Europese ruimtevaartorganisatie zoekt mensen met oog voor detail om de geheimen van Rosetta’s komeet te ontrafelen

Goed in ‘zoek de verschillen’? Dan zoekt ESA jou!

Het is 2014 als ruimtevaartuig Rosetta bij komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko arriveert. Twee jaar lang bestudeerde het ruimtevaartuig de komeet van dichtbij en was getuige van vele landschapsveranderingen: van ingestorte kliffen en de vorming van kuilen tot evoluerende stofpatronen en rollende rotsblokken. Nu zoeken wetenschappers hulp. Want de sonde heeft zoveel gegevens verzameld, dat ESA alle extra ogen goed kan gebruiken om de geheimen van Rosetta’s komeet te ontrafelen.

Oppervlakteveranderingen
Ongeveer halverwege de missie van Rosetta naderde komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko de zon het dichtst; een moment dat bekend staat als het perihelium. Vervolgens bewoog de komeet zich weer weg van onze moederster, waardoor het oppervlak van Rosetta’s komeet op verschillende manieren werd verlicht. Het betekent dat het ruimtevaartuig in staat was om heel veel gegevens te verzamelen, waaronder intrigerende oppervlakteveranderingen. En daarin zijn wetenschappers erg geïnteresseerd. Deze kunnen namelijk helpen om het mechanisme te onderzoeken waardoor een komeet zijn buitenste lagen afwerpt wanneer zonlicht het ijs en stof rond de kern verwarmt.

Complexe taak
Maar wetenschappers zijn nu op een ‘luxeprobleem’ gestuit. Rosetta heeft namelijk zoveel gegevens verzameld, dat het in kaart brengen van alle oppervlakteveranderingen een zeer complexe taak is geworden. “Het Rosetta-archief bevat een enorme hoeveelheid gegevens die tijdens de buitengewone missie zijn verzameld en die slechts gedeeltelijk zijn onderzocht,” aldus onderzoeker Bruno Merín.

ESA zoekt jou!
En dus zoekt ESA hulp. Van jou. De ruimtevaartorganisatie nodigt namelijk vrijwilligers uit om deel te nemen aan een komisch spel van ‘zoek de verschillen’. Iedereen die wil mag door foto’s bladeren die zijn verzameld tijdens ESA’s Rosetta-missie, om zo wetenschappers te helpen onthullen hoe het oppervlak van een komeet evolueert terwijl het rond de zon zwaait. “In de afgelopen jaren hebben astrofotografen en ruimteliefhebbers veranderingen en tekenen van activiteit in Rosetta’s beelden vastgesteld,” legt Merín uit. “Met uitzondering van enkele gevallen was het echter niet mogelijk om deze gebeurtenissen te koppelen aan veranderingen aan het oppervlak, voornamelijk vanwege het gebrek aan menselijke ogen die de hele dataset doorzoeken. We hebben absoluut meer ogen nodig!”

Zo werkt het
Hoe het werkt? Je krijgt elke keer een tweetal beelden te zien, verzameld door Rosetta’s OSIRIS-camera die het oppervlak van komeet 67P voor en na het perihelium toont. Het betekent dat je beelden van ongeveer dezelfde regio naast elkaar bekijkt. Vervolgens is het aan jou om de verschillen en veranderingen te identificeren; van grootschalige stoftransport tot komeetbrokken die zijn verplaatst of zelfs verdwenen.

Verplaatsing van een 30 meter brede kei over een afstand van ongeveer 140 meter. Afbeelding: Van El-Maarry et al. (2017)

Soms kan het nodig zijn om een ​​paar keer in of uit te zoomen, of de afbeeldingen te draaien om veranderingen op verschillende schalen te zien en om de iconische komeet van dichtbij te leren kennen.

Kaarten
Uiteindelijk hopen de wetenschappers gedetailleerde kaarten te kunnen vervaardigen van de veranderingen en actieve gebieden op het oppervlak van de komeet. Wetenschappers zullen dan in staat zijn om de activiteit van de komeet te koppelen aan veranderingen op het oppervlak. En op die manier willen ze veel meer geheimen van zowel Rosetta’s komeet, als vele andere, ontrafelen. “Hoe ziet een primitieve komeet eruit? Niemand weet het,” aldus onderzoeker Jean-Baptiste Vincent. “Maar met de hulp van vrijwilligers kunnen we karakteriseren hoe kometen evolueren en de fysica begrijpen die deze veranderingen aanstuurt: dan zullen we in staat zijn om de film van kometenevolutie helemaal terug te spoelen naar de oorsprong van het zonnestelsel.”

Iedereen kan gratis meedoen (klik hier); je hoeft je niet aan te melden, een app of programma te installeren, of ook maar enige wetenschappelijke ervaring te hebben. Zoek simpelweg de verschillen tussen beeldparen wanneer je daar tijd voor hebt – of dat nu vijf minuten is terwijl je wacht op de bus, of avondenlang. Jij bepaalt. Succes!

Bronmateriaal

"'Spot the difference' to help reveal Rosetta image secrets" - ESA

Afbeelding bovenaan dit artikel: ESA/ATG medialab; Comet image: ESA/Rosetta/Navcam

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd