Trump verheugt zich in een behoorlijke portie spot en verbazing. Het is echter niet voor het eerst dat het Witte Huis een bijzondere bewoner heeft.
Voor het boek Weirdo’s in het Witte Huis, onderzocht politicoloog en parlementair historicus dr. Peter van der Heiden de levensloop van de presidenten. Hij kwam heel wat unieke verhalen tegen. “Trump is misschien de grootste weirdo, maar zeker niet de enige. Laat ik het zo zeggen: als ik een boek had geschreven over intellectuelen in het Witte Huis, had ik die ook kunnen vinden, maar was het boek wel een stuk dunner geworden en had Trump natuurlijk niet bovenaan gestaan.” In zijn boek pluist de auteur niet alleen chronologisch de biografieën van de staatshoofden uit op zonderling gedrag, hij houdt hen ook tegen de weirdo-maatlat van Trump. “Partijgenoten zeiden dat hij narcistisch was, een racist, een pathologische leugenaar, een oplichter en vooral: duidelijk niet goed bij zijn hoofd. Ik was benieuwd welke andere presidenten diezelfde kritiek kregen of hadden kunnen krijgen.”
Racistische president eerder regel dan uitzondering
“Als het gaat om narcisme bijvoorbeeld, krijgt ook Teddy Roosevelt een stipnotering. Van hem werd gezegd dat je je persoonlijkheid echt weer uit je kleren moest wringen, nadat je hem ontmoet had. Die walste over mensen heen, richtte zijn eigen progressieve partij op nadat hij door de Republikeinen teleurgesteld was en zie ik toch wel als een goed voorbeeld van grandioos narcisme. Andrew Johnson, de opvolger van Lincoln, kon er ook wat van. Die was nog net niet compleet analfabeet, maar hij vergeleek zichzelf graag met Jezus en geloofde dat God ervoor gezorgd had dat Lincoln vermoord werd, zodat hij president kon worden.
Racisme is weer een ander verhaal. Het lijkt wel meer regel dan uitzondering dat Amerikaanse presidenten racistische uitlatingen deden en beslissingen namen. Ik kom vrij snel bij Lyndon Johnson, die eigenlijk wel de meest opzienbarende president is voor mij. Het was een boerenpummel en hij gebruikte openlijk en publiekelijk terminologie voor donkere mensen, die ik hier echt niet durf te herhalen. Sommige biografen vermoeden dat hij dit deed om een bepaalde achterban tevreden te stellen, want tegelijkertijd heeft hij veel goed gedaan voor de burgerrechten, waarmee grote delen van de bevolking eindelijk gelijke rechten kregen. Daarbij gebruikte hij de slogan: We shall overcome. Hij nam die slogan over van de zwarte burgerrechtenbeweging en schaarde zich daarmee achter hun belangen. Hij was opgegroeid in het zuiden van Texas, een racistisch blok in de VS, met veel armoede, waarbij solidariteit tussen latino, zwart en wit echter belangrijk was, in ieder geval voor Johnson. Hij had een groot sociaal bewustzijn en is een president die belangrijke dingen bereikt heeft in de VS in dat opzicht. Een beetje een raadselachtige man, dus.”
Met het geslachtsdeel uit de broek
“En een kloothommel. Hij liep geregeld met zijn geslachtsdeel uit zijn broek door het Witte Huis en had totaal geen decorum. Over hoe hij met vrouwen om ging, zullen we het helemaal maar niet hebben: Johnson was er trots op dat hij meer vrouwen per ongeluk had gehad dan Kennedy expres. En die laatste was toch ook geen koorknaapje in dat opzicht.”
De geliefde Kennedy scoort dan ook eveneens hoog op de weirdo-meetlat volgens Van der Heiden. “Rond Kennedy kleeft de mythe dat als hij niet vermoord was, hij nog zo veel mooie dingen had kunnen doen voor de VS. Dat lijkt me niet. Het aantal negatieve dingen dat hij bereikt heeft, is behoorlijk groot. Die hele Cubaanse crisis had bijvoorbeeld diplomatiek opgelost kunnen worden, maar Kennedy wilde per se zijn spierballen laten zien. Dat gedrag van hem was wel verklaarbaar, hoor. Hij gebruikte een buitensporige mix van drank en pillen, die veel testosteron bevatte en dan kwam er ook nog een arts met de bijnaam dr. Feelgood over de vloer. Dan weet je het al: die voorzag hem van allerlei opiaten, die Kennedy helemaal over de top duwden.”
Nucleaire aanval met dronken kop
De VS kenden, volgens de politicoloog meer presidenten die niet dol waren op de diplomatieke kant van hun functie. “Van Nixon weten we dat hij bijna met zijn dronken kwaaie kop een nucleaire bom wilde laten vallen op Noord-Korea. Het was dat Kissinger (zijn nationaal veiligheidsadviseur en minister van Buitenlandse Zaken, red.) erbij was, die zoiets had van: ‘Zullen we even wachten tot morgen en kijken wat we er dan van vinden?’ Goede safe, van Kissinger.”
De vraag wat een weirdo precies is, is niet zo snel beantwoord. Sommige presidenten waren eerder tragisch dan raar. “Lincoln was zwaar depressief. En er zijn geruchten dat dit kwam omdat hij in feite homoseksueel was in een tijd en functie, waarin dit absoluut niet kon. Toch vind ik dat we daarmee voorzichtig moeten zijn. Het klopt dat hij een vriend had met wie hij een diepe en hechte vriendschap had, maar dat kan natuurlijk ook een gewone herenvriendschap zijn geweest. We weten het niet,” aldus Van der Heiden.
Tragiek of gekte?
Ook president Pierce valt een beetje onder de laatste categorie, vindt hij. Toen Pierce de herverkiezingen verloor, zei hij: ‘And now, there is nothing left to do but to get drunk.’ Hij hield zich daar keurig aan, hij heeft zich letterlijk doodgedronken.” Hoewel de muren van het Witte Huis dus genoeg hebben gezien en gehoord, is het zeker niet zo dat er geen presidenten zonder schandaal waren. “Het ergste dat we van Carter weten, is dat hij gezegd schijnt te hebben dat hij zich schuldig voelde omdat hij eens aan overspel dácht en daarmee dus vreemd was gegaan in zijn hoofd. Ook Obama was een keurige huisvader en handelde verstandig. Kritiek op Obama gaat meer over de beloftes die hij niet is nagekomen.”
Voorlopig hebben we nog Trump om ons te verontwaardigen en te amuseren. “Hoe racistisch en onprofessioneel hij ook is, het meest schokkende is niet zijn gedrag, maar het feit dat zo iemand aan de macht kon komen in 2016. Ik ben dan ook benieuwd wat er zal gebeuren in de volgende verkiezingen,” besluit Van der Heiden. Het is dus nog een paar maanden afwachten of het Witte Huis ook de komende jaren nog in de ban van een ‘weirdo’ zal blijven.
