Een voor ons giftig gas ontdekt in de interstellaire komeet 2l/Borisov

Onderzoek wijst uit dat de komeet – die uit een ander zonnestelsel afkomstig is – het gas oxalonitril herbergt.

Dat melden onderzoekers in een paper dat onlangs is verschenen. Het paper handelt over 2I/Borisov, de interstellaire komeet die onlangs werd ontdekt (zie kader). Met de ontdekking van het gas oxalonitril (ook wel cyanogeen) genoemd, hebben onderzoekers een primeur te pakken: het is wetenschappers nog niet eerder gelukt om gasmoleculen in een komeet afkomstig uit een ander zonnestelsel te detecteren.

Twee jaar geleden ontdekten astronomen voor het eerst een object dat eigenlijk niet in ons zonnestelsel thuishoort en oorspronkelijk rond een andere ster cirkelde: ‘Oumuamua. En in augustus was het weer raak. Amateur-astronoom Gennadiy Borisov spotte een interstellaire komeet die sinds kort aangeduid wordt als 2I/Borisov. Aangenomen wordt dat zowel ‘Oumuamua als 2I/Borisov interstellaire kometen zijn, ‘Oumuamua mist echter de voor kometen kenmerkende stoffige atmosfeer en staart, terwijl 2I/Borisov die wel heeft. Een ander belangrijk verschil is dat onderzoekers na de ontdekking van ‘Oumuamua maar korte tijd in de gelegenheid waren om de interstellaire komeet te bestuderen, terwijl 2I/Borisov naar verwachting zeker een jaar lang onder de loep kan worden genomen. Wetenschappers hebben dan ook goede hoop dat ze op korte termijn veel meer over het interstellaire object én zijn thuishaven te weten zullen komen. Het nieuwste paper over gasmoleculen die in de komeet zijn ontdekt, kan dan ook gezien worden als een opmaat naar meer.

Tweede poging
Wetenschappers bestudeerden 2I/Borisov met behulp van de William Herschel Telescope. Dat wierp echter niet direct zijn vruchten af, zo vertelt onderzoeker Alan Fitzsimmons. “Onze eerste poging was op vrijdag 13 september, maar werd helaas gedwarsboomd doordat de hemel dicht bij de zon zo helder is. De volgende poging was echter wel succesvol.” Die tweede poging vond een week later, in de ochtend plaats en resulteerde in een spectrum van de komeet, waar vervolgens de samenstelling (deels) uit kan worden afgelezen. Een analyse van het spectrum wees uit dat de komeet oxalonitril herbergt, een gas dat voor mensen – wanneer zij het inademen – giftig is.

Vergelijking
De onderzoekers zijn in hun nopjes met de nieuwe onderzoeksresultaten. “Voor het eerst zijn we in staat om heel accuraat te meten waar een interstellaire bezoeker uit bestaat en deze te vergelijken met ons eigen zonnestelsel,” aldus onderzoeker Alan Fitzsimmons. Wat opvalt als we deze interstellaire komeet vergelijken met de kometen die wél in ons zonnestelsel thuishoren, is dat deze vrij veel met elkaar gemeen hebben. Zo komt oxalonitril ook vaak voor in ‘onze’ kometen. Als je niet beter zou weten, zou je afgaand op het gas en stof dat de komeet loslaat bijna vermoeden dat deze 4,6 miljard jaar geleden rond onze eigen zon het levenslicht zag. Maar onderzoekers weten het zeker: 2I/Borisov is rond een andere ster ontstaan.

Omvang
Op basis van het verkregen spectrum van de komeet en optische beelden die van de komeet zijn gemaakt, zijn onderzoekers er bovendien in geslaagd om een schatting te maken van de hoeveelheid stof die 2I/Borisov verliest. En op basis daarvan kunnen ze weer inschatten hoe groot de komeetkern is: naar schatting heeft deze een straal die tussen de 700 en 3300 meter lang is.

Naar verwachting komen we de komende maanden nog veel meer over 2I/Borisov te weten. Daarnaast sluiten onderzoekers niet uit dat er op korte termijn nog veel meer interstellaire objecten in ons zonnestelsel worden ontdekt; recent onderzoek suggereert dat er nog honderden op ontdekking wachten.

Bronmateriaal

"New frontier for science as astronomers detect gas molecules in comet from another star" - Queen's University Belfast
Afbeelding bovenaan dit artikel: skeeze / Pixabay

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd