Door klimaatverandering nemen klachten van mensen met dementie, MS en Parkinson toe

Ook het aantal beroertes neemt naar verwachting toe naarmate de aarde verder opwarmt.

Dat schrijven onderzoekers in het blad Neurology®. Voor hun studie bogen ze zich over studies die tussen 1990 en 2022 gepubliceerd zijn en handelen over de impact die klimaatverandering (en luchtvervuiling) op neurologische ziekten (zoals dementie, MS en Parkinson) heeft, zo legt onderzoeker Andrew Dhawan uit. “We verdeelden de studies daarbij in drie groepen: effecten van temperatuur en variaties daarin op het zenuwstelsel, luchtvervuiling en het effect dat dit heeft op het zenuwstelsel en opkomende neuroinfectieziekten. En bij elk thema vonden we elke keer bewijs dat er een associatie is tussen klimaatverandering en de neurologische gezondheid.”

Temperatuur
Zo blijkt extreem weer (zoals hittegolven, die door klimaatverandering steeds frequenter voorkomen) en temperatuurfluctuaties samen te hangen met meer en ernstigere beroertes. Hoe dat precies komt, is onduidelijk. Wel zijn er hypothesen over. “Zo zien we bijvoorbeeld dat wanneer de temperatuur stijgt, mensen fysiek inactiever worden, wat er weer voor kan zorgen dat er binnen een populatie meer beroertes plaatsvinden,” vertelt Dhawan.

Daarnaast blijken extreem weer en fluctuerende temperaturen ook samen te hangen met migraine, ziekenhuisopnames van dementiepatiënten en een verergering van de symptomen van MS-patiënten. “Extreem weer kan neurologische ziekten op verschillende manieren beïnvloeden. Het kan leiden tot verstoringen in de zorg voor patiënten met chronische aandoeningen of patiënten die acute behandeling nodig hebben. Extremen in temperatuur kunnen ook de symptomen bij ziekten zoals MS verergeren en als temperatuurextremen leiden tot ondervoeding of uitdroging zou dat ook chronische aandoeningen – zoals dementie – kunnen verergeren.” Extreme weersomstandigheden, zoals zware regenval gevolgd door overstromingen kunnen bovendien zorgen voor stress. “Wat op zichzelf een factor is die neurologische symptomen en het effect dat zij op de patiënt hebben, verergeren.”

Neuroinfectieziekten
Daarnaast wijst de literatuur uit dat opkomende neuroinfectieziekten – zoals het Westnijlvirus en tekenencefalitis – door klimaatverandering (letterlijk) nog meer terrein winnen. De gebieden waarin deze ziekten gedijen, dijen door de opwarming van de aarde uit, waardoor de ziekten nieuwe populaties aan kunnen boren waardoor mogelijk nog meer mensen met uit deze ziekten voortvloeiende neurologische aandoeningen te maken krijgen.

Luchtvervuiling
Tenslotte keken de onderzoekers ook naar het effect dat luchtvervuiling op neurologische aandoeningen heeft. Voor deze studie keken de onderzoekers daarbij met name naar fijnstof en nitraten. Blootstelling aan deze luchtvervuilende stoffen bleek onder meer samen te hangen met een verergering van MS-klachten en de frequentie en ernst van beroertes en de kans op dementie.

Meer en ernstigere symptomen
Al met al concluderen Dhawan en collega’s op basis van hun studie voorzichtig dat mensen met neurologische ziekten, zoals dementie, MS en Parkinson, door klimaatverandering (en luchtvervuiling) weleens met ernstigere symptomen te maken kunnen gaan krijgen. Ook ligt het in de lijn der verwachtingen dat het aantal beroertes toeneemt. Hoe klimaatverandering daar precies voor zorgt, is nog niet helemaal duidelijk, zo stelt Dhawan. “Er zijn een aantal hypothesen omtrent de wijze waarop onze fysiologie en ons autonome zenuwstelsel op temperatuurvariaties en temperatuurextremen reageert, maar die hypothesen kunnen we nog niet valideren.” Maar dat klimaatverandering effect gaat hebben, staat vast. Sterker nog; onderzoekers zien dat effect nu al. “We weten dat het veranderende klimaat reeds een meetbaar effect heeft op onze neurologische gezondheid – want zo konden we deze review schrijven,” aldus Dhawan. “Maar als we kijken naar de studies waarin gebruik werd gemaakt van klimaatmodellen, dan zien we dat deze over het algemeen wel suggereren dat we in de toekomst zowel een verdere toename in frequentie als in ernst van ziekten, zoals beroertes, mogen verwachten.”

Het is een weinig rooskleurig beeld. Maar het is goed om ons bewust te zijn van de uitdagingen waar neurologen en hun patiënten in de (nabije) toekomst mee te maken kunnen gaan krijgen. Het is namelijk allereerst een extra reden om die uitstoot terug te dringen en zo naast de gezondheid van ons klimaat ook onze eigen neurologische gezondheid te beschermen. Maar als de klimaattoppen ons iets geleerd hebben, dan is het wel dat dat gemakkelijker gezegd dan gedaan is. En daarom moeten we ons ook voor gaan bereiden op een toekomst waarin de wereld warmer is dan nu (met alle gevolgen van dien). “Hoewel de internationale gemeenschap poogt om de wereldwijde temperatuurstijging te beperken, hebben er reeds onomkeerbare veranderingen plaatsgevonden en naarmate de aarde verder opwarmt, zullen die veranderingen blijven optreden,” stelt Dhawan. “Terwijl we getuige zijn van de effecten die een opwarmende planeet op de menselijke gezondheid heeft, is het van het grootste belang dat neurologen zich voorbereiden op de verandering van neurologische ziekten.” En dat begint met meer onderzoek. “Onderzoek naar hoe temperaturen het zenuwstelsel beïnvloeden en hoe luchtvervuiling dat doet.” Daarnaast pleit Dhawan voor een robuust wereldwijd programma voor het monitoren en behandelen van opkomende neuroinfectieziekten. “En we moeten blijven bouwen aan een robuuste zorginfrastructuur die de effecten die een warmere wereld op de gezondheidsstelsels heeft, kan weerstaan zodat dat we zelfs bij extreem weer verzekerd zijn van goede zorg.”

Bronmateriaal

"Review: Are climate change and air pollution making neurologic diseases worse?" - American Academy of Neurology (via Eurekalert)
Interview met Andrew Dhawan
Afbeelding bovenaan dit artikel: Markus Spiske temporausch.com from Pexels (via Canva Pro)

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd