Eerste foto’s van James Webb komen eraan – en NASA schept alvast hoge verwachtingen

In aanloop naar de langverwachte kleurenbeelden, maakt het Amerikaanse agentschap ons nu al lekker met een wel erg goed uitgevallen testfoto.

We zijn nog slechts dagen verwijderd van het moment waarop NASA de eerste kleurenfoto’s van ruimtetelescoop James Webb vrijgeeft. Het beloven waanzinnige beelden te worden, die ‘zeker een wauw zullen opleveren’, zo verzekerde het Amerikaanse agentschap ons al eerder. En voor wie niet kan wachten hebben we goed nieuws. Want voordat we ons over enkele dagen mogen vergapen aan het échte werk, schotelt NASA ons alvast een voorproefje voor.

Testfoto
In aanloop naar de langverwachte kleurenbeelden, maakt het Amerikaanse agentschap ons nu al lekker met een wel erg goed uitgevallen testfoto. Deze testfoto is hieronder in al zijn glorie te bewonderen. Het beeld is in mei vervaardigd, gemaakt met behulp van Webb’s zogenaamde ‘Fine Guidance Sensor’ die destijds werd getest.

Het adembenemende beeld vastgelegd door de Fine Guidance Sensor van James Webb. Afbeelding: NASA, CSA en het FGS-team

De foto is het resultaat van 72 opnamen die in 32 uur zijn gemaakt. En hoewel het niet per se de bedoeling was dat James Webb vage objecten zou vastleggen, slaagde hij er toch in om extreem zwakke hemellichamen op beeld te vereeuwigen. Het laat dan ook zien dat de Fine Guidance Sensor – zelfs ongepland – in staat is om verbluffende beelden van de kosmos te produceren.

Diepste beeld
De heldere ster aan de rechterrand is een ster die de naam 2MASS 16235798+2826079 draagt. Op deze afbeelding pronken echter maar een handjevol sterren, de andere ‘vlekken’ betreffen duizenden zwakke sterrenstelsels. Sommige van deze sterrenstelsels bevinden zich in het nabije heelal, maar de overgrote meerderheid zijn sterrenstelsels op duizelingwekkende afstand. “Toen deze foto werd gemaakt, was ik erg opgewonden om zo duidelijk alle gedetailleerde structuren in deze vage sterrenstelsels te zien,” aldus Neil Rowlands van NASA. De foto betreft dan ook een van de diepste beelden van het heelal die tot nu toe is gemaakt.

Primaire doel
Hoewel de afbeelding een knap staaltje werk is van de Fine Guidance Sensor, is het maken van foto’s niet eens zijn primaire doel. De Fine Guidance Sensor zorgt er met name voor dat deze langdurig op de te bestuderen objecten gericht kan blijven. Kortom, het instrument zorgt ervoor dat de telescoop zijn missiedoelen goed en scherp kan zien. De beelden die de Fine Guidance Sensor vastlegt, worden meestal dan ook niet bewaard, mede vanwege de beperkte communicatiebandbreedte tussen L2 (het punt vanwaar de telescoop de geheimen van de kosmos moet gaan ontrafelen) en de aarde. Maar tijdens één van de testen die James Webb in mei onderging, kwam het team tot de conclusie dat het vanwege genoeg beschikbare bandbreedte misschien toch mogelijk was om de foto’s naar de aarde te verzenden.

Cruciaal
De Fine Guidance Sensor zal een cruciale rol spelen tijdens de missie van James Webb. Zo is dit het enige instrument dat tijdens elke observatie zal worden gebruikt. Overigens vervulde de Fine Guidance Sensor ook al een belangrijke rol tijdens het afstellen van de optica van Webb. En vanaf nu zal het instrument de telescoop telkens opnieuw naar zijn doel leiden en de precisie behouden die Webb nodig heeft om baanbrekende ontdekkingen te doen over onder andere sterren, exoplaneten en sterrenstelsels.

Voorproefje
De foto laat zien wat we van James Webb mogen verwachten als hij straks daadwerkelijk met zijn wetenschappelijke waarnemingen gaat beginnen. Bovendien werpt het alvast een blik op wat de wetenschappelijke instrumenten van de telescoop de komende weken, maanden en jaren zullen bestuderen. “De zwakste klodders in deze afbeelding zijn precies de soorten vage sterrenstelsels die Webb in zijn eerste jaar van wetenschappelijke operaties onder de loep zal nemen,” aldus teamlid Jane Rigby.

NASA schept met de beelden hoge verwachtingen. Want als dit instrument in staat is om onopzettelijk al zulke fantastische foto’s af te leveren, wat mogen we dan wel niet van de geplande kleurenfoto’s verwachten? Over enkele dagen zullen we het weten!

Bronmateriaal

"Webb’s Fine Guidance Sensor Provides a Preview" - NASA

Afbeelding bovenaan dit artikel: NASA, CSA en het FGS-team

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd