Italiaanse scheepslui – nota bene afkomstig uit de thuisstad van Columbus – lijken 150 jaar vóór de beroemde ontdekkingsreiziger voet in Amerika zette, al van het bestaan van het continent af te hebben geweten.
Ontdekkingsreiziger Christoffel Columbus maakte naam door zijn ‘ontdekking’ van Amerika onder de Spaanse vlag in 1492. Het verhaal luidt dat hij onverwacht op het nieuwe continent stuitte, in de veronderstelling dat hij een westelijke route naar Indië had gevonden. Maar wist Columbus echt niet van het continent Amerika af? Een eeuwenoud document suggereert voorzichtig van wel.
Document
In 2013 werd er een eeuwenoud document gevonden dat dateert uit 1345. Het document blijkt na analyse van de Milanese monnik Galvano Fiamma. Onderzoeker Paolo Chiesa heeft zich in een nieuwe studie over dit oude document gebogen. En na een grondige inspectie komt de Chiesa tot een verbazingwekkende ontdekking: een uitzonderlijke passage in het document zou namelijk verwijzen naar een gebied dat we tegenwoordig kennen als Noord-Amerika.
Amerika
Volgens Chiesa suggereert het oude document dat Italiaanse scheepslui afkomstig uit Genua – nota bene de thuisstad van Columbus – al op de hoogte waren van Amerika. En dat 150 jaar vóór de beroemde ontdekkingsreiziger voet in Amerika zette. “Het gaat hier om de eerste verwijzing naar het Amerikaanse continent, zij het in embryonale vorm,” aldus Chiesa.
Geruchten
De onderzoeker laat zien hoe Genua mogelijk een ‘toegangspoort’ voor nieuws zou zijn geweest. Scheepslui die er aan wal kwamen vertelden de verhalen die ze op zee hoorden door. En één van de geruchten die Fiamma ter ore kwam, was over landen in het uiterste noordwesten. “Deze verhalen kregen de zeevaarders te horen in de noordelijke havens van Schotse, Britse, Deense en Noorse zeelieden met met wie ze handelden,” vertelt Chiesa. De geruchten waren echter erg vaag. Hierdoor werden ze niet opgenomen in de cartografie of de wetenschap, zo vermoedt Chiesa, terwijl hij uitlegt waarom Amerika destijds niet als nieuw land werd geclassificeerd.
In de betreffende passage in het document wordt het land beschreven als ‘rijk aan bomen’. Ook wordt genoemd dat er dieren leven. “Deze details kunnen standaard zijn, kenmerkend voor elk goed land,” legt Chiesa uit. “Maar ze zijn niet triviaal. Het gemeenschappelijke kenmerk van meer noordelijke regio’s is namelijk dat het er guur en het land onvruchtbaar is. Op die manier wordt bijvoorbeeld Groenland beschreven in Galvaneus’ verslag. Ook wordt op een soortgelijke manier IJsland getypeerd door de Duitse kroniekschrijver Adam van Bremen.”
Al met al stelt Chiesa dat we Galvaneus ‘moeten vertrouwen’. De monnik verklaart in het hele document waar hij de mondelinge verhalen heeft gehoord en ondersteunt zijn beweringen met elementen die hij ontleent aan andere verslagen. “Ik zie geen reden om hem niet te geloven,” zegt Chiesa. Volgens de onderzoeker levert het document dan ook ongekend bewijs voor de speculatie dat nieuws over het Amerikaanse continent, anderhalve eeuw vóór Columbus er voet aan wal zette, al in Italië circuleerde.
De bevindingen uit de studie hebben verstrekkende implicaties. Want het eeuwenoude document trekt het idee dat Columbus stomverbaasd Amerika ontdekte, in twijfel. Mogelijk had hij al van het bestaan van het continent afgeweten. Het doet dan ook een prangende vraag rijzen. Want wat had Columbus precies verwacht te vinden toen hij aan zijn legendarische reis begon en in 1492 de oceaan overstak?
