Enorm effect: fermenteerbare vezels in haver, bananen en peulvruchten verlagen kans op erfelijke kanker met 60 procent

Een dagelijkse dosis fermenteerbare vezels kan allerlei soorten kanker voorkomen bij mensen die een genetische aanleg hebben voor de ziekte. Het effect is zo groot, dat het de wetenschappers zelf ook verraste.

De vezels, die onder meer in groene bananen, peulvruchten en haver zitten, hebben een sterk preventief effect op maag-, slokdarm-, galweg-, alvleesklier- en twaalfvingerige darmkanker. Dit bleek na analyse van het internationale onderzoek CAPP2, waar bijna duizend Lynch-syndroompatiënten aan meededen. Zelfs tien jaar nadat proefpersonen waren gestopt met het innemen van de supplementen, was het effect nog zichtbaar. Wetenschappers van de universiteiten van Newcastle en Leeds hebben de spectaculaire resultaten van het dubbelblinde tien jaar durende onderzoek samen met de data uit het Britse kankerregister gepubliceerd in het vakblad Cancer Prevention Research.

Aspirine
Uit eerder onderzoek, gebaseerd op dezelfde gegevens, werd in 2020 al bekend dat het slikken van aspirine de kans op darmkanker met 50 procent vermindert bij mensen die een genetische aanleg hebben voor die ziekte. “Uit de data komt nu ook naar voren dat fermenteerbare vezels de kans op allerlei kankersoorten verlagen met meer dan 60 procent. Vooral in de bovenste helft van het spijsverteringskanaal zijn de effecten duidelijk te zien”, vertelt professor John Mathers van de Newcastle University. “Dit is enorm goed nieuws, ook omdat dit soort kankers heel moeilijk te diagnosticeren is. Artsen zijn er vaak te laat bij.”

Bonen en bananen
“Fermenteerbare vezels kun je innemen als poedersupplement, maar zitten ook in bonen, peulvruchten, haver en groene bananen. De dagelijkse dosis die in het experiment werd gebruikt, staat gelijk aan één banaan. Tijdens de rijping van een banaan veranderen de fermenteerbare vezels in een stof die eerder in het spijsverteringskanaal wordt afgebroken”, legt Mathers uit. “Deze vezels zijn koolhydraten die onverteerd in de dikke darm terechtkomen. Daar worden ze door nuttige darmbacteriën afgebroken (gefermenteerd) en veranderen ze de darmflora (microbiota) door hun aanwezigheid. Deze gefermenteerde vezels leveren energie en voedingsstoffen, en zijn goed voor de gezondheid.”

Aspirine en fermenteerbare vezels werken
“We vermoeden dat fermenteerbare vezels de kans op kanker verminderen, doordat de bacteriën een positieve invloed hebben op de galzuren. Sommige soorten galzuur kunnen het DNA aantasten en uiteindelijk kanker veroorzaken. Maar deze theorie moeten we eerst nog verder testen”, zegt Mathers.

Professor Sir John Burn van de Newcastle University reageert: “We begonnen twintig jaar geleden met deze studie. We hoopten dat een groep mensen met genetische aanleg voor darmkanker ons kon helpen met het onderzoek naar de positieve effecten van aspirine en fermenteerbare vezels.”

Burn vervolgt: “Patiënten die lijden aan het Lynch-syndroom hebben meer kans om kanker te krijgen, dus het was erg mooi om te zien dat aspirine en fermenteerbare vezels de kans daarop halveren. The National Institute for Health and Care Excellence (NICE) adviseert mensen met een verhoogde kans op kanker om aspirine te slikken op basis van ons onderzoek. De resultaten spreken voor zich, aspirine en fermenteerbare vezels werken.”

Bonen en andere peulvruchten zijn een bron van fermenteerbare vezels. Foto: Elena Photo

Spectaculair 
Tussen 1999 en 2005 hebben bijna duizend deelnemers aan de studie elke dag aspirine of fermenteerbare vezels in poedervorm of een placebo ingenomen. Uiteindelijk kregen 5 van de 463 vezeletende deelnemers een vorm van gastro-intestinale kanker. Terwijl in de controlegroep liefst 21 van de 455 deelnemers een vergelijkbare vorm van kanker kregen. “De resultaten zijn spectaculair. Het beschermende effect in het bovenste deel van het maag-darmkanaal was onverwacht groot. Er is meer onderzoek nodig om deze resultaten te staven”, zegt professor Tim Bishop van de University of Leeds.

Het team zet nu de internationale trial CAPP3 op, met meer dan 1800 deelnemers die het Lynch-syndroom onder de leden hebben. Het primaire doel is om lagere, veiligere doses van aspirine te testen. Hopelijk behoudt het dan nog steeds zijn preventieve anti-kankerwerking.

Wat zijn fermenteerbare vezels?
Fermenteerbare vezels, ook wel resistent zetmeel genoemd, kunnen niet door het maag-darmkanaal worden afgebroken. Het lichaam neemt de vezels dus niet als voedingsstof op in het bloed, maar leidt de stoffen onverteerd naar de dikke darm. Daar worden deze vezels afgebroken door nuttige darmbacteriën (microbiota).

Dit proces heet fermentatie. Bij fermentatie komen voedingsstoffen en energie vrij, die de darmen en de rest van ons lichaam goed kunnen gebruiken. Ook zorgt het voor een soepele doorstroom in de darmen, wat goed is voor de stoelgang. Ongeveer 70 procent van de voedingsvezels is fermenteerbaar.

Welke producten zijn rijk aan fermenteerbare vezels?
In het onderzoek zijn de fermenteerbare vezels als voedingssupplement (in poedervorm) ingenomen, maar de vezels zitten ook in allerlei soorten voedsel. Het is belangrijk dat het eten koud wordt gegeten, anders wordt een groot deel van de vezels eerder in het maag-darmkanaal afgebroken.

Deze producten zijn rijk aan fermenteerbare vezels:

  • Haver
  • Gerst
  • Groengele bananen
  • Bonen en peulvruchten (gekookt)
  • Koude rijst: liefst bruine of zilvervliesrijst.
  • Koude gekookte aardappels en pasta
  • Rauw aardappelzetmeel, hi-maize-fiber uit maïs (beide niet opwarmen of pas na de bereiding toevoegen)

Bronmateriaal

"First trial to prove a diet supplement can prevent hereditary cancer" - Cancer Prevention Research

Afbeelding bovenaan dit artikel: NiddleP

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd