De nieuwste opnamen van de James Webb-ruimtetelescoop bieden een indrukwekkend infraroodbeeld van NGC 2283, een stervormend sterrenstelsel op 45 miljoen lichtjaar afstand in het sterrenbeeld Grote Hond.
De James Webb-ruimtetelescoop (JWST) heeft recent een nieuwe close-up gemaakt van NGC 2283, een balkvormig spiraalstelsel in het sterrenbeeld Grote Hond (Canis Major), waar te nemen op het zuidelijk halfrond. Dit sterrenstelsel, gelegen op ongeveer 45 miljoen lichtjaar afstand, staat bekend om zijn losse, oplichtende spiraalarmen en actieve stervorming. Deze structuur wordt vergezeld door talloze jonge sterren, gaswolken en stofdeeltjes, die samen een levendig beeld vormen van actieve stervorming. De nieuwe opnamen van JWST, verkregen met de near-infrared-camera (NIRcam) en het mid-infrared-instrument (MIRI), bieden een ongekende inkijk in de emissies van waterstofgas en polycyclische aromatische koolwaterstoffen in dit sterrenstelsel.
De nieuwe JWST-opname
De nieuwe opname van NGC 2283, gemaakt met James Webbs NIRcam en MIRI-camera in infraroodspectrum, geeft een close-up weer van dit sterrenstelsel en zijn spiraalarmen en geeft veel details weg over de aanwezige stoffen en interactie. In dit beeld worden felle, warme kleuren zichtbaar, die het gevolg zijn van de emissie van verwarmd waterstofgas en de detectie van polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s). Het beeld, opgebouwd uit zes afzonderlijke snapshots met een totale blootstellingstijd van 17 minuten, toont zowel de sprankelende jonge sterpopulatie als de omringende gaswolken in detail.
Deze opname maakt deelt uit van een breder onderzoek door JWST – observatieprogramma #3707 – dat 55 speciaal hiervoor geselecteerde sterrenstelsels in onze galactische nabijheid observeert. Naast de voortdurende stervorming, voltooien supernova’s de cyclus van materie in een sterrenstelsel. De explosieve ondergang van een ster, zoals de recent gedocumenteerde supernova SN 2023AXU in NGC 2283 van 28 januari 2023, kan gas en zware elementen zoals zuurstof en natrium over honderden lichtjaren verspreiden. Deze materie wordt vervolgens opgenomen in nieuwe generaties sterren. Recente waarnemingen tonen aan dat dergelijke explosies een cruciale rol spelen in de wonderlijke levenscyclus van sterren en de dynamica van een sterrenstelsel als geheel.
Vergelijkende HST-opname
Ter vergelijking toont onderstaande Hubble-ruimtetelescoop-compositiefoto (verkregen uit data uit 2003) NGC 2283 in zichtbaar licht. Deze opname legt de klassieke structuur van het sterrenstelsel vast, met een licht, bijna pastelachtig palet dat contrasteert met de diepe infrarooddetails van JWST. Deze Hubble-opname benadrukt het centrale gedeelte en de silhouetten van de spiraalarmen, maar mist de fijnere details in de stofstructuren die door JWST zichtbaar worden gemaakt.
Door deze beelden te vergelijken met eerdere opnamen, zien we hoe de technologische vooruitgang ons begrip van het universum vergroot. Deze vernieuwde blik op NGC 2283 versterkt niet alleen onze kennis over de verspreiding van gas en stof, maar vormt ook een voorbeeld van hoe moderne telescopen ons in staat stellen om het heelal in al zijn pracht te herontdekken.
Kijk hieronder de JWST opname eventueel terug als pan-video, of klik hier om de afbeelding in ESASky nader te bekijken.
