De lockdown voorkwam coronabesmettingen en redde zo naar schatting miljoenen levens. Maar wetenschappers onthullen nu dat de lockdown nog 800 extra sterfgevallen voorkwam.
De uitbraak van het coronavirus leidde in veel landen tot vergaande maatregelen. Landen gingen op slot en iedereen werd geacht zoveel mogelijk thuis te blijven. Dit leidde ertoe dat we aan huis gekluisterd zaten, vliegtuigen geparkeerd stonden en we veel minder in de auto stapten. Niet alleen hebben deze lockdowns ertoe geleid dat miljoenen mensen minder aan het coronavirus overleden, het leidde tegelijkertijd tot een verbeterde luchtkwaliteit. En dat heeft ook honderden mensenlevens gespaard.
Lockdown
Vanaf maart 2020 voerde veel Europese landen maatregelen in om het coronavirus te bedwingen. Om verdere verspreiding van het virus te voorkomen, gingen scholen, winkels en restaurants dicht en moest iedereen 1,5 meter afstand gaan bewaren. Hoewel de ingevoerde lockdowns voor velen een zware tijd betekenden, laten onderzoekers nu zien dat het niet voor niets is geweest. Zo voorkwamen de lockdowns vele coronabesmettingen en hebben op deze manier meer dan drie miljoen levens in Europa gered.
Voorkomen sterfgevallen
Het team schat dat tegen 4 mei 2020 tussen de 12 en 15 miljoen mensen in 11 Europese landen – Oostenrijk, België, Denemarken, Frankrijk, Duitsland, Italië, Noorwegen, Spanje, Zweden, Zwitserland en het Verenigd Koninkrijk – het coronavirus onder de leden hadden (tussen de 3,2 en 4 procent van de bevolking). Vervolgens vergeleken ze het aantal waargenomen sterfgevallen met een voorspeld aantal als er geen lockdown-maatregelen waren genomen. En uit deze analyse blijkt dat er zonder coronamaatregelen zo’n 3,2 miljoen mensen meer zouden zijn gestorven.
Daling NO2-uitstoot
Maar dat is niet het enige. Want de Europese lockdowns blijken op verrassende wijze nog eens honderden levens te hebben gered. Door de lockdowns konden we namelijk niet naar het werk, waardoor we niet meer de weg op hoefden. Hierdoor stapten we minder in de auto en waren er ook veel minder vrachtwagens en andere voertuigen op de weg. Deze reisbeperkingen hebben geleid tot een forse daling van de uitstoot van stikstofdioxide (NO2).
Met name in Spaanse, Franse en Italiaanse steden nam de NO2-concentratie tijdens de lockdowns af. Hier werden dalingen genoteerd tussen de 50 en 60 procent. En doordat de Europese luchtvervuiling mede door de daling van de NO2-concentratie zo enorm afnam, zijn er zeker 800 mensen aan een vroegtijdige dood ontsnapt. Parijs, Londen, Barcelona en Milaan behoorden tot de top zes van steden met het hoogste aantal vermeden sterfgevallen.
Verbeterde luchtkwaliteit
De bevindingen laten zien dat maatregelen om het coronavirus te bestrijden ook een direct effect hebben gehad op de mate van luchtvervuiling in heel Europa. En daar kunnen we iets van leren. “Dit ‘natuurlijke experiment’ heeft ons een glimp gegeven van hoe de luchtkwaliteit kan worden verbeterd door drastische volksgezondheidsmaatregelen die in normale tijden moeilijk te implementeren zouden zijn,” zegt onderzoeker Antonio Gasparrini. “Deze informatie kan belangrijk zijn om effectief beleid te ontwikkelen om het probleem van vervuiling in onze steden aan te pakken.”
De onderzoekers benadrukken dat de studie kan helpen bij het vormgeven van toekomstig beleid. “De studie kan samen met soortgelijk onderzoek helpen de boodschap over te brengen dat we absoluut de luchtkwaliteit in steden moeten verbeteren voor de menselijke gezondheid en het milieu,” aldus onderzoeker Rochelle Schneider.
