Duizendmaal effectievere antibiotica door zilver

zilver

Een antibioticakuur die voor de zoveelste keer niet werkt of niet goed aanslaat, mist misschien een wat meer luxueus ingrediëntje. Zilver kan antibiotica duizend maal effectiever maken, dat ontdekken wetenschappers.

Antibiotica bestaan al tientallen jaren. Een logisch gevolg is dat bacteriën resistent worden tegen de oude antibacteriële behandelingen. Maar net zoals zogenaamde vampiers, hebben bacteriën een zwakte: zilver. Dat zilver tegen infecties werkt is niet nieuw. Hippocrates, een Griekse arts uit de tijd voor Christus, had al in de gaten dat zilver een antibacteriële werking had. Waarom het metaal deze werking had, bleef daarentegen een raadsel. James Collins en zijn team van Boston University plozen het eeuwenoude raadsel uit. “We wilden een methode vinden waardoor bestaande antibiotica beter werken,” zegt Collins over zijn onderzoek dat in Science Translational Medicine staat.

Aanpak
Zilver kan bacteriën ontwrichten en wel op een dusdanige manier dat de moderne resistentie niet langer een probleem is. Het onderzoeksteam ontdekte dat zilver, in de vorm van opgeloste ionen (ontbonden elektrisch geladen moleculen), bacteriën op twee manieren aanpakt. Één manier is dat het de membraan – de celwand – meer doorlaatbaar maakt. De tweede manier is dat zilver inwerkt op de stofwisseling van de cel wat leidt tot overproductie van reactieve en vaak toxische zuurstofverbindingen. Beide werkingen kunnen de antibiotica van vandaag de dag effectiever maken tegen resistente bacteriën, vertelt Collins. Met slechts een beetje zilver kunnen antibiotica tussen de tien en duizend maal zoveel bacteriën doden. Doordat de celwand meer antibiotica doorlaat in de bacteriële cellen, wordt het resistentiemechanisme van de bacteriën overweldigd. De bacteriën zijn niet in staat zich te verzetten en het aanvallende middel buiten te houden. Ook sterke bacteriën met een extra omhullend membraan – dat vaak ziekteverwekkend werkt – kunnen verslagen worden met behulp van een beetje zilver. “Het is niet zo zeer een zilveren kogel; maar meer een zilveren lepel die de bacteriën helpt hun medicatie in te nemen,” zegt Collins.

Giftig
Hoe geweldig het ook klinkt. Zilver dragen we niet voor niets buiten ons lichaam als sieraad. Mensen kunnen allergisch op metalen reageren en zilver kan giftig zijn voor het lichaam en weefsels aantasten. Inname van teveel zilver kan leiden tot argyria, een aandoening waarbij de gehele huid blijvend blauw-grijs kleurt. Het metaal pakt dus niet alleen bacteriën hard aan. Voor het ingrediëntje aan antibiotica wordt toegevoegd, moet de toxiciteit verholpen worden. De hoeveelheid zilver die Collins en zijn collega’s gebruikten in hun muisproeven, leek niet giftig te zijn. Toch proberen ze het risico nog verder terug te brengen. “We kijken ook naar de kenmerken van zilver die voor de nuttige effecten zorgen zodat we niet giftige versies kunnen zoeken,” zegt Collins.

Bronmateriaal

" Silver makes antibiotics thousands of times more effective" – Boston University (via Nature.com).
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door play4smee (cc via Flickr.com).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd