna pas te slagen. In de meeste gevallen slaagden de studenten gewoon direct.
Verrassende uitkomst
“Mensen verwachten veel vaker dan in werkelijkheid het geval is dat succes volgt na falen”, zegt hoofdonderzoeker Lauren Eskreis-Winkler van de Amerikaanse Northwestern University. En eigenlijk is dat gek. “We nemen normaal gesproken aan dat gedrag uit het verleden toekomstig gedrag min of meer kan voorspellen, dus het is verrassend dat we denken dat het omgekeerde geldt als het gaat om succes na falen.”
Slecht voor je ego
Zo dachten deelnemers in sommige experimenten ten onrechte dat mensen aandacht zouden besteden aan wat ze verkeerd hadden gedaan en leerden van hun fouten. Verpleegkundigen overschatten bijvoorbeeld in een praktijktest hoeveel collega’s hadden geleerd van een fout in het verleden: veel vaker dan gedacht, maakten ze de fout opnieuw. “Mensen verwarren vaak hoe het is, met hoe het zou moeten zijn”, reageert Eskreis-Winkler. “Ze zouden moeten nadenken over wat er misging om ervan te kunnen leren, maar dat doen ze vaak niet, omdat falen demotiverend is en slecht voor je ego”, verklaart ze.
Voelt goed
Waarom we dan toch tegen elkaar volhouden dat we zullen slagen, na te hebben gefaald? Daar voelen we ons simpelweg beter bij. Maar goed is het niet. Sterker nog, volgens de onderzoeker heeft het schadelijke gevolgen. Zo bleek uit een ander experiment dat deelnemers ervan uitgaan dat hartpatiënten, die net de schrik van hun leven hebben gehad door bijvoorbeeld een hartaanval, direct veel gezonder gaan leven. Toch doen velen van hen dat niet. Met alle gevolgen van dien.
Geen zelfcorrigerend vermogen
“Mensen die geloven dat er een soort zelfcorrigerend vermogen bestaat na falen zijn minder gemotiveerd om anderen in nood te helpen”, legt Estreis-Winkler uit. “Waarom zouden we tijd of geld investeren om mensen die het zwaar hebben, te helpen als we er ten onrechte van uitgaan dat ze hun problemen zelf wel zullen oplossen?” Zo kan dit idee van tien keer vallen en elf keer opstaan serieus schadelijk zijn voor de mensen om je heen en de samenleving in het algemeen.
Er is een oplossing
Maar er is een oplossing: mensen kunnen hun verwachtingen herzien als je ze informeert over de verwaarloosbare voordelen van falen. In twee experimenten waren deelnemers meer bereid om belastinggeld te steken in rehabilitatieprogramma’s voor ex-gevangenen en afkickcentra voor drugsverslaafden als ze hoorden hoe laag de succespercentages waren van dit soort programma’s. “Het corrigeren van onze incorrecte overtuigingen over falen kan helpen om minder belastinggeld te besteden aan straffen en meer aan herstelprogramma’s”, besluit Eskreis-Winkler.
Toon de cijfers
Zo zie je hoe groot de gevolgen kunnen zijn van een ogenschijnlijk onschuldige misvatting over falen dat vooraf zou gaan aan succes. Alleen al het tonen van cijfers hierover – of die nu gaan over recidive bij criminelen of slagingskansen bij tentamens – kan helpen mensen anders te laten denken en zo meer steun te bieden aan zij die falen en dat niet weten om te zetten in succes.
