Er is zelfs een kans van 50 procent dat we de 2 graden Celsius overschrijden, ook als we de doelen voor het verminderen van uitstoot en het bereiken van netto-nul in de jaren 2050 halen.
De aarde warmt in een duizelingwekkend tempo op. Afgelopen week meldde Copernicus nog dat de novembermaand van dit jaar de op één na warmste november ooit gemeten was, wat bevestigt dat 2024 het heetste jaar ooit gaat worden. Dit staat haaks op de afspraken in het Klimaatakkoord van Parijs, waarin landen beloofden de opwarming onder de 2 graden Celsius te houden, met als streven om de opwarming zelfs tot 1,5 graden Celsius te beperken. Dat doel lijkt steeds verder uit zicht te raken. En nu heeft zelfs kunstmatige intelligentie de hoop opgegeven.
Warmste jaar
Hoe zorgwekkend de klimaatrapporten ook zijn en hoe vaak onderzoekers ook waarschuwen, de wereld doet nog steeds te weinig om de opwarming van de aarde te stoppen. Dat blijkt wel uit het feit dat dit jaar 2023 lijkt te overtreffen als het warmste jaar op aarde. De wereldwijde gemiddelde temperatuur zal naar verwachting 1,5 graden boven het pre-industriële niveau liggen. De vraag is dan ook of we er eigenlijk nog wel in zullen slagen om de doelen uit het Parijse Klimaatakkoord te halen. “Jaar na jaar zagen we de verwoestende gevolgen van klimaatverandering”, vertelt klimaatwetenschapper Noah Diffenbaugh. “Hierdoor raakten we steeds meer geïnteresseerd in het voorspellen hoe extreem het klimaat zou kunnen worden, zelfs als de wereld er in slaagt om de emissies snel te verminderen.”
AI
Om die vraag te beantwoorden, trainden onderzoekers een AI-systeem om te voorspellen hoe hoog de wereldwijde temperaturen kunnen oplopen, afhankelijk van de snelheid van decarbonisatie. Bij het trainen van AI maakten de onderzoekers gebruik van temperatuur- en broeikasgasdata uit enorme archieven van klimaatmodel-simulaties. Om de toekomstige opwarming te voorspellen, voerden ze de werkelijke historische temperaturen in, samen met verschillende gangbare scenario’s voor toekomstige broeikasgasemissies. “AI is een ongelooflijk krachtig hulpmiddel gebleken om de onzekerheid in toekomstige voorspellingen te verkleinen”, legt onderzoeker Elizabeth Barnes, hoogleraar atmosferische wetenschappen aan de Colorado State University, uit. “Het leert van de talloze bestaande klimaatmodel-simulaties, maar verfijnt de voorspellingen verder met gegevens uit de echte wereld.”
Onhaalbaar
De studie voegt zich bij een toenemend aantal onderzoeken die laten zien dat de wereld haar kans om het ambitieuzere doel uit het Parijse Klimaatakkoord bijna zeker heeft gemist. De resultaten, gepubliceerd in Geophysical Research Letters, wijzen erop dat we in de toekomst nog veel meer hitte-records zullen breken. Volgens de auteurs is er zelfs een kans van 50 procent dat de wereldwijde opwarming 2 graden Celsius zal overschrijden, ook als de mensheid de doelen om broeikasgasemissies snel te verminderen en netto-nul te bereiken tegen de jaren 2050 haalt.
Decarbonisatie
Dit betekent dat we, zelfs in het beste geval, de doelen niet meer zullen bereiken. “De afgelopen jaren hebben we wereldwijd veel hittegolven, zware regenbuien en andere extremen gezien”, zegt Diffenbaugh. “Deze studie suggereert nu dat we, zelfs in het beste scenario, waarschijnlijk te maken krijgen met ernstigere omstandigheden dan we recent hebben ervaren.”
Drie graden opwarming
Als die 1,5 graden Celsius je al zorgen baart, hebben de onderzoekers nog meer slecht nieuws voor je. Een tweede nieuwe studie gepubliceerd in Environmental Research Letters, wijst er namelijk op dat veel regio’s, zoals Zuid-Azië, de Middellandse Zee, Centraal-Europa en delen van Sub-Sahara-Afrika, tegen 2060 meer dan 3 graden Celsius opwarming zullen ervaren als de emissies blijven toenemen – en dit gebeurt eerder dan in eerdere studies werd voorspeld.
Scenario’s
In het scenario waarin de emissies netto-nul bereiken in de jaren 2050 – het meest optimistische scenario in klimaatmodellen – ontdekten de onderzoekers dat de kans negen op tien is dat het heetste jaar van deze eeuw minstens 1,8 graden Celsius warmer zal zijn dan het pre-industriële gemiddelde. Daarnaast is er een kans van twee op de drie dat het zelfs 2,1 graden Celsius warmer zal zijn. In een scenario waarin de emissies te langzaam dalen om netto-nul te bereiken tegen 2100, ontdekten de onderzoekers dat er een kans van negen op tien is dat het heetste jaar wereldwijd 3 graden Celsius warmer zal zijn dan het pre-industriële gemiddelde. In dit geval kunnen veel regio’s temperatuurafwijkingen ervaren die minstens drie keer zo hoog zijn als wat er in 2023 gebeurde.
Al met al tonen de nieuwe studies aan dat de opwarming van de aarde waarschijnlijk sneller en ernstiger zal verlopen dan eerder gedacht, wat een aanzienlijke impact zal hebben op verschillende regio’s wereldwijd. De bevindingen benadrukken dan ook de dringende noodzaak om niet alleen te focussen op decarbonisatie, maar ook op het versterken van de veerkracht van mensen en ecosystemen tegen de extreme gevolgen van klimaatverandering. ”Zelfs als we alles op alles zetten om de koolstofuitstoot te verminderen, blijven er risico’s bestaan”, waarschuwt Diffenbaugh. “Want ook in dat geval zullen mensen en ecosystemen geconfronteerd worden met klimaten die veel extremer zijn dan waar we nu op voorbereid zijn.”
