Eta Carinae is niet uniek in het heelal

De iconische dubbelster Eta Carinae blijkt niet uniek te zijn in het heelal. Astronomen hebben vijf mogelijke dubbelgangers in andere sterrenstelsels gespot.

Eta Carinae is één van de meest fascinerende objecten in het nabije universum. Dichtbij de aarde bevinden zich veel grote sterren, maar Eta Carinae is wel zo’n beetje het hoogtepunt. Het systeem bestaat uit twee sterren, waarvan de hoofdster 90 keer zo zwaar is als de zon. Tussen 1838 en 1845 werden de twee sterren plotseling helder, waarna het systeem tien tot veertig keer de massa van de zon in de ruimte wierp. Het resultaat is een bijzondere vlinderachtige structuur. Nog steeds verliest de dubbelster materie; zo’n 500 keer de massa van de aarde per jaar. Wetenschappers verwachten dat Eta Carinae in de nabije toekomst explodeert. Dit zal één van de meest spectaculaire supernova’s ooit waargenomen door de mensheid zijn.

Astronomen gebruiken Eta Carinae om meer te leren over het universum. Vorig jaar is er een nieuw 3D-model gemaakt van de dubbelster. Onderzoekers kwamen erachter dat de afstand tussen de twee sterren slechts 225 miljoen kilometer is. Dat is vergelijkbaar met de afstand van Mars tot de zon. Het is onvoorstelbaar dat twee massieve sterren zo dicht langs elkaar scheren.

Eta Carinae
Eta Carinae

Amerikaanse astronomen doken in de archieven van Spitzer en Hubble en vonden vijf sterren in andere sterrenstelsels die verdacht veel lijken op Eta Carinae. In het geval van Eta Carinae verbergt de dubbelster zich in een stofwolk, maar wordt er wel veel hitte afgegeven. Om tweelingen te vinden, keken astronomen dus naar soortgelijke verschijnselen in andere sterrenstelsels: sterren die voor het blote oog nauwelijks zichtbaar zijn, maar wel oplichten in infrarood licht.

Twee mogelijke tweelingen in een spiraalarm van sterrenstelsel M83.
Twee mogelijke tweelingen in een spiraalarm van sterrenstelsel M83.

Er zijn drie potentiële dubbelgangers gevonden in de sterrenstelsels NGC 6946, M101 en M51. Deze sterrenstelsels zijn 18 tot 26 miljoen lichtjaar van de Melkweg verwijderd. In het nabije sterrenstelsel M83 – ‘slechts’ 15 miljoen lichtjaar bij ons vandaan – troffen de astronomen zelfs twee kandidaten aan.

Om echt vast te stellen dat het daadwerkelijk tweelingen zijn, moeten de sterren nader onderzocht worden met een krachtige telescoop. Nog een paar jaartjes en dan wordt de James Webb-telescoop gelanceerd. Deze ruimtetelescoop is in staat om de familieband tussen Eta Carinae en dit vijftal te bevestigen (of niet).

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd