Een toekomst zonder malaria: ‘tegen 2050 is de ziekte verdwenen’

Met de juiste hulpmiddelen en strategieën zou malaria al binnen een generatie uitgeroeid kunnen zijn, zo stellen onderzoekers.

“Het uitbannen van malaria is lang een verre droom geweest, maar nu hebben we bewijs dat malaria tegen 2050 kan zijn verdwenen.” Aan het woord is Richard Feachem, co-auteur van het onderzoek en directeur van de Global Health Group. Uit de studie blijkt dat een malariavrije toekomst binnen handbereik ligt. “Dit rapport laat zien dat uitroeiing van de ziekte binnen één generatie mogelijk is,” aldus Feachem.

Malaria
Malaria behoort tot ’s werelds oudste en dodelijkste ziekten. Jaarlijks sterven nog altijd bijna een half miljoen mensen wereldwijd aan malaria. De ziekte wordt veroorzaakt door de parasiet Plasmodium falciparum die door muggen op mensen kan worden overgebracht. Er wordt al jarenlang onderzoek gedaan naar de parasiet, maar tot een effectief vaccin tegen de ziekte is het nog niet gekomen. Toch bewijst de nieuwe studie nu dat we met een beetje inzet de ziekte onder de duim kunnen krijgen.

Ambitie
Het onderzoek werd uitgevoerd door 41 toonaangevende wetenschappers die samen de handen ineen sloegen. En ze komen tot een veelbelovende conclusie. Met de juiste hulpmiddelen, strategieën en voldoende financiering kunnen we de ziekte tegen 2050 uit de wereld hebben geholpen. “Maar om deze gemeenschappelijke visie te bereiken, kunnen we niet op dezelfde voet doorgaan,” benadrukt Faechem. “De wereld bevindt zich op dit moment op een kantelpunt. We moeten onszelf uitdagen met ambitieuze doelen en gedurfde maatregelen omarmen om die doelen te bereiken.”

Onderzoek
Er wordt – onder meer in Nederland – intensief onderzoek gedaan naar manieren om malaria te bestrijden. En soms worden er grote doorbraken bereikt. Vorig jaar ontdekten onderzoekers bijvoorbeeld dat de kleurstof methyleenblauw de malariaparasiet razendsnel doodt: binnen twee dagen zijn patiënten genezen én kunnen ze de parasiet niet meer doorgeven als ze opnieuw door een mug worden gestoken. Ook hebben onderzoekers al ontdekt waarom kinderen met malaria vaker door muggen worden geprikt: de malariaparasiet zorgt ervoor dat kinderen geurstoffen afgeven die de malariamug aantrekkelijk vindt. Gaandeweg krijgen we zo meer inzicht in hoe de malariaparasiet zich verspreidt en hoe we deze het beste kunnen stoppen. Wat wel duidelijk wordt, is dat het best een complexe interactie is tussen parasiet, mug en mens. Het lijkt dan ook logisch dat een combinatie van technieken nodig is om de ziekte de wereld uit te helpen.

Landen
De afgelopen decennia hebben verschillende inspanningen ertoe geleid dat er grote vooruitgangen werden geboekt om malaria een halt toe te roepen. Zo blijkt uit de studie dat het sterftecijfer sinds 2000 wereldwijd met zo’n 60 procent is gedaald. Bovendien zijn vandaag de dag meer dan de helft van alle landen in de wereld malariavrij. Toch is er niet alleen maar goed nieuws. De onderzoekers kwamen er namelijk achter dat het aantal mensen dat malaria krijgt in 55 landen in Afrika, Azië en Latijns-Amerika juist is toegenomen. De meerderheid van deze gevallen werden geregistreerd in 29, voornamelijk Afrikaanse landen. Nigeria en de Democratische Republiek Congo zijn bovendien goed voor zeker 36 procent van alle wereldwijde malariagevallen.

Maatregelen
Om ervoor te zorgen dat malaria tegen 2050 volledig is verbannen, dringen de onderzoekers aan op specifieke en doelbewuste maatregelen die op nationaal, regionaal en mondiaal niveau genomen moeten worden. De onderzoekers roepen bijvoorbeeld op om de huidige malariaprogramma’s te verbeteren. Er moet daarbij beter gebruik worden gemaakt van al bestaande hulpmidden – denk aan netten en medicijnen. Ook is er meer onderzoek nodig om nieuwe manieren te bedenken en middelen te ontwikkelen om de ziekte te behandelen. Tevens is er natuurlijk geld nodig. Hoeveel geld is volgens de onderzoekers koffiedik kijken, al schatten ze in dat een jaarlijkse toename van zo’n 2 miljard dollar de vooruitgang aanzienlijk zal versnellen.

Het is een vrij ambitieus plan. Maar volgens de onderzoekers is het zeker niet onhaalbaar. Als het lukt om de maatregelen door te voeren, zou de wereld in 2050 – of misschien al wel eerder – volledig malariavrij kunnen zijn. “Hierdoor kunnen we niet alleen levens redden, maar ook het menselijk welzijn verbeteren en economieën versterken,” stelt onderzoeker Fred Binka. “Dit zal bijdragen aan een gezondere, veiligere en rechtvaardigere wereld.”

Bronmateriaal

"The Lancet: Malaria can and should be eradicated within a generation, declare global health experts" - The Lancet (via EurekAlert)

Afbeelding bovenaan dit artikel: 12019 / Pixabay

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd